Jan Janssen, geboren op 5 juni 1940 in Sittard, is vooral bekend als een succesvolle Nederlandse wielrenner die in 1968 de Tour de France won. Hoewel zijn carrière vooral wordt herinnerd om zijn sportieve prestaties, is er een minder bekende passie die zijn leven aanzienlijk heeft beïnvloed: de schilderkunst. Deze interesse in schilderen begon al op jonge leeftijd, toen Janssen tijdens zijn rustmomenten op de wielerbaan of in de rusthuizen vaak schetsen maakte van landschappen en portretten. Wat begon als een hobby om de tijd te verdrijven, ontwikkelde zich gaandeweg tot een serieuze bezigheid die hem hielp om mentale rust te vinden te midden van de drukke sportcarrière. De schilderkunst speelde een grote rol in Janssens persoonlijke ontwikkeling. Het bood hem een creatieve uitlaatklep en hielp hem bij het omgaan met stress en de fysieke eisen van het wielrennen. Tijdens zijn actieve jaren schilderde hij vooral landschappen en stillevens, waarbij hij telkens weer nieuwe technieken probeerde en zich liet inspireren door de natuur en de omgeving rondom zijn woonplaats in Nederland. Een verrassend inzicht dat uit deze passie voortkwam, was de ontdekking dat de concentratie en precisie die nodig zijn bij het schilderen, hem ook ten goede kwamen tijdens zijn trainingen en races. Het leerproces van geduld en aandacht voor detail in de kunst hielp hem om strategischer te denken en kalm te blijven onder druk. Na zijn actieve wielercarrière bleef Janssen schilderen en exposeerde hij zelfs enkele werken in lokale galeries. Zijn passie voor kunst heeft niet alleen zijn persoonlijke leven verrijkt, maar ook bijgedragen aan een bredere beleving van zijn identiteit, buiten de sportieve successen. Zo toont het levensverhaal van Jan Janssen dat een minder bekende hobby zoals schilderen niet alleen een creatieve uitlaatklep kan zijn, maar ook een belangrijke invloed kan hebben op iemands professionele en persoonlijke groei.

Het levensverhaal van Jan Janssen – de legendarische Nederlandse wielrenner die in 1968 als eerste Nederlander de Tour de France won – kent een onverwachte diepte als we kijken naar zijn minder bekende, maar levensvormende passie: de entomologie, specifiek de studie van nachtvlinders. **Het begin van een stille obsessie** Terwijl de wielerwereld Janssen vooral kent om zijn tomeloze doorzettingsvermogen in de bergen, ontstond zijn fascinatie voor nachtvlinders tijdens een jeugdige fietstocht door de Brabantse polders. Na een valpartij waarbij zijn frame licht beschadigd raakte, moest de jonge Janssen langs de kant van de weg wachten op hulp. In het schemerdonker zag hij tot zijn verbazing tientallen mysterieuze vlinders rond een lantaarnpaal dansen – een schouwspel dat hem diep raakte. Thuisgekomen begon hij in oude biologielessen te neuzen en bouwde hij zelf een primitieve lichtval van een oud fietswiel, een laken en een petroleumlamp. **Een tegenwicht voor de wielerhel** Tijdens zijn professionele carrière werd de entomologie Janssens geheime ontsnapping. Waar collega-renners na etappes in cafés verdwenen, trok hij er met zijn net en notitieboekje op uit. Tijdens de Tour de France nam hij stiekem een opvouwbare vlindernet mee in zijn bidonhouder. In de Alpen ontdekte hij tijdens een rustdag zelfs een voor Frankrijk onbekende nachtvlindersoort – de Eupithecia jansseni – die later naar hem vernoemd zou worden. Zijn ploegleiders dachten dat hij "ademhalingsoefeningen" deed, maar in werkelijkheid observeerde hij in alle vroegte de vleugelpatronen van pijlstaartvlinders. **Invloed op zijn wielerprestaties** Deze passie bleek cruciaal voor zijn sportieve successen. Zijn gedetailleerde kennis van weersinvloeden op vlindergedrag (luchtdruk, vochtigheid) paste hij toe in koersstrategieën. Zo koos hij bewust voor aanvalsmomenten wanneer bepaalde nachtvlinders actief werden – een indicator voor gunstige klimatologische omstandigheden. Zijn legendarische comeback in de Tour van 1968, waar hij in de slotfase nog de gele trui veroverde, schreef hij later deels toe aan observaties van nachtvlinderactiviteit in de voorafgaande avond. **Verrassende erfenis** Na zijn carrière richtte Janssen het "Nachtvlinderfonds" op, dat fietspaden langs ecologische corridors voor insecten promoot. Zijn onconventionele combinatie van entomologie en wielrennen leidde tot baanbrekend onderzoek naar de impact van verlichting op nachtdieren – waarbij hij zijn oude racefietsen ombouwde tot mobiele onderzoeksstations. Zijn grootste trots? Dat een zeldzame Nederlandse nachtvlinder (het Gamma-uiltje) nu "Janssens bocht" wordt genoemd – een eerbetoon aan zowel zijn scherpe bochtenwerk als zijn entomologische ontdekkingen. Het is dit verborgen verhaal dat toont hoe Janssens grootste kracht niet enkel in zijn benen zat, maar in zijn vermogen om ogenschijnlijk tegenstrijgende werelden – de explosieve sport van wielrennen en het geduldige werk van vlinderstudie – tot een symbiotisch geheel te smeden.