Evaluatieplan voor het onderwerp Geschiedenis bij middelbare scholieren 1. Doelstelling Het meten van het begrip, de analytische vaardigheden en de voortgang van leerlingen op het gebied van geschiedenis. 2. Evaluatiemethoden a. Formatieve evaluatie - Korte quizzen en polls na elke les: om snel inzicht te krijgen in het begrip van de leerlingen. - Wekelijkse reflectieopdrachten: leerlingen schrijven een korte samenvatting of mening over de behandelde onderwerpen. - Klassengesprekken en discussie: monitoren van het actieve betrokken zijn en kritische denkvaardigheden. b. Summatieve evaluatie - Schriftelijke toetsen: meerkeuze, open vragen en essayvragen aan het einde van thema’s of blokken om kennis en inzicht te toetsen. - Projecten en presentaties: leerlingen bereiden een presentatie of project voor over een bepaald historische onderwerp, wat inzicht geeft in hun onderzoek- en samenwerkingsvaardigheden. - Portfolio: verzameling van opdrachten, reflecties en werkstukken waarmee de voortgang en het begrip in de loop van de tijd worden geëvalueerd. c. Zelf- en peer-evaluatie - Zelfreflectie: leerlingen beoordelen hun eigen leerproces en inzicht via korte evaluatieformulieren. - Peer-evaluatie: leerlingen geven feedback op elkaars werk, bijvoorbeeld tijdens groepsprojecten, om kritisch denken en communicatie te stimuleren. 3. Toepassing en planning - Regelmatige korte evaluaties (wekelijks) voor continu inzicht. - Grotere evaluatiemomenten na elke thema of periode. - Differentiatie in opdrachten en evaluatievormen om rekening te houden met verschillende leerstijlen en niveaus. 4. Feedback - Directe, constructieve feedback op opdrachten en toetsen. - Bespreken van resultaten met de klas om leerpunten te benadrukken en motivatie te vergroten. Door een combinatie van formatieve en summatieve methoden, aangevuld met zelf- en peer-evaluatie, wordt een compleet beeld verkregen van het begrip en de voortgang van de leerlingen in geschiedenis.

### Evaluatieplan Geschiedenis voor Middelbare Scholieren #### **1. Doel van het evaluatieplan** Dit plan heeft als doel het meten van de voortgang en het begrip van leerlingen in het vak Geschiedenis op de middelbare school. Het richt zich op het toetsen van feitenkennis, historisch besef, kritisch denken en de vaardigheid om verbanden te leggen tussen gebeurtenissen. Evaluatiemethoden zijn afgestemd op de verschillende leerjaren en niveaus (vmbo, havo, vwo). --- #### **2. Evaluatiemethoden** Hieronder worden verschillende evaluatiemethoden beschreven, onderverdeeld in **formatieve** (tussentijdse) en **summatieve** (eind) evaluaties. ##### **A. Formatieve Evaluatiemethoden** Deze methoden zijn gericht op het volgen van de voortgang en het geven van feedback tijdens het leerproces. 1. **Klasgesprekken en Discussies** - **Doel:** Meten van begrip van historische concepten en het vermogen om argumenten te formuleren. - **Uitvoering:** Leerlingen discussiëren over stellingen (bijv. "Was de Industriële Revolutie vooral een zegen of een vloek?"). De docent beoordeelt de kwaliteit van de argumenten en historische onderbouwing. - **Geschikt voor:** Alle leerjaren, met aanpassing van complexiteit. 2. **Quizzes en Kennischecks** - **Doel:** Snel toetsen van feitenkennis en begrip van recent behandelde stof. - **Uitvoering:** Korte digitale quizzen (bijv. via Kahoot of Socrative) of schriftelijke meerkeuzetoetsen. - **Geschikt voor:** Onderbouw en bovenbouw, als opwarmer of tussentijdse check. 3. **Schrijfopdrachten (Kort)** - **Doel:** Beoordelen van het vermogen om historische gebeurtenissen te analyseren en samenhangend te beschrijven. - **Uitvoering:** Leerlingen schrijven een kort betoog of reflectie (bijv. over de oorzaken van de Eerste Wereldoorlog). Feedback richt zich op structuur en gebruik van bronnen. - **Geschikt voor:** Bovenbouw havo/vwo, maar vereenvoudigd voor vmbo. 4. **Bronnenanalyse** - **Doel:** Toetsen van vaardigheden in het interpreteren van primaire en secundaire bronnen. - **Uitvoering:** Leerlingen analyseren een historische bron (bijv. een foto, dagboekfragment of politieke cartoon) en beantwoorden vragen over betrouwbaarheid en context. - **Geschikt voor:** Alle niveaus, met differentiatie in complexiteit. ##### **B. Summatieve Evaluatiemethoden** Deze methoden meten de beheersing van de leerstof aan het einde van een periode of hoofdstuk. 1. **Schriftelijke Toetsen en Examens** - **Doel:** Toetsen van feitenkennis, chronologisch inzicht en het leggen van verbanden. - **Uitvoering:** Toetsen met open en gesloten vragen, zoals meerkeuzevragen, tijdlijnvragen en essayvragen. Examens sluiten aan op de eisen van het eindexamen. - **Geschikt voor:** Alle leerjaren en niveaus, afgestemd op de eindtermen. 2. **Onderzoeksopdrachten en Werkstukken** - **Doel:** Meten van diepgaand begrip, onderzoeksvaardigheden en het vermogen om informatie kritisch te verwerken. - **Uitvoering:** Leerlingen voeren een onderzoek uit naar een historische gebeurtenis of persoon (bijv. "De impact van de Koude Oorlog op Nederland") en presenteren hun bevindingen in een werkstuk. - **Geschikt voor:** Bovenbouw havo/vwo, eventueel vereenvoudigd voor vmbo. 3. **Presentaties** - **Doel:** Beoordelen van communicatieve vaardigheden en het vermogen om historische informatie over te brengen. - **Uitvoering:** Leerlingen geven een presentatie over een zelfgekozen historisch onderwerp, met gebruik van visuele hulpmiddelen. Beoordelingscriteria zijn inhoud, structuur en presentatietechniek. - **Geschikt voor:** Alle leerjaren, met ondersteuning waar nodig. 4. **Praktische Opdrachten** - **Doel:** Toepassen van historische kennis in creatieve of praktische contexten. - **Uitvoering:** Leerlingen maken bijvoorbeeld een mock-documentaire, een historische krant of een tentoonstelling over een tijdperk. - **Geschikt voor:** Onderbouw en vmbo, om betrokkenheid te vergroten. --- #### **3. Differentiatie en Inclusiviteit** - **Niveaudifferentiatie:** Opdrachten worden aangepast aan het niveau (vmbo, havo, vwo) en de leerstijl van leerlingen. - **Ondersteuning:** Zwakkere leerlingen krijgen extra begeleiding, zoals gestructureerde templates of extra tijd. - **Uitdaging:** Sterke leerlingen krijgen verdiepingsopdrachten, zoals het analyseren van complexe bronnen of het debatteren over historische dilemma's. --- #### **4. Feedback en Reflectie** - **Feedback:** Leerlingen ontvangen tijdig schriftelijke of mondelinge feedback, gericht op groei en verbeterpunten. - **Zelfreflectie:** Leerlingen reflecteren op hun eigen voortgang via reflectieformulieren of portfolio's. - **Ouderbetrokkenheid:** Ouders worden via rapporten en ouderavonden op de hoogte gehouden van de vorderingen. --- #### **5. Borging van Kwaliteit** - **Toetsmatrijzen:** Alle summatieve toetsen zijn gebaseerd op heldere toetsmatrijzen die aansluiten bij de leerdoelen. - **Calibratie:** Docenten bespreken beoordelingsnormen gezamenlijk om consistentie te waarborgen. - **Evaluatie van het Plan:** Het evaluatieplan wordt jaarlijks geëvalueerd en bijgesteld op basis van resultaten en feedback van leerlingen en docenten. --- Dit plan biedt een gebalanceerde mix van evaluatiemethoden om zowel kennis als vaardigheden van leerlingen in het vak Geschiedenis te meten en te stimuleren.