Beleidsvoorstel: Verbetering van de Uitvoerbaarheid van Vergunningverlening in Nederland I. Inleiding Het doel van dit beleidsvoorstel is om de uitvoerbaarheid van vergunningverlening in Nederland te verbeteren door bureaucratische hindernissen te verminderen, procedures te vereenvoudigen, en de administratieve lasten voor burgers en bedrijven te verlagen. Dit draagt bij aan efficiëntere overheidsdiensten en grotere participatie van diverse bevolkingsgroepen. II. Concrete maatregelen A. Vermindering van bureaucratische hindernissen 1. Centralisatie en digitalisering van vergunningprocessen via een geïntegreerd digitaal platform (bijvoorbeeld e-vergunningen). 2. Harmonisatie van relevante regelgeving om overlap en conflicten te verminderen. 3. Implementatie van een "vergunningen-portal" met één loket voor alle vergunningaanvragen. B. Vereenvoudigde procedures 1. Introductie van standaardvergunningen voor veelvoorkomende activiteiten met vooraf bepaalde voorwaarden. 2. Invoering van een "snelle procedure" voor kleine projecten onder een bepaalde grenswaarde. 3. Gebruik van digitale aanvraagformulieren en automatische verwerking waar mogelijk. 4. Bevordering van het gebruik van digitale handtekeningen en elektronische communicatie. C. Verbetering van communicatie en transparantie 1. Duidelijke, korte en begrijpelijke informatievoorziening over procedures en vereisten. 2. Real-time tracking van de status van aanvragen via het digitale platform. 3. Regelmatige feedbackmomenten en evaluaties met aanvragers. III. Benodigde wet- en regelgeving 1. Aanpassing van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) om digitale procedures te faciliteren en te stroomlijnen. 2. Wet- en regelgeving voor standaardvergunningen en snelle procedures. 3. Privacywetgeving en gegevensbescherming waarborgen bij digitalisering. 4. Verduidelijking van de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van vergunningverleners. IV. Betrokken stakeholders - Overheidsinstanties: gemeenten, waterschappen, provincies, Rijksoverheid - Burgers en maatschappelijke organisaties - Bedrijven en ondernemersverenigingen - Technologische partners en IT-ontwikkelaars - Advies- en klachtencommissies V. Implementatiestappen 1. Opstellen van een projectteam en roadmap voor digitale transformatie. 2. Pilotprojecten in geselecteerde gemeenten en sectoren. 3. Invoering van standaardprocedures en digitale tools. 4. Training en capaciteitsopbouw voor vergunningverleners. 5. Evaluatie en bijstelling op basis van pilotresultaten. 6. Uitrol op nationaal niveau met brede communicatiecampagne. VI. Meetbare doelstellingen - Vermindering van de doorlooptijd van vergunningaanvragen met 30% binnen twee jaar. - Toename van het aantal digitale aanvragen tot 90% binnen één jaar. - Vermindering van administratieve lasten voor burgers en bedrijven met 20% binnen drie jaar. - Verhoging van tevredenheidsscores onder aanvragers met minimaal 15% binnen twee jaar. VII. Monitoring- en evaluatiemechanismen - Jaarlijkse rapportages over doorlooptijden, aantal digitale aanvragen en tevredenheid. - Feedbacksystemen voor aanvragers via het digitale platform. - Periodieke evaluatie door onafhankelijke auditors. - Aanpassingen en optimalisaties op basis van verzamelde data. VIII. Bijdrage aan efficiëntere overheidsdiensten en vermindering administratieve lasten Door digitalisering, standaardisatie en vereenvoudiging worden procedures sneller en transparanter. Dit vermindert de administratieve belasting voor burgers en bedrijven, vooral voor kleine en middenbedrijven en kwetsbare groepen. Hierdoor ontstaat een meer inclusieve en toegankelijke vergunningverlening, wat bijdraagt aan een efficiëntere overheid en een gunstiger ondernemers- en leefomgeving. IX. Conclusie Dit beleidsvoorstel biedt een strategisch kader voor het moderniseren en vereenvoudigen van de vergunningverlening in Nederland. Door gerichte maatregelen, wetgeving, betrokkenheid van stakeholders en continue evaluatie kunnen we de uitvoerbaarheid verbeteren, bureaucratie verminderen en de participatie en tevredenheid van alle betrokkenen vergroten.

Zeker, hier is een uitgebreid beleidsvoorstel voor het verbeteren van de uitvoerbaarheid van de vergunningverlening in Nederland. --- ### **Beleidsvoorstel: "Vergunningen in Stroomversnelling – Naar een Wendbare en Dienstbare Vergunningverlening"** #### **1. Inleiding** Het huidige vergunningenstelsel in Nederland wordt gekenmerkt door complexiteit, versnippering en lange doorlooptijden. Dit leidt tot frustratie bij burgers en bedrijven, remt innovatie en economische groei, en zorgt voor onnodig hoge administratieve lasten bij overheden. Dit voorstel beoogt een fundamentele herziening van het vergunningproces, met als kern: dienstverlening vanuit het perspectief van de aanvrager. #### **2. Concrete Maatregelen om Bureaucratische Hindernissen te Verminderen** * **Digitaal Loket "Vergunningenwijzer":** Één centraal, gebruiksvriendelijk digitaal portaal voor alle vergunningsaanvragen (bouw, milieu, omgeving, horeca, etc.). Dit vervangt de huidige versnipperde systemen bij gemeenten, omgevingsdiensten en andere instanties. * **"Vergunningcheck" en "Ja, tenzij"-principe:** Voor veelvoorkomende, eenvoudige aanvragen (bijv. kleine bouwwerkzaamheden, evenementen) geldt een "ja, tenzij"-principe. Een automatische, algoritmische toets geeft direct een vergunning af, tenzij het systeem specifieke, vooraf gedefinieerde risico's signaleert. * **Integrale Beoordeling en Regievoerder:** Voor complexe aanvragen wordt één bevoegd gezag (bijv. de gemeente) aangewezen als regievoerder. Deze partij is het enige aanspreekpunt voor de aanvrager en coördineert de benodigde toetsingen intern en met andere overheidslagen (provincie, waterschap, Rijk). * **Stilleggen Termijnen ("Knock-out"-criteria):** Duidelijke, vooraf communiceerbare termijnen waarbij de procedure stil komt te liggen als de overheid niet tijdig reageert. Dit creëert een prikkel voor de overheid om tijdig te handelen. * **Harmonisatie en Standardisatie van Regels:** Actief werken aan het harmoniseren van lokale, regionale en nationale regelgeving om regionale verschillen en tegenstrijdigheden weg te nemen. #### **3. Vereenvoudigde Procedures voor Burgers en Bedrijven** * **Gebruikersvriendelijke Toegang:** * **Vergunningenwijzer App:** Mobiele app voor het indienen en volgen van aanvragen. * **Spraakassistentie:** Digitale assistent (chatbot) die in begrijpelijke taal helpt bij het invullen van aanvragen. * **Mantelzorg voor Vergunningen:** Voor kwetsbare groepen (zoals ouderen, mensen met een laag inkomen of beperkte digitale vaardigheden) komt er fysieke ondersteuning via gemeentelijke balies of welzijnsorganisaties. * **Vereenvoudigde Aanvraagformulieren:** * Gebruik van "Vergunning op Maat": Het systeem stelt dynamisch vragen op basis van eerder gegeven antwoorden, zodat alleen relevante informatie wordt gevraagd. * Hergebruik van Gegevens: Eenmalige invoer van basisgegevens (via DigiD of eHerkenning) die automatisch worden hergebruikt in gerelateerde aanvragen. * **Transparantie en Voorspelbaarheid:** * **Realtime Volgsysteem:** Aanvragers kunnen de status van hun aanvraag in realtime volgen, inclusief welke ambtenaar er op dat moment aan werkt en wat de verwachte resterende doorlooptijd is. * **Pre-advies ("Snel-inzicht"):** Mogelijkheid om gratis en vrijblijvend een conceptaanvraag in te dienen voor een snel advies over de haalbaarheid en eventuele knelpunten. #### **4. Benodigde Wet- en Regelgeving** * **Wetswijziging Algemene wet bestuursrecht (Awb):** Introductie van het "ja, tenzij"-principe, het recht op een digitale aanvraag, en het wettelijk verankeren van de maximale behandeltermijnen en "knock-out"-criteria. * **Invoering Landelijke Uitvoeringsregeling Vergunningverlening:** Een algemene maatregel van bestuur (AMvB) die specifieke standaarden, termijnen en procedures vaststelt voor alle vergunningverlenende instanties. * **Aanpassing sectorale wetgeving:** Aanpassing van de Omgevingswet, Wet natuurbescherming, Woningwet, etc. om integratie in het centrale digitale loket mogelijk te maken en tegenstrijdigheden op te heffen. * **Tijdelijke Invoeringswet Digitale Vergunningverlening:** Om de overgang naar het nieuwe stelsel soepel te laten verlopen en knelpunten in oude wetgeving tijdelijk te omzeilen. #### **5. Betrokken Stakeholders** * **Overheid:** Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK, regievoerder), Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W), gemeenten, provincies, waterschappen, omgevingsdiensten. * **Maatschappelijk Middenveld:** VNO-NCW, MKB-Nederland, Koninklijke Bouwkeramiek, brancheorganisaties voor horeca, detailhandel, etc. * **Burgers:** Vertegenwoordigd via organisaties zoals de Nationale Ombudsman, Consumentenbond, cliëntenorganisaties. * **Technologiepartners:** Leveranciers van ICT-oplossingen, Logius (beheer DigiD/eHerkenning). * **Adviesorganen:** Adviescollege toetsing regeldruk (ACTAL), Raad van State (afdeling advisering). #### **6. Implementatiestappen (Fasering)** * **Fase 1: Voorbereiding (0-6 maanden):** Oprichten programmabureau, definitief ontwerp van het digitale loket, start wetsvoorbereiding, stakeholderconsultatie. * **Fase 2: Pilot (6-18 maanden):** Implementatie en testen van het "Vergunningenwijzer"-portaal en nieuwe procedures in 10-15 proefgemeenten voor een beperkt aantal vergunningen (bijv. horeca- en eenvoudige bouwvergunningen). * **Fase 3: Uitrol (18-36 maanden):** Gefaseerde landelijke uitrol, beginnend met de meest aangevraagde vergunningen. Intensieve training van ambtenaren. * **Fase 4: Consolidatie en Optimalisatie (36+ maanden):** Volledige implementatie voor alle vergunningen. Doorlopende evaluatie en verbetering van het systeem op basis van gebruikersfeedback. #### **7. Meetbare Doelstellingen (SMART)** * **Doorlooptijd:** Gemiddelde doorlooptijd voor alle vergunningen met 50% verminderd binnen 3 jaar. * **Tevredenheid:** Klanttevredenheid (NPS-score) van burgers en bedrijven over het vergunningproces stijgt van een 5,5 naar een 7,5 binnen 4 jaar. * **Eerste Keer Goed:** Het percentage aanvragen dat "eerste keer goed" wordt ingediend, stijgt naar 80% (vanuit een huidige schatting van <50%). * **Administratieve Lasten:** Vermindering van de administratieve lastendruk voor ondernemers door vergunningen met 25% binnen 3 jaar (gemeten volgens de Standard Kostencalculatie Methode). * **Digitalisering:** 95% van alle vergunningsaanvragen wordt digitaal ingediend binnen 4 jaar. #### **8. Monitoring- en Evaluatiemechanismen** * **Realtime Dashboard:** Een openbaar dashboard met kernprestatie-indicatoren (KPI's) zoals doorlooptijden, tevredenheidsscores en aantallen aanvragen per type. * **Periodieke Evaluatie:** Een onafhankelijke, tweejaarlijkse evaluatie door een instantie als het Planbureau voor de Leefomgeving of een universitair consortium. * **Klantenpanels:** Vaste panels van burgers en ondernemers die halfjaarlijks feedback geven op hun ervaringen. * **Monitoring door de Nationale Ombudsman:** Structurele rapportage over knelpunten die bij de Ombudsman worden gemeld. #### **9. Bijdrage aan Efficiëntere Overheidsdiensten en Vermindering Administratieve Lasten** * **Efficiëntere Overheid:** Door digitalisering en standaardisatie kunnen ambtenaren zich richten op complexe casussen in plaats van eenvoudige administratie. Dit leidt tot een kwalitatievere dienstverlening en lagere uitvoeringskosten op de middellange termijn. * **Vermindering Administratieve Lasten:** * **Voor ondernemers:** Minder tijd en geld kwijt aan het invullen van formulieren, het navigeren door verschillende loketten en het oplossen van fouten. Dit stimuleert investeringen en innovatie. * **Voor burgers:** Minder drempels om woningverbetering of kleinschalige initiatieven te starten. De "mantelzorg voor vergunningen" zorgt voor gelijke kansen voor mensen met beperkte digitale of bureaucratische vaardigheden. * **Voor kwetsbare groepen:** Het beleid is inclusief door de combinatie van eenvoudige digitale toegang en fysieke ondersteuning, waardoor ook zij kunnen profiteren van een soepelere overheid. --- Dit beleidsvoorstel legt de basis voor een vergunningverlening die wendbaar, voorspelbaar en dienstbaar is, en die het vertrouwen tussen overheid, bedrijfsleven en burgers versterkt.