Uitgebreid plan voor het aanpakken van dakloosheid in Amsterdam met gebruikmaking van lokale gemeenschapsinzichten en grassrootsinitiatieven 1. Doelstelling Het verminderen van dakloosheid in Amsterdam door het versterken van community-gedreven oplossingen die cultureel en sociaal resoneren, en door participatieve besluitvorming te stimuleren. 2. Belangrijke gemeenschapsbelanghebbenden identificeren - Lokale bewoners en buurtverenigingen - Daklozen en hun netwerken - Non-profitorganisaties en maatschappelijke instellingen - Religieuze en culturele groepen - Gemeentelijke diensten en beleidsmakers - Lokale ondernemers en werkgevers - Onderwijsinstellingen en jongerenorganisaties 3. Participatieve besluitvorming bevorderen - Organiseren van wijkbijeenkomsten en focusgroepen om inzicht te krijgen in lokale behoeften en ideeën - Opzetten van gemeenschapsraden met vertegenwoordigers uit diverse groepen - Gebruik maken van digitale platforms en sociale media voor bredere participatie en feedback - Faciliteren van co-creatie-workshops voor het ontwikkelen van oplossingen, zoals tijdelijke opvang, werkgelegenheid en sociale integratie 4. Implementatie van duurzame grassrootsinitiatieven a. Community-gebouwde opvang en voorzieningen - Verbeteren van bestaande buurthuizen en sociale centra om tijdelijke opvang te bieden - Initiëren van “tiny house” gemeenschappen in samenwerking met bewoners en lokale organisaties b. Sociale en culturele resonantie - Integreren van culturele en religieuze elementen die resoneren met diverse gemeenschappen - Organiseren van culturele evenementen, kunstprojecten en verhalenvertellingen om bewustwording te vergroten en stigma’s te verminderen c. Capaciteitsopbouw en empowerment - Trainingen voor bewoners en vrijwilligers in sociale diensten en outreach - Mentorschapsprogramma’s waarbij ervaringsdeskundigen een centrale rol spelen d. Samenwerking met bestaande structuren - Samenwerken met buurtpreventieteams en vrijwilligersnetwerken - Koppelen aan lokale scholen en jongerenprojecten om preventie en bewustwording te stimuleren - Betrekken van lokale ondernemers bij werkgelegenheidsinitiatieven 5. Methodieken voor betrokkenheid en participatie - Gebruik maken van participatieve actie-onderzoek (PA) om continu feedback te verzamelen en oplossingen aan te passen - Organiseren van “community mapping” sessies om locaties en netwerken in kaart te brengen - Faciliteren van storytelling en getuigenissen om empathie en begrip te vergroten - Digitale enquêtes en interactieve platforms voor brede betrokkenheid 6. Monitoring en evaluatie van impact - Opzetten van meetbare indicators zoals het aantal opgevangen daklozen, participatiegraad, en tevredenheidsonderzoeken - Regelmatige evaluatiebijeenkomsten met belanghebbenden om voortgang te bespreken - Gebruik van kwalitatieve data, zoals verhalen en testimonials, om de sociale impact te meten - Aanpassen van strategieën op basis van feedback en resultaten 7. Duurzaamheid en culturele resonantie waarborgen - Verankeren van grassrootsinitiatieven in lokale beleidsplannen - Zorgen voor voortdurende financiering via lokale fondsen en partnerschappen - Bevorderen van community ownership en leiderschap voor langdurige betrokkenheid Samenvattend vormt dit plan een geïntegreerde aanpak die lokale gemeenschappen centraal stelt, participatie bevordert, en duurzame, cultureel resonante oplossingen implementeert om dakloosheid in Amsterdam effectief aan te pakken.

### Uitgebreid Actieplan: Grassrootsaanpak Dakloosheid Amsterdam #### 1. **Analyse & Inzichtverwerving** - **Gemeenschapsinventarisatie**: - Identificeer formele/informele netwerken (buurtcentra, kerken, buurtapp-groepen, vrijwilligersorganisaties). - Breng bestaande initiatieven in kaart (bv. voedselbanken, nachtopvang, straatkrantverkopers). - **Belanghebbendenanalyse**: - Sleutelspelers: Daklozen(zelforganisaties), wijkbewoners, ondernemers, woningcorporaties, GGZ-instellingen, gemeente (Wonen & Zorg), scholen, buurtpreventienetwerken. - Participatiemethoden: Huiskamergesprekken, meeloopdagen met straathoekwerkers, anonieme digitale feedbackkanalen. #### 2. **Participatief Kader Ontwikkelen** - **Daklozenraden**: - Oprichten van wijkgroepen waarin daklozen (50% zetels) samen met buurtbewoners beslissen over lokale acties. - Training in gesprekstechnieken en beleidsbeïnvloeding voor kwetsbare deelnemers. - **Participatief Budgetteren**: - Reserveer 15% van het wijkbudget voor dakloosheid, besteed via buurtreferenda. - **Cultuursensitieve Benadering**: - Inzet van tolken en sleutelfiguren uit migrantengemeenschappen. - Integratie van ervaringsverhalen in kunstprojecten (muurschilderingen, theater). #### 3. **Grassroots Actieprogramma’s** - **Tijdelijke Woonoplossingen**: - Leegstaande panden transformeren tot *Community Housing* met begeleiding door buurtvrijwilligers. - Mobiele tiny houses op braakliggende terreinen (max. 2 jaar), gekoppeld aan participatieverplichting. - **Preventie & Vroege Signalering**: - Buurtmentoren: Getrainde vrijwilligers herkennen risicogezinnen via scholen/sportclubs. - Digitaal alert-systeem met huisartsen en sociale wijkteams. - **Daklozenvriendelijke Economie**: - Pop-up werkplaatsen voor reparatiediensten (fietsen/kleding). - Buurtmaaltijden waarbij daklozen tegen vergoeding koken met overtollig supermarktvoedsel. #### 4. **Versterken Bestaande Structuren** - **Samenwerkingshubs**: - Fysieke inlooppunten in buurthuizen met combinatiefuncties (wasserette + rechtshulp + sollicitatietraining). - **Technologie voor Verbinding**: - Gemeenschapsapp met real-time updates over beschikbare diensten, vrijwilligersplekken en donatiemogelijkheden. - **Ondernemersbetrokkenheid**: - Stimuleer bedrijven om toiletten/drinkwater open te stellen via korting op lokale belastingen. #### 5. **Impactmeting & Borging** - **Gemeenschapsindicatoren**: - Kwalitatieve methode: Verhalenoogst (geanonimiseerde levenslijnen) t.b.v. beleidsaanpassingen. - Kwantitatieve data: Aantal voorkomens van dakloosheid, doorstroom naar vast onderdak, deelname buurtactiviteiten. - **Participatief Monitoren**: - Jaarlijkse buurt-enquêtes uitgevoerd door ervaringsdeskundigen. - Dashboard met voortgang in begrijpelijke taal/beeld voor buurtbewoners. - **Duurzaamheidsstrategie**: - Doorlopende training van nieuwe vrijwilligers via "train-de-trainer"-programma's. - Structurele inbedding in wijkoverleggen met vaste agenda-items over dakloosheid. #### 6. **Tijdlijn & Rollen** - **Fase 1 (0-6 maanden)**: Netwerkvorming en draagvlakcreatie via buurtfestivals. - **Fase 2 (6-18 maanden)**: Pilots in twee wijken (bijv. Nieuw-West en Oost). - **Fase 3 (18+ maanden)**: Schaalvergroting met geleidelijke overdracht aan lokale coöperaties. **Kernprincipe**: Elk project moet voldoen aan de "Drie B's": Bereikbaar, Begrijpelijk en Betrokken – ontworpen mét en dóór de gemeenschap.