Zeker, hier is een stapsgewijs plan voor het ontwerpen van een segmentatie- en microsegmentatieplan voor uw netwerk, gericht op het verbeteren van de beveiliging en het beperken van laterale bewegingen van aanvallers: Stap 1: Inventariseer en classificeer kritieke systemen en gegevens - Identificeer en documenteer alle systemen en gegevens die gevoeliger of cruciaal zijn, zoals het ERP-systeem en de klantendatabase. - Bepaal de gevoeligheid en prioriteit van deze systemen voor verdere isolatie. Stap 2: Analyseer de huidige netwerkstructuur en toegangspatronen - Breng in kaart wie welke systemen en data momenteel gebruikt. - Noteer de bestaande toegangsrechten voor Marketing, Financiën, IT en andere gebruikersgroepen. - Observeer apparaten en gebruikers die toegang nodig hebben tot elk segment. Stap 3: Ontwerp logische netwerksegmenten - Creëer gescheiden subnetten voor: - Kantoornetwerk - Datacenter - Gastnetwerk - Kritieke systemen (ERP en klantendatabase) - Specifieke functionele segmenten voor Marketing, Financiën en IT - Zorg dat kritieke systemen in een aparte, beveiligde zone worden geplaatst. Stap 4: Implementeer segmentatie via firewalls en VLANs - Plaats firewalls tussen elk segment om het verkeer te controleren en te beperken. - Gebruik VLANs binnen switches voor verdere scheiding van netwerken. - Configureer regels zodat alleen noodzakelijk verkeer wordt toegestaan, gebaseerd op het principe van minimale privileges. Stap 5: Voer microsegmentatie uit voor kritieke systemen - Maak voor het ERP-systeem en klantendatabase strikte, op basis van gebruikersrollen, toegangsregels. - Gebruik bijvoorbeeld virtuele firewalls of software-defined networking (SDN) om communicatie tussen systemen te beperken tot alleen benodigde verbindingen. - Segmentatie op applicatieniveau en op basis van gebruikersgroepen (bijvoorbeeld alleen het Financiële team mag toegang tot de financiële systemen). Stap 6: Beveiliging en toegangscontrole - Implementeer sterke authenticatie en multi-factor authenticatie voor toegang tot kritieke segmenten. - Gebruik role-based access control (RBAC) om gebruikersrechten te beperken. - Zorg dat apparaten die toegang krijgen, voldoen aan beveiligingsnormen (bijvoorbeeld endpoint protection, VPN). Stap 7: Monitoring en beheer - Configureer intrusion detection systems (IDS) en log alle toegang en verkeer tussen segmenten. - Voer regelmatig audits uit op de segmentatie en toegangsrechten. - Pas regels en segmenten aan op basis van bevindingen en veranderende risico’s. Stap 8: Test en optimaliseer - Voer penetratietests uit om de effectiviteit van de segmentatie te beoordelen. - Verfijn de regels en segmenten om zwakke plekken te dichten. - Documenteer alle configuraties en procedures. Aanbevelingen: - Maak gebruik van zero-trust principes: vertrouw geen enkele verbinding automatisch. - Automatiseer waar mogelijk het beheer van segmentatie en toegangsrechten. - Zorg voor continue monitoring en snelle reactie op incidenten. Door deze stappen te volgen, verhoogt u de beveiliging van uw netwerk, beperkt u de laterale beweging van aanvallers en creëert u een gestructureerd, beheersbaar netwerk dat klaar is voor verdere microsegmentatie.

Absoluut. Hier is een stapsgewijs plan in het Nederlands voor het ontwerpen en implementeren van een segmentatie- en microsegmentatiestrategie voor uw netwerk. ### **Analyse van de Huidige Situatie** Uw huidige opzet is een goede basis (kantoornetwerk, datacenter, gastnetwerk), maar het is waarschijnlijk dat binnen deze brede segmenten nog veel vrij verkeer mogelijk is. De bestaande maatregelen (firewall, IDS, endpoint protection) zijn essentieel, maar ze beschermen vooral de perimeter en endpoints, niet de interne netwerkstromen. **Doelstelling van dit plan:** 1. **Beperken van laterale beweging:** Een aanvaller die één apparaat compromitteert, mag zich niet vrijelijk door het netwerk kunnen bewegen. 2. **Isoleren van kritieke assets:** De ERP en klantendatabase krijgen een maximaal beveiligde omgeving. 3. **Toegang op basis van least privilege:** Gebruikers en apparaten krijgen alleen toegang tot de resources die ze strikt nodig hebben voor hun werk. --- ### **Stap 1: Gedetailleerde Netwerksegmentatie (Macro-segmentatie)** Dit is het verder opdelen van uw bestaande brede segmenten in kleinere, logische eenheden (VLANs/VXLANs) gescheiden door een firewall. **Aanbevolen Segmenten:** 1. **Gastnetwerk:** Blijf zoals het is. Volledig geïsoleerd van het interne netwerk. Enkel internettoegang. 2. **Kantoornetwerk (User Network):** Split dit op in meerdere segments op basis van afdeling/functie: * `VLAN 10 - Algemeen Bedrijfsnetwerk`: Voor algemene gebruikers zonder toegang tot kritieke systemen. * `VLAN 20 - Financiën Netwerk`: Voor medewerkers financiën. * `VLAN 30 - Marketing Netwerk`: Voor medewerkers marketing. * `VLAN 40 - IT-Beheerdersnetwerk`: Een dedicated netwerk voor systeembeheerders. 3. **Datacenter / Servernetwerk:** Dit splitst u op in functionele zones: * `VLAN 100 - DMZ`: Voor publiek toegankelijke servers (webservers, mailservers). * `VLAN 200 - Applicatielaag`: Voor bedrijfsapplicaties (behalve de kritieke). * `VLAN 300 - Beveiligd Data Segment (KRITIEK)`: **Hier plaats u de ERP-server en klantendatabase.** * `VLAN 400 - Infrastructuur Management`: Voor management-interfaces van switches, hypervisors, backup-systemen. **Toegangsregels tussen segments (Firewall Policy):** * **Gastnetwerk** -> **Intern netwerk:** `WEIGEREN ALLES` * **Algemeen Bedrijfsnetwerk** -> **Beveiligd Data Segment:** `WEIGEREN ALLES` * **Marketing Netwerk** -> **Beveiligd Data Segment:** `WEIGEREN ALLES` (tenzij specifieke read-only rapportage nodig is) * **Financiën Netwerk** -> **Beveiligd Data Segment:** `TOESTAAN` enkel op benodigde poorten (bijv. poort 443 voor HTTPS naar ERP). * **IT-Beheerdersnetwerk** -> **Beveiligd Data Segment:** `TOESTAAN` enkel beheerpoorten (SSH, RDP) en enkel voor specifieke beheer-IPs. * **Alle segments** -> **Internet:** `TOESTAAN` uitgaand verkeer via proxy/firewall. --- ### **Stap 2: Implementatie van Microsegmentatie** Microsegmentatie gaat verder dan VLANs en implementeert beveiliging *binnen* een segment, tot op het niveau van individuele workloads (servers, virtuele machines) of zelfs processen. **Aanbevelingen:** 1. **Kies een Technologie:** * **Firewall-centric:** Gebruik de geavanceerde mogelijkheden van uw next-generation firewall (als die die ondersteuning heeft) om beleid toe te passen op individuele servers op basis van IP/IP-range. * **Software-Defined Networking (SDN):** Ideaal voor virtuele datacenters. Tools zoals VMware NSX, Cisco ACI, of open-source alternatieven zoals Tigera Calico voor Kubernetes. * **Host-Based Firewalls:** Gebruik en centraliseer de beheer van built-in firewalls (Windows Firewall, iptables) via een beleidsbeheertool. 2. **Focus op het Beveiligde Data Segment (VLAN 300) Eerst:** * **Stel een "Default Deny" policy in:** Alle verkeer tussen servers in dit segment is standaard geweigerd. * **Stel expliciete "Allow" policies in:** * Enkel de specifieke applicatieserver (bijv. in VLAN 200) mag communiceren met de database-server op poort 1433 (MSSQL) of 1521 (Oracle). * Enkel specifieke beheerworkstations (vanuit het IT-Beheerdersnetwerk) mogen via RDP/SSH bij de ERP-server. * De database-server mag *nooit* zelf initiatief nemen om uitgaand verbinding te maken met andere systemen, behalve voor patches/updates naar een dedicated server. 3. **Pas later microsegmentatie toe op andere segments,** zoals tussen webservers en applicatieservers in de DMZ. --- ### **Stap 3: Toegangsplan voor Gebruikersgroepen en Apparaten** | Gebruikersgroep / Apparaat | Toegang tot Segment(en) | Toegang tot Kritieke Systems (ERP/DB) | Opmerkingen | | :--- | :--- | :--- | :--- | | **Gasten** | Alleen Gastnetwerk | Geen | Internettoegang via captive portal. | | **Algemene Gebruikers** | Algemeen Bedrijfsnetwerk | Geen | Toegang tot internet, email, gedeelde mappen. | | **Marketing** | Marketing Netwerk | **Zeer beperkt, read-only.** Alleen indien nodig voor data-analyse. | Toegang tot marketingtools en campagnemanagement systemen. | | **Financiën** | Financiën Netwerk | **Ja.** Toegang tot ERP-functionaliteit (boekhouding, rapportages). Geen directe DB-toegang. | Toegang is strikt nodig voor hun core functie. | | **IT-Beheerders** | IT-Beheerdersnetwerk + alle andere segments voor beheer | **Ja.** Beheer-toegang (RDP, SSH) voor onderhoud en troubleshooting. | Gebruik privileged access management (PAM), multi-factor authenticatie (MFA) en jump hosts. | | **ERP Applicatieserver** | Applicatielaag (VLAN 200) | **Ja.** Alleen de benodigde database query poorten. | Deze server is de enige die rechtstreeks met de database mag praten. | | **Backup-Server** | Infrastructuur Management (VLAN 400) | **Ja.** Alleen leestoegang voor backups. | Back-ups zijn kritiek, maar de server zelf is een risicopunt. | --- ### **Stappenplan voor Implementatie** 1. **Inventarisatie & Mapping:** * Documenteer alle kritieke servers, applicaties en hun onderlinge communicatiepatronen (wie praat met wie, op welke poort?). * Gebruik netwerk scanning tools of flow data (NetFlow, sFlow) van uw switches. 2. **Ontwerp & Plan:** * Teken het nieuwe logische netwerkdiagram met alle voorgestelde VLANs. * Schrijf de firewall regels uit voor macro-segmentatie. * Kies een microsegmentatie technologie en plan een pilot. 3. **Pilot Implementatie:** * **Begin met het Beveiligde Data Segment (VLAN 300).** Isoleer de ERP en database eerst fysiek/logisch. * Implementeer microsegmentatie tussen deze twee servers en hun toegangspunten. * Test uitgebreid! Controleer of financiën nog bij de ERP kunnen en of de applicatie nog bij de database kan. 4. **Fasegewijze Uitrol:** * Rol daarna de nieuwe afdelings-VLANs uit voor Financiën, Marketing, etc. * Pas de firewall policies tussen deze segments aan. * Houd een nauw "change window" aan en communiceer naar gebruikers. 5. **Monitoring en Onderhoud:** * Gebruik uw IDS/IPS om te monitoren op geweigerde verbindingspogingen, wat duidt op misconfiguratie of aanvalspogingen. * Stel een proces op voor het beoordelen en aanpassen van firewall- en segmentatiebeleid wanneer nieuwe applicaties worden geïmplementeerd. * *Voer regelmatig penetratietesten uit* om de effectiviteit van de segmentatie te valideren. Dit plan transformeert uw netwerk van een "flat" vertrouwd model naar een "zero-trust" architectuur, waar verkeer niet wordt vertrouwd alleen al omdat het zich *in* het netwerk bevindt. Dit vergt een investering in tijd en planning, maar het is een van de meest effectieve manieren om uw security-postuur te verbeteren.