Titel: Klimaatstrategie Simulator: Beslissen voor de Toekomst Opzet van de situatie: De simulatie plaatst studenten in de rol van beleidsmakers in een fictieve maar realistische stad, EcoNova, die geconfronteerd wordt met toenemende klimaatuitdagingen zoals hittegolven, overstromingen en luchtvervuiling. De stad heeft beperkte middelen en moet strategische keuzes maken om de klimaatverandering te mitigeren terwijl ze de economische groei en het welzijn van haar inwoners wil behouden. Studenten krijgen een overzicht van de huidige situatie, inclusief data over emissies, energiegebruik, economische indicatoren en maatschappelijke opinies. Belangrijkste beslissingspunten: 1. **Investering in hernieuwbare energie versus fossiele brandstoffen:** Moeten ze geld investeren in zonne- en windenergie of blijven ze fossiele energie gebruiken om de energietoevoer te waarborgen? 2. **Stadsbeleid voor mobiliteit:** Kiezen ze voor het uitbreiden van openbaar vervoer en fietsinfrastructuur of voor het stimuleren van elektrisch vervoer via subsidies? 3. **Wetgeving en regelgeving:** Implementeren ze strengere emissienormen voor industrie en transport of kiezen ze voor marktgestuurde benaderingen zoals CO2-belastingen? 4. **Publieke betrokkenheid:** Hoeveel middelen worden besteed aan bewustwordingscampagnes en participatie van burgers in klimaatbeslissingen? 5. **Aanpassing versus mitigatie:** Moeten ze zich vooral richten op het voorkomen van verdere klimaatverandering of op het aanpassen van de stad aan de gevolgen? Mogelijke gevolgen van keuzes: - **Investering in hernieuwbare energie:** Verlaagde emissies, hogere initiële kosten, economische groei door innovatie. - **Fossiele brandstofgebruik behouden:** Kortetermijnkostenbesparingen, maar hogere uitstoot en reputatieschade op de lange termijn. - **Uitbreiding openbaar vervoer:** Vermindering van autoverkeer en emissies, mogelijk maatschappelijke weerstand. - **Stimuleren elektrisch vervoer:** Snelle emissiereductie, afhankelijkheid van technologische ontwikkeling en grondstoffen. - **Strenge regelgeving:** Snellere emissiereductie, maar mogelijk negatieve economische effecten en politieke weerstand. - **Maatregelen voor publieke participatie:** Verhoogd draagvlak en bewustzijn, maar meer tijd en middelen vereist. Feedbackmechanisme: Na elke beslissingsronde krijgen studenten een overzicht van de gevolgen, gebaseerd op wetenschappelijke modellen en data. Bijvoorbeeld: - Een grafiek toont de verwachte emissiereductie en economische impact. - Een korte video of tekst legt de onderliggende principes uit, zoals het belang van combinaties van mitigatiestrategieën, de risico’s van misvattingen zoals 'nuluitstoot betekent geen economische groei', en het belang van adaptatie. - Kritische vragen stimuleren reflectie, zoals: "Welke risico’s brengt deze strategie met zich mee?" of "Hoe kunnen we misvattingen over technologische oplossingen corrigeren?" Aanpassing en differentiatie: De simulatie past zich aan op basis van de keuzes van de student: - Bij onjuiste aannames (bijvoorbeeld overschatting van technologische oplossingen) worden aanvullende modules aangeboden die deze misvattingen verduidelijken. - Bij succesvolle mitigatie en participatie worden de scenario’s complexer, met meer dilemma’s en onzekerheden. Stimulerend en boeiend element: - Gamificatie: Beloningen voor het behalen van emissiereductiedoelen binnen economische en maatschappelijke randvoorwaarden. - Realistische tijdslijn: Studenten zien de effecten van hun beslissingen op korte en lange termijn. - Samenwerkingsopties: Mogelijkheid om in teams te werken aan gezamenlijke strategieën. Doel: De simulatie daagt studenten uit kritisch na te denken over de complexiteit van klimaatbeleid, de onderlinge afhankelijkheid van strategieën, en het belang van evidence-based beslissingen. Het bevordert inzicht in wetenschappelijke principes en corrigeert veelvoorkomende misvattingen door interactieve feedback en educatieve modules.

### Interactieve Leersimulatie: Klimaatstrategieën voor Stedelijke Transitie **Titel:** "Stad in Transitie: Jouw Klimaatplan" **Doelgroep:** Undergraduate studenten (bijv. milieuwetenschappen, beleid, economie) **Leerdoelen:** - Begrijpen van mitigatiestrategieën (energietransitie, CO2-prijzen, gedragsverandering). - Afwegingen maken tussen economische, sociale en ecologische factoren. - Kritisch evalueren van beleidskeuzes en hun interacties. --- ### **Opzet van de Situatie** De student neemt de rol aan van **klimaatadviseur** voor de fictieve stad "Groenhaven" (200.000 inwoners). De stad kampt met hoge CO2-uitstoot, luchtvervuiling en sociale ongelijkheid. De opdracht: Ontwerp een 10-jarenplan om de uitstoot met 50% te reduceren, binnen een beperkt budget en met draagvlak van bewoners en bedrijven. **Startscenario:** - **Energiemix:** 70% fossiel, 30% hernieuwbaar. - **Uitdagingen:** Werkloosheid in fossiele sector, verouderd openbaar vervoer, lage energie-efficiëntie van gebouwen. - **Budget:** €500 miljoen (met opties voor aanvullende financiering). --- ### **Belangrijke Beslissingspunten** 1. **Energietransitie:** - Keuze tussen investeren in **zonne-energie**, **windmolenparken** of **waterstofinfrastructuur**. - Bijvoorbeeld: Windmolens zijn efficiënt maar vergen ruimte; zonnepanelen hebben lagere opbrengst per m². 2. **Mobiliteit:** - Opties: **Elektrisch openbaar vervoer**, **fietsinfrastructuur**, **CO2-belasting voor auto's**. - Afweging: CO2-belasting vermindert verkeer maar kan lage-inkomensgroepen treffen. 3. **Gebouwen:** - **Subsidies voor isolatie** vs. **verplichte energielabels** voor woningen. - Misvatting: Verplichtingen leiden tot snellere resultaten, maar kunnen protest uitlokken. 4. **Sociaal Beleid:** - **Heropleiding werknemers** fossiele sector vs. **directe banencreatie** in groene sector. - Gevolg: Snelle omschakeling kan tot sociale onrust leiden. 5. **Financiering:** - Keuze tussen **koolstofbelasting**, **groene obligaties** of **EU-subsidies**. - Feedback: Belastingen genereren inkomsten maar kunnen investeringen afschrikken. --- ### **Mogelijke Gevolgen van Keuzes** - **Positieve uitkomsten:** - Combinatie van windenergie + elektrisch OV → 30% minder uitstoot, nieuwe banen. - Investeren in heropleiding → lager verzet vanuit de gemeenschap. - **Negatieve uitkomsten:** - Te hoge CO2-belasting zonder compensatie → dalende koopkracht, protesten. - Verwaarlozen van energie-efficiëntie → hogere energiekosten voor burgers. - **Onverwachte effecten:** - Kiezen voor waterstof zonder voldoende infrastructuur → vertraging in transitie. - Focus op technologische oplossingen zonder gedragsverandering → beperkte impact. --- ### **Feedbackmechanisme** Na elke beslissing ontvangt de student: 1. **Directe Feedback:** - Grafieken met CO2-reductie, kosten, en sociale tevredenheid. - Voorbeeld: *"De CO2-belasting verminderde het woon-werkverkeer, maar leidde tot een daling van 15% in steun voor je plan."* 2. **Uitleg van Onderliggende Principes:** - Pop-up met kernconcepten (bijv. *"De rebound-effect: Energie-efficiëntie kan leiden tot meer verbruik als gedrag niet verandert"*). - Vergelijking met echte voorbeelden (bijv. het succes van windenergie in Denemarken). 3. **Adaptieve Correctie op Misvattingen:** - Als studenten kiezen voor "één magische oplossing" (bijv. alleen technologie), verschijnt een waarschuwing: *"Mitigatie vereist een systeembenadering – gedrag, beleid en technologie moeten samenwerken."* - Simulatie past moeilijkheidsgraad aan op basis van gemaakte fouten. --- ### **Boeiende Elementen** - **Rollenspelen:** Studenten onderhandelen met virtuele stakeholders (burgemeesters, activisten). - **Tijdsdruk:** Reageren op onverwachte crises (bijv. een hittegolf die energieverbruik doet stijgen). - **Beloningssysteem:** "Prestatiebadges" voor het balanceren van meerdere doelen (bijv. "Sociaal Rechtvaardige Transitie"). --- ### **Aanpassing aan Misvattingen** - **Misvatting:** "Kernenergie is altijd gevaarlijk." - Feedback: Leg uit hoe moderne kerncentrales bijdragen aan een stabiele energiemix, maar wijs op afvalproblemen. - **Misvatting:** "Individuele actie volstaat." - Feedback: Toon aan hoe systeemverandering (bijv. infrastructuur) essentieel is. De simulatie sluit af met een **scorebord** dat prestaties rangschikt op CO2-reductie, economische veerkracht en sociale gelijkheid, gevolgd door een reflectiegesprek met virtuele experts.