Natuurlijk! Hier is een gedetailleerd tuinontwerp voor jouw mediterrane tuin van 25 m², gericht op het optimaal benutten van verticale ruimte met een verticale kruidentuin en gebruik van houten latwerk: **Algemeen ontwerp:** - **Indeling:** Verdeel de tuin in twee hoofdgebieden: 1. Verticale kruidentuin langs één of meerdere muren of houten latwerkstructuren. 2. Een open zit- of ontspanningsplek met lage beplanting of terras. - **Verticale elementen:** Plaats houten latwerk (bijvoorbeeld 1,8 m hoog en 2 m breed) tegen een muur of als afscheiding. Gebruik stevige beugels of muurhaken om de latwerken te bevestigen. Plaats meerdere latwerken naast elkaar voor meer plantenruimte. **Plantadvies voor verticale kruidentuin:** - **Kruiden (beste voor verticale groei):** - **Basilicum (basilicum)**: houdt van warmte, regelmatig water geven. - **Rozemarijn (rozemarijn)**: droogtebestendig, volle zon. - **Tijm (tijm)**: goed voor droge omstandigheden, volle zon. - **Oregano (oregano)**: droogte- en hittebestendig. - **Munt (munt)**: snel groeiend, in aparte bakken om te voorkomen dat het de andere planten overneemt. - **Koriander (koriander)**: in de koelere maanden, water geven. - **Peterselie (peterselie)**: wel wat schaduw nodig in de hitte, water geven. - **Groenten geschikt voor verticale tuin:** - **Kleine tomaten (cherry-tomaten)**: in hangbakken of potten die aan het latwerk hangen. - **Pepers (pepers)**: in potten, klimmend of hangend. - **Sla en bladgroenten:** in verticale zakken of bakken. **Layout:** - **Houten latwerk:** verdeel in secties voor verschillende kruiden. Plaats bijvoorbeeld basilicum en oregano samen, tijm en rozemarijn in een andere sectie. Munt kan in een aparte, waterdoorlatende bak of container. - **Verticale zakken en bakken:** gebruik speciale verticale tuinzakken of plantenbakken die aan het latwerk hangen of bevestigd kunnen worden. - **Munt:** in een aparte container op de grond of in een pot bovenaan, omdat het snel uitbreidt. - **Zichtlijnen:** laat voldoende ruimte tussen de planten voor luchtcirculatie en gemakkelijk onderhoud. **Aanvullende tips:** - **Bodem en water:** Gebruik goed doorlatende potgrond met compost voor een goede voedingsbasis. Zorg voor een waterdruppelsysteem of regelmatige handmatige bewatering, vooral in de zomer. - **Zon:** Plaats de latwerken op een plek met minimaal 6 uur volle zon per dag voor optimale groei. - **Onderhoud:** Knip regelmatig dode bladeren weg, oogst kruiden bij voorkeur 's ochtends, en controleer op plagen. **Extra's:** - Overweeg het gebruik van regenwateropvang voor milieuvriendelijk water geven. - Voeg eventueel een klein compostbakje toe voor eigen organisch compost. Met dit ontwerp benut je de verticale ruimte optimaal, creëer je een mediterrane sfeer en heb je altijd verse kruiden en groenten binnen handbereik.

Hier is een gedetailleerd tuinontwerp voor een verticale kruiden- en groentetuin van 25 m² in een mediterraan klimaat: ### TUINONTWERP: VERTICALE KRUIDEN- & GROENTENTUIN **Basisprincipes:** - Maximale zonlichtbenutting door trapsgewijze opstelling - Houten latwerk als hoofdstructuur (duurzaam hardhout zoals ceder of eik) - Watergeefsysteem geïntegreerd in verticale structuur **LAYOUT & INDELING:** **Zone 1: Verticale Latwerkstructuur (8m² oppervlakte)** - Hoogte: 2.2 meter, breedte: 4 meter - Constructie: Stevige houten frame met horizontale en diagonale latten - Plaatsing: Zuidgerichte muur of vrijstaande constructie **Zone 2: Verticale Plantenbakken (6m²)** - Gelaagde opstelling met 3 niveaus - Afmetingen per niveau: 2m breed × 1m diep - Materiaal: Weerbestendige houten bakken **Zone 3: Klimplanten Zone (6m²)** - Grondgebonden klimmers tegen latwerk - Ondersteuning met touwsysteem en horizontale latten **Zone 4: Mobiele Verticale Units (5m²)** - Rolbare plantentorens en ladderrekken - Voor seizoensgebonden aanpassingen **PLANTENSElectIE & PLAATSING:** **Latwerk Zone (zonlicht 6-8 uur/dag):** - **Klimmende Groenten:** - Klimmende courgette (Tromboncino) - Stokbonen (Blauhilde) - Komkommers (Marketmore) - **Kruiden (volle zon):** - Rozemarijn (traaggroeiend, onderaan) - Tijm (kruipende variant tussen latten) - Oregano (overhangende groei) **Verticale Plantenbakken:** - **Bovenste niveau (meest zon):** - Tomaten (San Marzano) - Basilicum (Genovese) - Salie - **Midden niveau:** - Peterselie (platte) - Bieslook - Munt (in geïsoleerde bak) - **Onderste niveau (meest schaduw):** - Koriander - Dragon - Pimpernel **Klimplanten Zone:** - Druiven (lokaal mediterraan ras) - Passiebloem (eetbare passievrucht) - Klimmende sperziebonen **ONTWERPTIPS:** 1. Creëer microklimaten door hoge planten noordelijk te plaatsen 2. Gebruik terracotta potten voor natuurlijke koeling 3. Integreer halfschaduw zones voor gevoelige kruiden **ONDERHOUD & VERZORGING:** **Watermanagement:** - Druppelslangsysteem langs verticale structuren - Vroege ochtend beregening (06:00-08:00 uur) - Regenwateropvang geïntegreerd in ontwerp **Bemesting:** - Maandelijks: Vloeibare zeewierbemesting - Seizoensgebonden: Organische compostthee - Zelfgemaakte kruidenmest: Brandnetelgier **Snoei & Onderhoud:** - Regelmatige diefscheuten bij tomaten - Kruiden oogsten door bovenste groei te nemen - Latwerk controle op gewichtsverdeling **SPECIALE TECHNIEKEN:** - "Knippluk" methode voor continue kruidengroei - Geleidingssystemen met zacht touw voor klimmers - Schaduwdoek voor extreme zomerdagen **SEIZOENSGEBONDEN TIPS:** - Voorjaar: Zaailingen starten in verticale kweekbakken - Zomer: Mulchen met stro voor vochtbehoud - Najaar: Vorstgevoelige planten beschermen met vliesdoek **AANVULLENDE OPTIES:** - Eetbare bloemen tussen kruiden (Oost-Indische kers) - Geurige klimmers (Jasmijn) voor extra dimensie - Kleine citrusboompjes in containers Dit ontwerp maximaliseert de opbrengst per vierkante meter en benut de mediterrane zon optimaal, terwijl het onderhoud beperkt blijft door slimme water- en bemestingssystemen.