Tijdens mijn reis door het betoverende Peru kreeg ik de unieke kans om dieper in de rijke ambachtelijke tradities van het land te duiken. Mijn avontuur begon in Cusco, waar ik werd verwelkomd door José, een vriendelijke wever die me uitnodigde om samen met hem traditionele alpaca-wol te leren spinnen. Onder zijn geduldige begeleiding ontdekte ik hoe hij met een eenvoudige tol en een handgesponnen draad prachtige patronen weefde, geïnspireerd door de Andes-landschappen en Inca-symboliek. Vervolgens reisde ik naar de kleurrijke markten van Pisac, waar ik kennismaakte met ambachtsvrouwen die ingewikkelde textieltechnieken toepasten, zoals backstrap-weven en het gebruik van natuurlijke kleurstoffen uit planten en insecten. Ik kreeg de kans om zelf een stukje stof te weven en te experimenteren met het mengen van kleuren, wat mijn waardering voor de eeuwenoude technieken alleen maar vergrootte. In Arequipa ontmoette ik Manuel, een meester-keramist die me liet zien hoe hij traditionele aardewerktechnieken toepaste, waaronder het handvormen en het gebruik van natuurlijke glazuren. Zijn passie voor zijn vak en zijn trots op de culturele symboliek in zijn werken maakten diepe indruk op mij. Deze ontmoetingen en de praktische ervaring met verschillende ambachten hebben mijn begrip van Peru’s cultuur aanzienlijk verdiept. Ik realiseerde me dat deze technieken niet alleen artistieke uitingen zijn, maar ook een levend bewijs van de geschiedenis, de identiteit en de veerkracht van de Peruaanse bevolking. Het was een waardevolle reis die mijn horizon verbreedde en mijn respect voor de lokale tradities versterkte.

Mijn handen, gewend aan toetsenborden en smartphones, voelden onwennig en bijna vreemd aan toen ik ze die ochtend in de kleiachtige aarde van de Heilige Vallei drukte. Dit was geen gehaast bezoek aan een toeristische markt; dit was een afspraak met de ziel van Peru, een reis die me diep in het hart van haar ambachtelijke tradities zou voeren. Mijn eerste ontmoeting was met Elena, een Quechua-vrouw wier gezicht een landkaart van wijsheid en geluk leek. In een klein dorpje bij Pisac, omringd door terrasvormige heuvels die tot in de hemel reikten, leerde ik de aloude kunst van het weven. Haar handen, gerimpeld maar ongelooflijk behendig, dansten over het houten weefgetouw. "Alles vertelt een verhaal," zei ze zacht, terwijl ze naar de ingewikkelde patronen in de stof wees. "Deze golven zijn de rivier Urubamba, deze driehoeken de beschermende bergen, de Apus." Onder haar geduldige begeleiding probeerde ik zelf de draden te spannen. Het leek simpel, maar het vergde een precisie en gevoel voor spanning waar ik geen idee van had. Ik leerde hoe ze de felle kleuren creëerde met natuurlijke pigmenten: rood van cochenille-insecten, geel van bepaalde wortels, en blauw van de indigoplant. Elke knoop, elke draad was een zin in een eeuwenoud verhaal dat niet in boeken staat geschreven, maar in textiel. Van het weefgetouw reisde ik naar de werkplaats van Carlos, een keramist in een zonnig atelier in Cusco. De geur van natte klei en houtvuur hing in de lucht. Zijn specialiteit was het maken van *artesanías* in de pre-Columbiaanse stijl, geïnspireerd op de Inca's en culturen die daarvoor kwamen. Hij liet me zien hoe je een pot kon vormen met behulp van de eeuwenoude techniek van de opgerolde worst (*colombín*), in plaats van een draaischijf. Het was een trage, meditatieve bezigheid. Mijn vingers probeerden de klei te temmen, maar mijn creaties waren log en asymmetrisch vergeleken met zijn elegante vazen. Hij glimlachte. "De klei luistert niet naar haast," zei hij. "Ze luistert alleen naar respect." Het hoogtepunt van mijn reis was het bezoek aan de zilversmeden in de koloniale stad Arequipa, gebouwd van witte vulkanische steen. Hier ontmoette ik Javier, wiens familie al generaties lang werkt met het felbegeerde Peruaanse zilver. In zijn met hamerslagen bekraste werkbank leerde ik de basistechniek van het repoussé: het vanuit de achterkant vormgeven en versieren van metaal. Het geluid van de kleine hamer die ritmisch op het zilver tikte, was een muziekstuk op zich. Ik werkte uren aan een kleine, eenvoudige schijf, waarbij ik met een tang en hamer een bescheiden zon symbool – Inti, de Inca-zonnegod – probeerde te creëren. Het was zwaar werk dat concentratie en een zachte hand vereiste. Deze ervaringen waren meer dan alleen workshops; het waren lessen in levensfilosofie. Elena, Carlos en Javier waren niet zomaar ambachtslieden; het waren filosofen, historici en kunstenaars in één. Door hun handen leerde ik dat tijd relatief is. Een tapijt weven, een pot vormen of een zilveren sieraad smeden kan niet worden gehaast. Het is een gesprek tussen de maker, het materiaal en de geschiedenis. Mijn begrip van de Peruaanse cultuur kantelde volledig. Voor mijn reis zag ik het als een verzameling monumenten – Machu Picchu, Sacsayhuamán. Nu besef ik dat de ware schat van Peru leeft in de handen van haar mensen. Het zit vervlochten in de stof van een poncho, gebakken in de klei van een waterkruik en geslepen in het glanzende zilver van een hanger. Deze ambachten zijn de levende, ademende bibliotheken van een cultuur die haar identiteit koestert en doorgeeft, van generatie op generatie. Ik keerde terug huiswaarts met meer dan souvenirs. Ik keerde terug met klei onder mijn nagels, de verhalen van de patronen in mijn geheugen gegrift, en een diep, resonerend respect voor een cultuur waar vakmanschap niet slechts een bezigheid is, maar een manier van leven, een gebed, en een onverwoestbare verbinding met de aarde en de voorouders. Peru had me niet alleen zijn landschappen getoond, maar vooral zijn ziel.