Voor een opleidingsprogramma gericht op effectieve netwerkbewaking met Nagios, vooral voor teamleden met een beginner-kennisniveau, is het belangrijk om de volgende onderwerpen en vaardigheden te behandelen: Belangrijkste onderwerpen en vaardigheden: 1. Inleiding tot netwerkbewaking en Nagios - Basisprincipes van netwerkmonitoring - Doel en voordelen van Nagios - Overzicht van Nagios-architectuur en componenten 2. Installatie en configuratie van Nagios - Installatie op verschillende systemen (bijvoorbeeld Linux) - Basisconfiguratiebestanden en structuur - Instellen van hosts en services 3. Monitoring van netwerkapparatuur en services - Toevoegen van routers, switches, servers en applicaties - Configureren van checks (bijvoorbeeld ping, HTTP, SSH) - Gebruik van standaard plugins 4. Alerting en notificaties - Instellen van waarschuwingsniveaus - Configureren van notificaties via e-mail of andere methoden - Prioriteit en escalatie van problemen 5. Probleemoplossing en diagnosticeren - Interpretatie van monitoringgegevens - Troubleshooting van netwerkproblemen - Logbestanden en rapportage 6. Geavanceerde functies - Gebruik van custom plugins - Integratie met andere tools - Dashboard en rapportages 7. Best practices en beveiliging - Beveiliging van Nagios-servers - Performance optimalisatie - Documentatie en onderhoud Aanbevolen bronnen en trainingsmaterialen: - Officiële documentatie Nagios (https://assets.nagios.com/downloads/nagioscore/docs/) - Online tutorials en video’s (bijvoorbeeld op YouTube of Udemy) - Hands-on labs en virtuele machines voor installatie en testen - E-books en handleidingen over Nagios en netwerkmonitoring - Community-fora en mailinglijsten voor vragen en best practices Praktische oefeningen: - Opzetten van een basis Nagios-installatie in een testomgeving - Toevoegen van verschillende netwerkapparaten en services - Configureren van waarschuwingen en notificaties - Simuleren van netwerkproblemen (bijvoorbeeld uitvallen van een server of netwerkverbinding) en de manier waarop Nagios hierop reageert - Troubleshooting-oefeningen gebaseerd op gegenereerde alerts - Aanmaken van aangepaste checks en plugins voor specifieke behoeften Door deze inhoud, bronnen en oefeningen te combineren, ontwikkelt je team praktische ervaring in het bewaken en oplossen van netwerkproblemen met Nagios. Zorg voor een stapsgewijze aanpak, beginnend bij basisconcepten en geleidelijk uitbreidend naar meer geavanceerde functies.

Zeker, hier is een gedetailleerd opleidingsplan voor effectieve netwerkbewaking met Nagios, afgestemd op beginners. Het plan is opgedeeld in logische modules die geleidelijk opbouwen in complexiteit. ### Belangrijkste Onderwerpen & Vaardigheden (Modulegewijs) **Module 1: Fundamenten van Netwerkbewaking** * **Onderwerpen:** * Wat is netwerkbewaking en waarom is het cruciaal? * Verschil tussen "on-premise" en cloud-bewaking. * Belangrijke concepten: hosts, services, status (OK, WARNING, CRITICAL, UNKNOWN). * Introductie van veelvoorkomende netwerkprotocollen (ICMP/Ping, SNMP, SSH). * Wat is Nagios? Geschiedenis, architectuur (Core vs. XI), en alternatieven. * **Vaardigheden:** * Kunnen uitleggen wat netwerkbewaking inhoudt. * Begrijpen van de basisprincipes van Nagios. **Module 2: Installatie en Configuratie van Nagios Core** * **Onderwerpen:** * Systeemvereisten (besturingssysteem: Linux/Ubuntu/CentOS). * Stapsgewijze installatie van Nagios Core vanaf broncode of via een package manager. * Opzetten van de webinterface en toegang beveiligen. * De Nagios directory-structuur begrijpen: `/usr/local/nagios/`, configuratiemappen, en logbestanden. * **Vaardigheden:** * Zelfstandig een werkende Nagios-installatie kunnen opzetten. * Kunnen navigeren door de webinterface. **Module 3: De Basis van Nagios Configuratie** * **Onderwerpen:** * Werken met **objecten**: Hosts, Services, Hostgroepen, Servicegroepen, Contacten, Commands. * Opbouw en syntaxis van configuratiebestanden (`.cfg`). * Het concept van **templates** voor herbruikbaarheid. * Eerste eenvoudige checks configureren: `ping` (host check) en schijfruimte (service check) op de lokale Nagios-server. * **Vaardigheden:** * Kunnen schrijven en aanpassen van basis configuratiebestanden. * Eenvoudige hosts en services kunnen toevoegen voor bewaking. **Module 4: Bewaking van Netwerkservices en -apparaten** * **Onderwerpen:** * Bewaken van externe Linux/Windows servers via de **NRPE (Nagios Remote Plugin Executor)** agent. * Installatie en configuratie van NRPE op een remote host. * Bewaken van netwerkapparatuur (switches, routers) via **SNMP (Simple Network Management Protocol)**. * Gebruik van standaard Nagios-plugins (`check_ping`, `check_http`, `check_ssh`, `check_snmp`). * **Vaardigheden:** * Kunnen opzetten van bewaking voor externe servers. * Eenvoudige SNMP-checks kunnen configureren voor netwerkapparatuur. **Module 5: Notificaties en Escalaties** * **Onderwerpen:** * Configureren van contactpersonen en contactgroepen. * Instellen van notificatie-intervallen, tijdperiodes en afhankelijkheden. * Definieren *wanneer* er een notificatie wordt verstuurd (bijv. alleen bij CRITICAL, of ook bij herstel). * Basis notificatie-escalaties voor langdurige problemen. * **Vaardigheden:** * Effectieve e-mail/SMS-notificaties kunnen opzetten. * Begrijpen en kunnen configureren van escalatiepaden. **Module 6: Visualisatie en Rapportage** * **Onderwerpen:** * Gebruik van de **Tactical Overview** en **Service Detail** views. * Interpreteren van netwerk- en beschikbaarheidsrapporten. * Introductie tot externe visualisatietools zoals **Grafana** met de Nagios-datasource. * Gebruik van **Maps** (bijv. met NagVis) voor een geografische of logische weergave. * **Vaardigheden:** * Kunnen analyseren van de status van het netwerk. * Eenvoudige dashboards kunnen maken voor beter inzicht. **Module 7: Probleemoplossing en Onderhoud** * **Onderwerpen:** * Nagios logbestanden lezen en interpreteren (`nagios.log`). * Veelvoorkomende fouten diagnosticeren (verbindingsweigering, plugin-fouten, autorisatiefouten). * Prestatiegegevens verzamelen via plugins. * Best practices voor configuratiebeheer en back-ups. * **Vaardigheden:** * Kunnen diagnosticeren en oplossen van veelvoorkomende Nagios-problemen. * Een stabiel en onderhoudbaar monitoringssysteem kunnen beheren. --- ### Bronnen, Trainingsmaterialen & Praktische Oefeningen **Aanbevolen Bronnen & Materialen:** 1. **Officiële Nagios Documentatie:** De meest betrouwbare bron voor installatie- en configuratiegidsen. 2. **Nagios Plugins Documentatie:** Uitleg over alle standaard plugins en hun parameters. 3. **Boek:** "Learning Nagios 4" van Wojciech Kocjan. Een uitstekende gids voor beginners. 4. **Online Cursussen:** Platforms zoals Udemy of Coursera hebben vaak praktische cursussen over Nagios. 5. **YouTube:** Zoek naar "Nagios Tutorial for Beginners" voor visuele uitleg. **Praktische Oefeningen (Lab-opstelling vereist):** * **Oefening 1: De Basis** * **Doel:** Installeer Nagios Core op een virtuele machine (bijv. met Ubuntu Server). * **Taak:** Zorg dat de webinterface toegankelijk is en dat de lokale machine zichzelf bewaakt (schijf, CPU, ping). * **Oefening 2: Eerste Externe Host** * **Doel:** Voeg een tweede virtuele machine toe aan je lab. * **Taak:** Installeer en configureer NRPE op de tweede machine. Configureer Nagios om de schijfruimte, CPU-belasting en het aantal logged-in users op deze machine te bewaken. * **Oefening 3: Netwerkapparatuur (Simulatie)** * **Doel:** Leer SNMP-checks. * **Taak:** Configureer een SNMP-daemon (bijv. `snmpd`) op een van je virtuele machines alsof het een switch is. Laat Nagios via `check_snmp` de hostname en beschikbare schijfruimte van deze "switch" opvragen. * **Oefening 4: Een Webdienst Bewaken** * **Doel:** Bewaking van een kritieke service. * **Taak:** Installeer een eenvoudige webserver (Apache/Nginx) op een van je machines. Configureer Nagios om de beschikbaarheid van de website te controleren met `check_http`. Simuleer een storing door de webserver stop te zetten en observeer de notificatie. * **Oefening 5: Notificaties en Probleemoplossing** * **Doel:** Oefenen met realistische scenario's. * **Taak:** 1. Configureer notificaties voor je teamleden (e-mail naar een testadres). 2. **Scenario A:** Vul de schijf van een bewaakte machine. Los het probleem op en markeer het handmatig als opgelost in de webinterface. 3. **Scenario B:** Verkeerd configureren van een NRPE-check. Analyseer de foutmelding in de Nagios-logboeken en corrigeer de configuratie. * **Oefening 6: Een Eenvoudig Dashboard** * **Doel:** Data visualiseren. * **Taak:** Installeer Grafana en koppel deze aan de Nagios-database of gebruik de Nagios-API. Maak een dashboard met een overzicht van de status van alle hosts en een grafiek van de response times. Dit gestructureerde programma, gecombineerd met "hands-on" oefeningen in een veilige lab-omgeving, geeft je team de nodige kennis en het vertrouwen om Nagios effectief in te zetten voor netwerkbewaking. Succes!