Natuurlijk! Hier is een overzicht voor een educatieve portfolio-opdracht over duurzaamheid voor middelbare scholieren. **Doelgroep:** Middelbare scholieren **Onderwerp:** Duurzaamheid --- ### Leerdoelen 1. **Kennis vergroten** over de kernbegrippen en principes van duurzaamheid (bijv. ecologische voetafdruk, hernieuwbare energie, circulaire economie). 2. **Inzicht ontwikkelen** in de invloed van menselijke activiteiten op het milieu en de samenleving. 3. **Reflecteren op eigen gedrag** en levensstijl met betrekking tot duurzaamheid. 4. **Creatief en kritisch denken stimuleren** door het ontwerpen van projecten en oplossingen voor duurzame vraagstukken. 5. **Zelfevaluatie en feedbackvaardigheden** versterken door reflectie en het beoordelen van eigen en andermans werk. --- ### Portfolio-opdrachten #### 1. **Duurzaamheidsdagboek (Reflectie & Zelfevaluatie)** - **Omschrijving:** Studenten houden gedurende een week een dagboek bij waarin ze hun dagelijkse gewoonten en keuzes beschrijven die invloed hebben op het milieu (bijv. vervoer, consumptie, energieverbruik). - **Reflectievragen:** - Welke gewoonten draag ik bij aan een duurzame levensstijl? - Welke keuzes zou ik kunnen verbeteren? - **Beoordelingscriteria:** Diepgang van reflectie, inzicht in eigen gedrag, concrete verbeteracties. --- #### 2. **Onderzoek en presentatie over een duurzaamheidsprobleem** - **Omschrijving:** Studenten kiezen een actueel probleem (bijv. plastic vervuiling, klimaatverandering) en onderzoeken de oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen. Ze maken een korte presentatie of poster. - **Reflectieopdracht:** - Wat heb je geleerd over dit probleem? - Hoe kun jij persoonlijk bijdragen aan een oplossing? - **Beoordelingscriteria:** Inhoudelijke diepgang, creativiteit, helderheid van presentatie, zelfreflectie. --- #### 3. **Ontwerp van een eigen duurzame oplossing** - **Omschrijving:** Studenten ontwerpen een concreet initiatief of product dat bijdraagt aan duurzaamheid (bijv. een recyclingproject, energiezuinig apparaat). - **Reflectievragen:** - Waarom heb je voor dit initiatief gekozen? - Welke uitdagingen verwacht je en hoe ga je daarmee om? - **Beoordelingscriteria:** Innovativiteit, haalbaarheid, presentatie, zelfkritiek. --- ### Richtlijnen voor beoordeling - **Dekking van leerdoelen:** Hoe goed sluit het werk aan bij de gestelde doelen? - **Reflectie en zelfevaluatie:** Diepgang en eerlijkheid in zelfanalyse. - **Creativiteit en originaliteit:** Innovatieve aanpak en ideeën. - **Inhoudelijke kwaliteit:** Correctheid van informatie en argumentatie. - **Presentatie en structuur:** Duidelijkheid, overzichtelijkheid, visuele ondersteuning. --- ### Feedbackmethoden - **Peer feedback:** Studenten beoordelen elkaars werk op basis van een beoordelingsformulier. - **Docentbeoordeling:** Gericht op inhoud, reflectie en presentatie, met schriftelijke feedback. - **Zelfevaluatie:** Studenten vullen een reflectieformulier in over hun leerproces en prestaties. - **Reflectieve gesprekken:** Korte interviews of sessies waarin studenten hun werk toelichten en feedback ontvangen. --- Met deze opzet stimuleer je niet alleen kennisverwerving maar ook zelfreflectie en kritisch denken, essentieel voor het ontwikkelen van een duurzame mindset bij middelbare scholieren.

Zeker, hier is een educatief portfolio-opdrachtontwerp over duurzaamheid voor middelbare scholieren, volledig in het Nederlands. --- ### **Educatieve Portfolio-Odracht: "Mijn Duurzame Voetafdruk"** **Doelgroep:** Middelbare scholieren (onderbouw en bovenbouw, aanpasbaar) **Kern:** Leerlingen ontwikkelen een persoonlijk portfolio dat hun groeiend inzicht, persoonlijke reflectie en actiegerichtheid rondom duurzaamheid documenteert. --- ### **Overzicht van Leerdoelen** Na het afronden van dit portfolio kan de leerling: 1. **Kennis en Inzicht:** * De kernconcepten van duurzaamheid (People, Planet, Profit), de circulaire economie en de ecologische voetafdruk uitleggen. * De oorzaken en gevolgen van een aantal belangrijke duurzaamheidsvraagstukken (zoals klimaatverandering, biodiversiteitsverlies, plasticsoep) beschrijven. * Verbanden leggen tussen lokale acties en mondiale gevolgen (en vice versa). 2. **Vaardigheden:** * Informatie over duurzaamheid kritisch onderzoeken en beoordelen op betrouwbaarheid. * De eigen levensstijl analyseren en de impact daarvan op het milieu inschatten. * Een persoonlijk, haalbaar actieplan formuleren en uitvoeren. * Reflecteren op het eigen leerproces en persoonlijke ontwikkeling. 3. **Houding:** * Een gevoel van persoonlijke verantwoordelijkheid en "agency" (het geloof dat men invloed kan uitoefenen) ontwikkelen. * Bewustwording creëren over de eigen keuzes en hun impact. * Een kritische en constructieve houding aannemen ten opzichte van maatschappelijke vraagstukken. --- ### **Portfolio-Opdrachten (Ter Bevordering van Reflectie en Zelfevaluatie)** Het portfolio is een verzameling van de volgende onderdelen: **Opdracht 1: Mijn Startpunt – De Duurzaamheids-Scan** * **Beschrijving:** Leerlingen maken een persoonlijke beginsituatie-analyse. Ze berekenen hun ecologische voetafdruk (via een online tool) en beschrijven hun huidige gewoonten op het gebied van voedsel, energie, consumptie en afval. * **Reflectievragen:** * Wat verbaast je het meest aan de uitkomst van je voetafdruk? * Welk gebied (bv. voedsel, transport) heeft volgens jou de grootste impact in jouw leven? * Welke gewoonte vind je het moeilijkst om te veranderen en waarom? **Opdracht 2: Onderzoek naar een Duurzaam Dilemma** * **Beschrijving:** Leerlingen kiezen één duurzaamheidsvraagstuk dat hen persoonlijk raakt (bijv. fast fashion, vliegreizen, vleesconsumptie). Ze doen onderzoek naar de voor- en nadelen en presenteren hun bevindingen. * **Reflectievragen:** * Waarom koos je juist dit onderwerp? * Welk feit of inzicht was het meest schokkend of inspirerend? * In hoeverre heeft dit onderzoek je mening beïnvloed? **Opdracht 3: Mijn Actieplan – Van Inzicht naar Daadkracht** * **Beschrijving:** Leerlingen formuleren 3 concrete, haalbare en meetbare persoonlijke doelen om duurzamer te leven (SMART-principe). Bijvoorbeeld: "Ik eet één keer per week geen vlees" of "Ik koop de komende maand geen nieuwe kleding." * **Reflectievragen:** * Waarom zijn deze doelen belangrijk voor jou? * Welke uitdagingen verwacht je tegen te komen en hoe ga je die overwinnen? * Hoe zal je succes meten? **Opdracht 4: Creatieve Verwerking** * **Beschrijving:** Leerlingen verwerken hun leerproces op een creatieve manier. Keuzes: een vlog/blog, een collage, een gedicht, een tekening, een lied, of een (zelfgemaakt) product van gerecycled materiaal. * **Reflectievragen:** * Wat wilde je met je creatie uitdrukken? * Waarom koos je voor deze specifieke vorm? * Hoe vertegenwoordigt dit werk jouw reis naar meer duurzaamheid? **Opdracht 5: Eindreflectie – Mijn Reis** * **Beschrijving:** Een uitgebreide, geschreven reflectie waarin leerlingen terugblikken op het gehele proces. Ze vergelijken hun eindpunt met hun startpunt (Opdracht 1). * **Reflectievragen:** * Wat is de grootste verandering in je kennis, houding of gedrag geweest? * Welke opdracht vond je het meest waardevol en waarom? * Welke duurzame gewoonte ga je absoluut vasthouden? En welke vind je nog steeds lastig? * Wat zou je een andere leerling adviseren die aan dit portfolio begint? --- ### **Richtlijnen voor Beoordeling (Beoordelingsmatrix)** Beoordeel zowel het proces (reflectie) als het product. Focus op groei, niet op perfectie. | Criterium | Ondergrens (1-4) | Voldoende (5-6) | Goed (7-8) | Uitmuntend (9-10) | | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | | **Inhoud & Kennis** | Beperkte weergave van basisconcepten. Veel feitelijke onjuistheden. | Beschrijft basisconcepten correct. Beperkte diepgang. | Legt duurzaamheidsconcepten goed uit met voorbeelden. Toont goed inzicht. | Diepgaande en genuanceerde analyse. Legt verbanden tussen complexe concepten. | | **Reflectie & Zelfevaluatie** | Beschrijvend, weinig tot geen persoonlijke reflectie. | Enige reflectie, maar blijft aan de oppervlakte. Benoemt veranderingen zonder onderbouwing. | Goede, persoonlijke reflectie. Analyseert eigen groei en uitdagingen. | Diepgaande, kritische zelfevaluatie. Toont sterk besef van eigen leerproces en toekomstige ontwikkeling. | | **Actie & Toepassing** | Actieplan ontbreekt of is onduidelijk en niet haalbaar. | Heeft een actieplan, maar het is weinig concreet of de uitvoering is niet goed gedocumenteerd. | Concreet, uitgevoerd actieplan met duidelijke documentatie van de resultaten. | Ambitieus en goed onderbouwd actieplan. Uitvoering en resultaten zijn uitgebreid gedocumenteerd en geëvalueerd. | | **Creativiteit & Presentatie** | Portfolio is slordig, ongeorganiseerd en moeilijk te volgen. | Portfolio is gestructureerd en compleet, maar standaard. | Portfolio is verzorgd, visueel aantrekkelijk en toont eigen inbreng. | Zeer creatieve en doordachte presentatie. Versterkt de inhoud en toont een hoog niveau van eigenaarschap. | --- ### **Suggesties voor Feedbackmethoden** 1. **Docent-Leerling Gesprek (Portfoliogesprek):** * Een formeel of informeel gesprek waarin de leerling zijn portfolio toelicht. De docent stelt verdiepende vragen op basis van de reflecties. Focus op het leerproces: "Wat heb je over jezelf geleerd?" 2. **Peer-Feedback (Tweegesprek):** * Leerlingen wisselen hun portfolio uit en geven elkaar feedback aan de hand van een rubric of een set vragen. Bijv.: "Wat is het sterkste onderdeel van mijn portfolio?" "Welke reflectie vind jij het meest interessant en waarom?" 3. **Schriftelijke Feedback:** * De docent voorziet de (digitale) portfolio's van commentaar, niet alleen op fouten, maar vooral met bemoedigende en verdiepende vragen. Bijv.: "Prachtig inzicht! Hoe denk je dat je dit in de toekomst kunt blijven volhouden?" 4. **Zelfevaluatie:** * Leerlingen vullen de beoordelingsmatrix voor zichzelf in voordat ze het portfolio inleveren. Dit bevordert de metacognitie en zorgt voor een gelijkwaardig gesprek met de docent tijdens het portfoliogesprek. Dit ontwerp biedt een stevige basis voor een betekenisvolle en persoonlijke leerervaring rondom duurzaamheid. Succes!