Natuurlijk! Hier is een voorstel voor een taalverwervingsprogramma voor volwassen leerders van 18-25 jaar met specifieke leerbehoeften zoals dyslexie, gericht op een gepersonaliseerde en effectieve aanpak: 1. Analyse van individuele behoeften en voorkeursleerstijlen - Voer intakegesprekken en diagnostische assessments uit om sterktes, uitdagingen en leervoorkeuren in kaart te brengen. - Gebruik bijvoorbeeld vragenlijsten en observaties om te bepalen of de leerling visueel, auditief of kinesthetisch leert. - Stel een persoonlijk leerplan op dat rekening houdt met deze inzichten. 2. Gepersonaliseerde leermaterialen en activiteiten - Gebruik audiomateriaal en gesproken teksten voor auditieve leerlingen, zoals podcasts en luisteroefeningen. - Ontwikkel visuele hulpmiddelen zoals infographics, pictogrammen en kleurgecodeerde notities. - Voor kinesthetische leerlingen, integreer rollenspellen en praktische oefeningen. - Voorbeelden: - Aangepaste werkbladen met grote lettertypes en voldoende witruimte. - Spelletjes zoals taalbingo of memory met woorden en afbeeldingen. - Digitale apps die lezen en schrijven ondersteunen met spraakherkenning en aanpassen van lettertypes. 3. Differentiatiestrategieën - Bied verschillende niveaus van oefenmateriaal aan, afhankelijk van de vooruitgang. - Geef leerlingen de keuze tussen schriftelijke, mondelinge of praktische opdrachten. - Werk in kleine groepen of één-op-één sessies voor meer individuele begeleiding. - Gebruik scaffolding-technieken, zoals voorbeeldzinnen en stapsgewijze instructies. 4. Praktische en realistische contexten - Integreer taalgebruik in alledaagse situaties: - Simuleer boodschappen doen, sollicitatiegesprekken of sociale interacties. - Laat leerlingen recepten uitleggen, korte presentaties geven of gesprekken voeren. - Betrek lokale gemeenschappen en praktijkgerichte opdrachten, zoals het invullen van formulieren of het lezen van verkeersborden. 5. Evaluatiemethoden en voortgangsmeting - Gebruik formatieve evaluaties zoals korte quizzen, observaties en zelfreflecties. - Plan regelmatige feedbackmomenten om de voortgang te bespreken. - Maak gebruik van portfolio’s waarin leerlingen hun werk verzamelen en reflecteren. - Implementeer realistische taken, bijvoorbeeld een korte presentatie of een praktische opdracht, om de taalvaardigheid in context te beoordelen. 6. Ondersteuning en motivatie - Bied positieve feedback en succeservaringen. - Stimuleer zelfreflectie en zelfsturing. - Betrek eventueel familie of begeleiders voor extra ondersteuning. Door deze aanpak te combineren, creëer je een taalverwervingsprogramma dat rekening houdt met de unieke leerbehoeften en voorkeursstijlen van jonge volwassenen met dyslexie, waardoor leren effectiever en plezieriger wordt.

Zeker, hier is een uitgewerkt taalverwervingsprogramma voor volwassen leerders (18-25 jaar) met dyslexie, met een sterkte-gebaseerde, gepersonaliseerde aanpak. ### **Uitgangspunten van het Programma** 1. **Sterkte-gebaseerd:** Richt niet alleen op de moeilijkheden van dyslexie, maar identificeer en versterk de sterke kanten van de leerder (bijv. creativiteit, probleemoplossend vermogen, mondelinge vaardigheden). 2. **Multisensorieel:** Leerstof wordt via meerdere zintuigen tegelijk aangeboden (zien, horen, voelen, bewegen). 3. **Pragmatisch en Contextueel:** De focus ligt op taal die direct toepasbaar is in het dagelijks leven, studie- of werksituaties van de jongvolwassene. 4. **Meta-cognitief:** Leerders worden bewust gemaakt van hun eigen leerproces en krijgen strategieën om hun uitdagingen zelfstandig aan te pakken. --- ### **Stap 1: Intake en Persoonlijk Leerprofiel** Voordat het programma start, voer je een uitgebreide intake uit om een persoonlijk leerprofiel te maken. * **Leerbehoefte-analyse:** Welke specifieke uitdagingen ervaart de leerder? (bijv. traag lezen, moeite met spelling, onthouden van woordvolgorde). * **Sterkte-analyse:** Waar is de leerder goed in? (bijv. verbaal sterk, goed in luisteren, visueel ingesteld, praktisch). * **Leerstijlvoorkeur:** Voorkeur voor auditief, visueel, kinesthetisch (bewegend) of tactiel (voelend) leren? Gebruik vragenlijsten en observatie. * **Interesse- en Doelenanalyse:** Wat zijn de persoonlijke, studie- of carrièredoelen van de leerder? (bijv. een mails kunnen schrijven, studieboeken beter begrijpen, zelfverzekerd een presentatie geven). * **Praktische Behoeften:** In welke realistische situaties moet de leerder de taal direct kunnen toepassen? **Voorbeeld:** Een leerder van 22 jaar, Tim, heeft moeite met het schrijven van sollicitatiebrieven en het lezen van lange artikelen voor zijn studie. Hij is verbaal zeer sterk, leert het beste door te doen en is visueel ingesteld. Zijn doel is een stageplaats verwerven. --- ### **Stap 2: Gepersonaliseerde Aanpak & Differentiatiestrategieën** Op basis van het leerprofiel pas je de aanpak continu aan. 1. **Differentiatie in Inhoud:** * **Aangepaste Teksten:** Gebruik teksten met een dyslexie-vriendelijk lettertype (bijv. OpenDyslexic), grotere lettergrootte, extra regelafstand en een cremekleurige achtergrond. * **Audio-ondersteuning:** Alle leesteksten zijn ook beschikbaar als audiobestand (text-to-speech of ingesproken door de docent). * **Visuele Schema's:** Complexe informatie wordt aangeboden in mindmaps, infographics of filmpjes in plaats van lange lappen tekst. 2. **Differentiatie in Proces (Hoe leren ze?):** * **Keuze in Activiteiten:** Geef leerders keuze uit verschillende activiteiten om hetzelfde doel te bereiken. * **Extra Tijd:** Geef altijd ruim de tijd voor lees- en schrijftaken. * **Technologie-Integratie:** Moedig het gebruik aan van spelling- en grammaticacontrole, spraakherkenning (dicteerfunctie) en voorleessoftware. 3. **Differentiatie in Product (Hoe tonen ze wat ze weten?):** * Laat leerders demonstreren wat ze hebben geleerd via een presentatie, een audio-opname (podcast), een video of een praktische opdracht in plaats van alleen een geschreven verslag. --- ### **Stap 3: Concrete Voorbeelden van Aangepaste Activiteiten & Materialen** **Activiteit 1: Functioneel Lezen & Begrijpen** * **Doel:** Informatie uit een realistische tekst halen. * **Aangepaste Uitvoering (voor Tim):** In plaats van een studie-artikel, krijgt Tim een infographic over een studie-onderwerp. Hij gebruikt een tekst-naar-spraak app om de tekst voor te laten lezen terwijl hij meeleest. Vervolgens vult hij een visueel schema (mindmap) in met de kernpunten. * **Materialen:** Tablet/laptop met voorleessoftware, geprint A3-papier voor de mindmap, gekleurde stiften. **Activiteit 2: Strategisch Schrijven** * **Doel:** Een sollicitatie-e-mail schrijven. * **Aangepaste Uitvoering (voor Tim):** 1. **Spreken voor Schrijven:** Tim neemt eerst een spraakmemo op waarin hij vertelt waarom hij geschikt is voor de stage. 2. **Structureren:** Samen met de docent zet hij zijn spraakopname om in een bulletpoint-sjabloon. 3. **Schrijven met Hulp:** Tim gebruikt de dicteerfunctie op zijn telefoon om de bulletpoints om te zetten in tekst. 4. **Revisie:** Hij gebruikt spellingcontrole en de docent focust tijdens feedback op 1-2 specifieke spellingsregels, niet op alles tegelijk. * **Materialen:** Smartphone met dicteerfunctie, computer met spellingcontrole, een duidelijk e-mailsjabloon. **Activiteit 3: Woordenschatuitbreiding** * **Doel:** 10 nieuwe werkgerelateerde woorden leren. * **Aangepaste Uitvoering:** Gebruik de *multisensorische benadering*. * **Zien:** Maak een flashcard met het woord en een duidelijke afbeelding (niet alleen de tekst). * **Horen:** Spreek het woord in op de flashcard-app (bijv. Quizlet) en laat de leerder het nazeggen. * **Voelen/Bewegen:** Schrijf het woord groot op een whiteboard of vorm het met klei. Laat de leerder het woord "schrijven" in de lucht. * **Materialen:** Klei, whiteboard, kleurrijke flashcards (fysiek of digitaal). --- ### **Stap 4: Evaluatiemethoden voor Realistische Vooruitgang** Evaluatie is continu, formatief (gericht op groei) en sluit aan bij de praktijk. 1. **Portfolio-assessment:** De leerder bouwt een portfolio op met bewijzen van vooruitgang. Dit bevat: * Audio-opnames van gesprekken (toont groei in spreekvaardigheid en uitspraak). * Voor- en namindmaps van dezelfde tekst (toont groei in leesbegrip). * Opeenvolgende versies van een geschreven tekst (toont groei in schrijfproces en spelling). * Reflectieverslagen van de leerder: "Welke strategie hielp me deze week bij het lezen?" 2. **Praktijkgerichte Taken (Authentieke Beoordeling):** * **Voorbeeld:** Laat de leerder een korte voice-mail inspreken om een afspraak te maken, of een eenvoudig formulier online invullen. Beoordeel op geslaagde communicatie, niet op perfecte spelling. 3. **Zelfevaluatie & Doelbepaling:** * Gebruik eenvoudige rubrieken met smiley-gezichten of kleurcodes (groen/oranje/rood) waarmee de leerder zelf kan aangeven hoe zeker hij/zij zich voelt over een bepaalde vaardigheid. * Bespreek wekelijks: "Welk persoonlijk doel hebben we vorige week gesteld? Is het gelukt? Wat heb je nodig om het volgende doel te halen?" 4. **Observatie:** Noteer anekdotisch de groei in zelfvertrouwen, het onthouden van strategieën en de mate van zelfstandigheid. Dit programma is flexibel, empowerend en richt zich op het mogelijk maken van succesvolle taalverwerving, waarbij dyslexie een factor is om rekening mee te houden, maar niet een barrière die het leren definieert.