Natuurlijk! Hier is een overzicht van hoe je een Zero Trust authenticatie- en autorisatiestrategie kunt ontwerpen voor jouw SPA, rekening houdend met je gebruikersaantal en beveiligingsvereisten: 1. Continue Verificatie - Implementatie: Gebruik tokengebaseerde authenticatie (bijvoorbeeld OAuth 2.0 / OpenID Connect) met korte levensduur voor tokens. - Toepassing: Voer regelmatige herauthenticatie of tokenvernieuwing uit, zelfs tijdens actieve sessies, om ongeautoriseerde toegang te voorkomen. 2. Minimale Toegangsrechten (Least Privilege) - Implementatie: Definieer nauwkeurig rollen en rechten gebaseerd op gebruikersbehoeften. - Toepassing: Gebruik role-based access control (RBAC) en pas het principe van 'minste privilegelimiet' toe, zodat gebruikers alleen toegang krijgen tot de functionaliteiten die ze nodig hebben. 3. Microsegmentatie - Implementatie: Segmenteer je backend-services en API's zodat ze strikt gescheiden zijn. - Toepassing: Maak gebruik van netwerk- en applicatiesegmentatie, bijvoorbeeld via API-gateways en service mesh, zodat een inbreuk beperkt blijft tot een segment. 4. Contextuele Toegangscontrole - Implementatie: Gebruik aanvullende contextuele gegevens zoals locatie, apparaat, tijdstip en gedrag. - Toepassing: Pas toegangsrechten aan op basis van deze context, bijvoorbeeld door toegang te beperken op onbekende apparaten of in verdachte situaties. 5. Authenticatie en Autorisatie - MFA: Implementeer Multi-Factor Authenticatie voor extra beveiliging. - Identity Provider: Gebruik betrouwbare identity providers die ondersteuning bieden voor Zero Trust principes. 6. Naleving AVG en GDPR - Gegevensbescherming: Verzamel en verwerk alleen noodzakelijke gegevens. - Transparantie: Informeer gebruikers duidelijk over gegevensverwerking. - Toestemming: Vraag expliciete toestemming voor gegevensgebruik. - Logging en Audit: Houd uitgebreide logs bij van authenticatie- en autorisatieactiviteiten voor compliance en forensic doeleinden. 7. Overige Best Practices - Monitoring: Gebruik real-time monitoring en threat detection. - Incident Response: Stel procedures op voor het snel handelen bij beveiligingsincidenten. - Educatie: Train je team in Zero Trust principes en AVG/GDPR compliance. Door deze principes te integreren in je architectuur, creëer je een stevige beveiligingsbasis die voldoet aan je compliance-eisen en tegelijkertijd flexibel en schaalbaar is voor je gebruikersaantal van circa 500.

Absoluut. Hier is een gedetailleerd ontwerp voor een Zero Trust authenticatie- en autorisatiestrategie voor uw SPA, specifiek afgestemd op uw vereisten. ### Overkoepelende Strategie: "Never Trust, Always Verify" Voor een SPA met 500 gebruikers en AVG/GDPR-naleving is de kern dat u geen enkel verzoek vertrouwt, of het nu van binnen of buiten het netwerk komt. Elk verzoek moet worden geverifieerd, geautoriseerd en gelogd. --- ### 1. Architectuur & Componenten Uw architectuur zal er als volgt uitzien: 1. **SPA (Client-side):** Geschreven in bv. React, Angular of Vue.js. Bevat *geen* geheimen of tokens voor lange duur. 2. **API Gateway / Reverse Proxy (bv. NGINX, Traefik, Azure API Management):** Het eerste verdedigingslinie. Verwerkt alle inkomende verzoeken en fungeert als een **Policy Enforcement Point (PEP)**. Het routeert verzoeken alleen door naar de backend als het token geldig is. 3. **Identity Provider (IdP) / Authorization Server (bv. Auth0, Okta, Keycloak, Azure AD B2C):** Het hart van het systeem. Fungeert als **Policy Decision Point (PDP)**. Verantwoordelijk voor authenticatie, tokenuitgifte en vaak voor autorisatiebeslissingen. 4. **Backend API (Resource Server):** Bevat uw bedrijfslogica. Vertrouwt volledig op de API Gateway en de IdP voor authenticatie. Voert fine-grained autorisatie checks uit op basis van het token. 5. **Audit & Logging Service:** Centrale logging van alle authenticatie- en autorisatiepogingen (cruciaal voor AVG/GDPR). --- ### 2. Implementatie van Zero Trust Principes #### **a. Continue Verificatie (Continuous Verification)** Het idee is dat authenticatie niet eenmalig is bij login, maar constant wordt geëvalueerd. * **Hoe te implementeren:** * Gebruik **kortlevende toegangstokens (JWT Access Tokens)** met een korte levensduur (bijv. 5-15 minuten). Dit forceert een frequente hervalidatie. * Gebruik een **Refresh Token Rotation** strategie. Elke keer een nieuw refresh token uitgeven en het oude ongeldig maken. Dit detecteert token-diefstal. * Integreer **contextuele signals** in de autorisatiebeslissing (zie punt d). #### **b. Minimale Toegangsrechten (Least Privilege)** Geef gebruikers alleen de rechten die zij *op dat moment* nodig hebben om hun taak uit te voeren. * **Hoe te implementeren:** * **Op API-niveau:** Gebruik **OAuth 2.0 Scopes** (bijv. `read:profile`, `write:document`). Uw SPA vraagt alleen de scopes aan die nodig zijn voor de huidige functionaliteit. * **Op gegevensniveau:** Implementeer **Fine-Grained Autorisatie** in uw backend API. Gebruik de claims in het JWT (zoals `user_id`, `department`) om te bepalen of een gebruiker bij bepaalde data mag. Bijv.: `SELECT * FROM documents WHERE owner_id = :current_user_id`. * **RBAC (Role-Based Access Control) of ABAC (Attribute-Based Access Control):** Definieer rollen (bv. `user`, `admin`, `auditor`) of op attributen gebaseerde regels (bv. "Een gebruiker mag een document alleen lezen als `user.department == document.department`"). #### **c. Microsegmentatie (Microsegmentation)** Isoleer uw applicatiecomponenten van elkaar. Dit beperkt de "blast radius" bij een inbreuk. * **Hoe te implementeren:** * Plaats uw **SPA, API Gateway, Backend API's en Database** in aparte, geïsoleerde netwerksegmenten (VPC's, subnetten). * Implementeer **strict netwerkbeleid (Firewall Rules)**. De enige toegestane communicatie is: * Gebruiker -> SPA (via internet) * SPA -> IdP (voor login) * SPA -> API Gateway (voor data) * API Gateway -> Backend API (alleen op specifieke poorten) * Backend API -> Database (alleen op databasepoort) * De database moet **geen openbaar IP-adres** hebben en is alleen bereikbaar vanuit het backend API subnet. #### **d. Contextuele Toegangscontrole (Context-Aware Access Control)** Autoriseer niet alleen op *wie* de gebruiker is, maar ook op *context*: hoe, wanneer en vanaf waar ze proberen toegang te krijgen. * **Hoe te implementeeren (AVG/GDPR highlight):** * **Apparaat & Locatie:** Vereis Multi-Factor Authenticatie (MFA) als een loginpoging plaatsvindt vanaf een nieuw apparaat of een ongebruikelijke locatie (geodetectie op IP-adres). Log deze gebeurtenissen voor auditing. * **Tijd:** Blokkeer toegang buiten kantooruren voor bepaalde rollen (indien van toepassing). * **Gedrag:** Integreer met een **Identity Threat Detection**-service (veel IdP's bieden dit aan) die afwijkend gedrag signaleert (bijv. 100 loginpogingen in 1 minuut). * **AVG/GDPR-specific:** Stel regels in zoals "Toegang tot gevoelige persoonsgegevens (bijv. 'Gezondheid') is alleen toegestaan vanaf beheerde bedrijfsapparaten met een encrypted schijf en met MFA." --- ### 3. Specifiek Advies voor uw SPA (500 gebruikers) 1. **Gebruik het PKCE-flow (OAuth 2.0 Proof Key for Code Exchange):** Dit is de moderne, veilige standaard voor SPAs. Het voorkomt aanvallen waarbij autorisatiecodes worden onderschept. **Niet gebruiken:** Implicit Flow, want deze is verouderd en onveiliger. 2. **Tokens opslaan in het geheugen:** Sla toegangs- en refresh tokens **niet** permanent op in `localStorage` of `sessionStorage` vanwege XSS-risico's. Gebruik waar mogelijk het geheugen van de browser. Voor persistentie tussen sessies, overweeg dan **httpOnly cookies** (afgegeven door de backend), maar dit voegt complexiteit toe voor een SPA. 3. **Kies een IdP op maat:** * **Voor gemak en compliance:** **Auth0** of **Azure AD B2C** zijn uitstekende keuzes. Ze hebben ingebouwde ondersteuning voor MFA, audit logs, GDPR-compliance en PKCE. Ideaal voor 500 gebruikers. * **Voor kostencontrole & zelfhosting:** **Keycloak** (open source) is een fantastisch krachtig alternatief, maar vereist zelf beheer en beveiliging. ### 4. AVG / GDPR Nalevingschecklist * **Privacy by Design:** Deze hele architectuur is hier een voorbeeld van. * **Data Minimalisatie:** Gebruikers krijgen alleen toegang tot de data die ze nodig hebben (Least Privilege). * **Rechten van betrokkenen:** Uw logging- en audit systeem moet zo zijn ingericht dat u snel kunt achterhalen wie, wanneer en welke persoonsgegevens heeft geraadpleegd (***Right of Access*** en ***Right to be Forgotten***). * **Beveiliging van gegevens:** Encryptie in transit (TLS 1.3 everywhere) en encryptie at rest voor de database. * **Datalekmelding:** De gedetailleerde logs stellen u in staat snel te detecteren, onderzoeken en melden. ### Samenvatting van de Login Flow 1. Gebruiker opent de SPA. 2. SPA redirect naar IdP (met PKCE parameters) voor login. 3. Gebruiker logt in (mogelijk met MFA, afhankelijk van context). 4. IdP redirect terug naar SPA met een autorisatiecode. 5. SPA wisselt code in voor Access- en Refresh Tokens (vanaf een backend endpoint of direct, afhankelijk van configuratie). 6. SPA gebruikt Access Token in de `Authorization: Bearer <token>` header voor API-aanroepen. 7. API Gateway valideert het token bij de IdP (introspectie) of via JWT signing keys. 8. Bij toegang tot gevoelige data, kan de Backend API aanvullende autorisatiechecks uitvoeren. 9. Bij verlopen Access Token, gebruikt de SPA de Refresh Token om een nieuwe set tokens aan te vragen. Door deze lagen van verificatie, autorisatie en isolatie te implementeren, bouwt u een robuuste, compliant en veilige webapplicatie volgens de Zero Trust principes.