Nationalisme is een politieke ideologie die de nadruk legt op de belangen, cultuur en identiteit van een natie. Het streeft er vaak naar om de soevereiniteit en onafhankelijkheid van de eigen staat te versterken en kan leiden tot een sterke nationale trots en loyaliteit. In Rusland en China heeft nationalisme een significante invloed op het binnenlands en buitenlands beleid. In Rusland wordt nationalisme vaak gebruikt om de nationale eenheid te versterken, vooral in het licht van geopolitieke spanningen en conflicten zoals de annexatie van de Krim en de oorlog in Oekraïne. In China speelt nationalisme een rol in het bevorderen van nationale trots, vooral met betrekking tot territoriale kwesties zoals Taiwan, de Zuid-Chinese Zee en Tibet. De invloed van nationalisme op de samenwerking of conflicten tussen Rusland en China is complex. Over het algemeen bevordert het geen multilaterale samenwerking in de zin van internationale samenwerking die wordt gekenmerkt door gezamenlijke belangen en gedeelde waarden. In plaats daarvan kan nationalisme leiden tot een versterking van de eigen nationale belangen, wat soms conflicten kan vergroten. Toch werken Rusland en China op sommige gebieden samen, bijvoorbeeld in het bestrijden van internationale sancties, energieprojecten en militaire samenwerking, deels gedreven door een gedeeld nationalistisch gevoel dat hun soevereiniteit wil beschermen tegen Westerse invloed. Kortom, terwijl nationalisme in Rusland en China de nationale belangen versterkt en soms conflicten kan aanwakkeren, kan het ook in bepaalde contexten de samenwerking tussen deze landen bevorderen door gezamenlijke doelen en tegenstellingen ten opzichte van andere internationale actoren te benadrukken.

Hierbij een analyse van nationalisme als internationale politieke ideologie in Rusland en China: Nationalisme als ideologie kenmerkt zich door de nadruk op nationale identiteit, soevereiniteit en belangen. In zowel Rusland als China manifesteert dit zich via: **Invloed in Rusland:** - Sterk staatsnationalisme met historische narratieven over grootmachtstatus - Bescherming van "Russische wereld" (Russkiy Mir) en etnisch-culturele invloedssferen - Territoriale soevereiniteitsbenadrukking (Krim, nabuurgebieden) **Invloed in China:** - Gecultiveerd patriottisme rond Chinese beschavingscontinuïteit - Territoriale integriteit als kernpunt (Taiwan, Zuid-Chinese Zee) - Narratief van "nationale vernedering" en huidige renaissance **Impact op bilaterale relaties:** Nationalisme bevordert multilaterale samenwerking tussen Rusland en China door: 1. **Gedeelde oppositie** tegen westerse politieke en normatieve invloed 2. **Complementaire economische belangen** binnen nationalistische ontwikkelingsmodellen 3. **Geopolitieke coördinatie** in organisaties zoals SCO en BRICS als tegenwicht aan westerse instellingen 4. **Gezamenlijke soevereiniteitsbenadrukking** in internationale fora tegen "buitenlandse inmenging" **Spanningen blijven bestaan in:** - Historisch wantrouwen en concurrerende invloed in Centraal-Azië - Russische bezorgdheid over Chinese economische expansie in haar invloedssfeer - Impliciete rivaliteit om leiderschap binnen niet-westerse allianties Conclusie: Het nationalistische paradigma faciliteert pragmatische samenwerking waar belangen overlappen, maar behoudt onderliggende spanningen die volledige alliantievorming beperken.