Natuurlijk! Hier is een gedetailleerd ontwerp voor een educatieve casestudy over klimaatverandering, gericht op middelbare scholieren: **Titel van de casestudy:** *De Kleine Stad en de Grote Verandering: Hoe Klimaatverandering Ons Dorp Beïnvloedt* --- ### 1. Beschrijving van de casus De leerlingen worden uitgedaagd om de situatie van een fictieve kleine stad, 'Groenendaal', te onderzoeken. Groenendaal ligt in een regio die de laatste jaren te maken heeft met toenemende droogte, hevige regenbuien en stijgende temperaturen. De stad moet beslissen over manieren om zich aan te passen aan en te mitigeren tegen klimaatverandering. **Situatieschets:** - De gemiddelde temperatuur in Groenendaal is de afgelopen 10 jaar met 1,5°C gestegen. - Er zijn vaker overstromingen na zware regenbuien. - De watervoorraad raakt sneller op en landbouwgewassen worden minder productief. - Bewoners maken zich zorgen over hun gezondheid, landbouw en infrastructuur. - De gemeente overweegt verschillende maatregelen, zoals het aanleggen van groene daken, investeren in duurzame energie, en het aanpassen van het stadsplan. ### 2. Leerdoelen Na deze casestudy kunnen leerlingen: - Begrijpen wat klimaatverandering is en welke oorzaken en gevolgen het heeft. - De impact van klimaatverandering op een lokale gemeenschap analyseren. - Kritisch nadenken over oplossingen en beleidsmaatregelen. - Verschillende perspectieven (burgers, ondernemers, overheid) in overweging nemen. - Eigenschappen van duurzame ontwikkeling toepassen op lokale problemen. ### 3. Vragen voor discussie - Wat zijn de belangrijkste oorzaken van klimaatverandering en hoe dragen menselijke activiteiten hieraan bij? - Welke gevolgen heeft klimaatverandering specifiek voor Groenendaal en vergelijkbare kleine steden? - Hoe kunnen lokale overheden, bedrijven en inwoners samenwerken om klimaatverandering tegen te gaan? - Wat zijn de voor- en nadelen van de voorgestelde maatregelen (bijvoorbeeld groene daken, duurzame energie)? - Hoe kunnen we voorkomen dat klimaatmaatregelen leiden tot ongelijkheid of onrechtvaardigheid? - Welke rol speelt de individuele burger in het aanpakken van klimaatverandering? ### 4. Kritische denkopdrachten en opdrachten - **Onderzoek en presentatie:** Laat de leerlingen een korte presentatie maken over een gekozen maatregel (bijvoorbeeld groene daken of waterbesparing) en de haalbaarheid en impact ervan voor Groenendaal. - **Debat:** Organiseer een debat over de stelling: "De overheid moet alle kosten voor klimaatadaptatie zelf dragen, of moeten inwoners en bedrijven meebetalen?" - **Casestudy-analyse:** Vraag leerlingen om een vergelijkbare situatie in een andere regio of land te onderzoeken en te vergelijken met Groenendaal. - **Creatieve opdracht:** Ontwerp een poster of infographic die de belangrijkste oorzaken, gevolgen en oplossingen voor klimaatverandering in Groenendaal samenvat. - **Reflectieverslag:** Schrijf een kort essay over wat jij persoonlijk kunt doen om bij te dragen aan het verminderen van klimaatverandering, gebaseerd op de casus. --- ### 5. Werkvormen en didactische aanpak - Gebruik interactieve groepsdiscussies en rollenspellen (bijvoorbeeld burger, burgemeester, ondernemer). - Maak gebruik van digitale bronnen (video’s, rapporten, interactieve kaarten). - Laat leerlingen samenwerken in kleine groepen voor opdrachten. - Stimuleer kritisch denken door verschillende standpunten te bespreken en te evalueren. --- ### Samenvatting Deze casestudy maakt klimaatverandering concreet en lokaal relevant voor middelbare scholieren, stimuleert kritisch denken en groepsdiscussie, en bevordert begrip van complexe maatschappelijke vraagstukken. Door het combineren van analyse, discussie en creatieve opdrachten leren leerlingen niet alleen over klimaatverandering, maar ook over de rol die zij zelf kunnen spelen in een duurzame toekomst.

Zeker, hier is een gedetailleerd ontwerp voor een educatieve casestudy over klimaatverandering voor middelbare scholieren, volledig in het Nederlands. --- ### **Educatieve Casestudy: "Klimaatadaptatie in jouw Gemeente"** #### **1. Casusbeschrijving: "Wateroverlast in Rivierenstad"** **Scenario:** Rivierenstad is een fictieve, middelgrote Nederlandse gemeente die grenst aan een rivier. De gemeente heeft de afgelopen jaren te maken gehad met toenemende wateroverlast door hevige regenval en een enkele keer bijna overstromingen van de rivier. Dit heeft geleid tot ondergelopen straten, schade aan huizen en overlast voor bewoners en bedrijven. De gemeenteraad staat voor een grote uitdaging: hoe kan Rivierenstad zich voorbereiden op een toekomst met een nog grilliger klimaat? Het probleem is complex. Enerzijds zijn er inwoners die willen dat de dijken direct verhoogd worden. Anderen, waaronder een actieve groep jongeren, pleiten voor groenere oplossingen, zoals het aanleggen van groene daken en waterpleinen. Boeren in de omgeving zijn bezorgd over hun land, en projectontwikkelaars willen graag nieuwe wijken bouwen, maar die moeten wel klimaatbestendig zijn. De gemeentebegroting is krap, dus niet alle wensen kunnen worden ingewilligd. **De Belanghebbenden:** * **De Gemeenteraad:** Moet een besluit nemen dat betaalbaar, effectief en gedragen wordt door de inwoners. * **Bewoners van de laaggelegen wijk 'De Kom':** Hebben direct last van wateroverlast en eisen snelle actie. * **Jongerenklimaatbeweging Rivierenstad:** Wil innovatieve, groene oplossingen en een leefbare toekomst. * **Agrarische Ondernemers:** Zijn afhankelijk van de vruchtbare gronden en vrezen voor hun bedrijf bij ruimtelijke ingrepen. * **Projectontwikkelaar 'BouwToekomst':** Wil bouwen, maar moet voldoen aan nieuwe, strenge klimaatnormen. De opdracht voor de leerlingen is om, in de rol van een adviescommissie, de gemeenteraad te adviseren over het beste adaptatieplan voor Rivierenstad. --- #### **2. Leerdoelen** Na het doorlopen van deze casestudy kunnen de leerlingen: * **Kennis:** * De basisprincipes van klimaatverandering en het versterkte broeikaseffect uitleggen. * Het verschil uitleggen tussen **klimaatmitigatie** (het tegengaan van klimaatverandering, bv. minder CO2-uitstoot) en **klimaatadaptatie** (het aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering, bv. dijken verhogen). * Verschillende (technische en natuurlijke) adaptatiemaatregelen noemen en beschrijven. * De termen 'klimaatbestendig', 'wateroverlast' en 'hittestress' correct gebruiken. * **Inzicht:** * Inzien dat klimaatverandering complexe, lokale gevolgen heeft die per regio kunnen verschillen. * Begrijpen dat er bij ruimtelijke planning verschillende, vaak tegenstrijdige, belangen spelen (economie, ecologie, sociaal welzijn). * Het belang van een integrale aanpak inzien (het combineren van meerdere oplossingen). * **Vaardigheden:** * Kritisch informatie analyseren en afwegen om tot een onderbouwd standpunt te komen. * Argumenten formuleren en verdedigen, rekening houdend met verschillende perspectieven. * Samenwerken om tot een gezamenlijk advies te komen. --- #### **3. Discussievragen** **Fase 1: Verkenning en Analyse** 1. Wat zijn de directe oorzaken van de wateroverlast in Rivierenstad? En wat is de onderliggende, mondiale oorzaak? 2. Welke belangen hebben de verschillende partijen? Waarom botsen deze belangen soms? 3. Wat zijn de voor- en nadelen van een 'grijze' oplossing (zoals het verhogen van dijken) versus een 'groen-blauwe' oplossing (zoals het aanleggen van een waterplein of wadi)? **Fase 2: Afweging en Synthese** 4. Stel je voor dat je een bewoner van 'De Kom' bent. Welke oplossing kies je dan en waarom? En als je een boer bent? 5. Is het eerlijk dat de huidige generatie moet betalen voor aanpassingen aan een probleem dat vooral door vorige generaties is veroorzaakt? Licht je antwoord toe. 6. Moet de gemeente kiezen voor de goedkoopste oplossing op korte termijn, of voor de duurzaamste oplossing op lange termijn? Wat zijn de consequenties van elke keuze? --- #### **4. Opdrachten voor Kritisch Denken** **Opdracht 1: De Belangenafweging** * Verdeel de klas in groepen van 4-5 leerlingen. Elke groep vormt een adviescommissie. * Elke leerling in de groep kiest (of krijgt toegewezen) de rol van één belanghebbende (bijv. bewoner, boer, jongerenactivist). * **Taak:** Binnen de groep moet elk groepslid het standpunt van zijn/haar rol verdedigen. Gezamenlijk moeten ze proberen tot één integraal adaptatieplan te komen dat voor alle partijen zo acceptabel mogelijk is. Ze moeten een korte presentatie voorbereiden waarin ze hun compromisplan toelichten. **Opdracht 2: Het Adaptatieplan van de Toekomst** * **Individuele schrijfopdracht:** Leerlingen schrijven een brief aan de burgemeester van Rivierenstad. * **Prompt:** "Je bent 20 jaar ouder. Rivierenstad heeft destijds gekozen voor [kies één specifieke maatregel uit de casus, bv. *alleen* dijken verhogen]. Beschrijf hoe Rivierenstad er nu uitziet. Wat zijn de positieve en negatieve gevolgen geweest van deze keuze? Had de gemeente volgens jou een andere keuze moeten maken? Leg uit." * **Doel:** Leerlingen laten nadenken over de lange-termijnconsequenties van beleidskeuzes en het ontwikkelen van een onderbouwd, persoonlijk standpunt. **Opdracht 3: Van Lokaal naar Globaal** * **Onderzoeksopdracht (in duo's):** Laat de leerlingen een niet-Westers land kiezen dat ook met wateroverlast of een ander klimaatprobleem te maken heeft (bijv. Bangladesh, de Malediven, Vietnam). * **Vraag:** "Onderzoek welke klimaatadaptatiemaatregelen dit land neemt. In hoeverre zijn deze maatregelen vergelijkbaar met die in Nederland? Wat zijn de belangrijkste verschillen, en hoe worden deze verklaard door geografie, economie of cultuur?" * **Doel:** Leerlingen laten inzien dat klimaatverandering een mondiaal probleem is, maar dat de aanpak lokaal specifiek is en afhankelijk van middelen en context. Dit stimuleert vergelijkend en systemisch denken. --- **Materialen die kunnen worden toegevoegd:** * Een (gefantaseerde) kaart van Rivierenstad met de laaggelegen wijken, de rivier, landbouwgronden en bebouwde kom. * Korte profielkaartjes van de verschillende belanghebbenden met hun kernargumenten. * Een overzichtskaartje met kosten en voor-/-nadelen van verschillende adaptatiemaatregelen (dijkverhoging, waterplein, groene daken, etc.). Deze casestudy activeert leerlingen door hen in een realistische, herkenbare situatie te plaatsen en hen uit te nodigen om zelf als probleemoplossers aan de slag te gaan.