Netwerkbeveiligingsplan gericht op kwetsbaarheids- en patchbeheer 1. Inleiding Dit plan beschrijft de aanpak voor het identificeren, prioriteren en verhelpen van kwetsbaarheden in uw netwerk, met focus op patchbeheer, gebruikmakend van bestaande tools en processen. Het doel is om de beveiliging van database- en webservers te waarborgen en exploits te voorkomen. 2. Netwerk- en software-omgeving - Apparatuur: - Cisco routers: routering, VPN, netwerksegmentatie - Fortinet firewalls: perimeter security, toegangscontrole - Servers: - Windows Server 2019: Active Directory, web- en databasebeheer - Ubuntu Linux werkstations en servers: applicaties en werkplekken - Software en patchbeheer: - Windows: WSUS voor automatische patches, wekelijkse updates - Linux: handmatige of geautomatiseerde updates via apt/yum 3. Huidige patchbeheerproces - Windows: automatische patching via WSUS, met wekelijkse controle en verificatie - Linux: handmatige of geautomatiseerde updates afhankelijk van configuratie - Manuele controle op kritieke patches en beveiligingsbulletins 4. Prioriteiten en risico's - Hoog: - Database- en webservers: altijd up-to-date met security patches - Bescherming tegen exploits en malware - Middel: - Netwerkapparatuur: firmware-updates en configuratie - Werkstations: regelmatige patches en beveiligingsupdates - Laag: - Interne componenten zonder directe internettoegang 5. Tools en automatiseringsmogelijkheden - Vulnerability scanning: Nessus - Patchmanagement: - Windows: WSUS - Linux: automatische updates via cron en package managers - Automatisering: - Integratie van Nessus met ticketing en patching workflows - Gebruik van scripts voor automatische rapportage en patching 6. Stappenplan voor kwetsbaarheid- en patchbeheer Stap 1: Inventarisatie en classificatie - Inventariseer alle netwerkapparatuur, servers en werkstations - Classificeer systemen op basis van kriticiteit (bijv. webserver, database) - Documenteer huidige patchstatus en firmwareversies Stap 2: Regelmatige kwetsbaarheidsscans - Plan wekelijkse scans met Nessus - Scan alle kritieke systemen, vooral web- en databaseservers - Configureer Nessus om kwetsbaarheden te identificeren en prioriteren Stap 3: Analyse en rapportage - Analyseer Nessus-rapporten op hoogrisicokwesties - Stel prioriteiten voor patching op basis van risico en impact - Maak rapportages voor management en technische teams Stap 4: Patch- en updateplanning - Voor Windows: gebruik WSUS voor automatische patching - Voor Linux: voer geautomatiseerde updates uit via cron scripts of beheer tools (bijv. Ansible) - Firmware-updates voor netwerkapparatuur en firewalls plannen en uitvoeren - Communiceer geplande onderhoudsvensters en herstelprocedures Stap 5: Toepassen van patches - Test patches eerst op niet-productiesystemen - Implementeer patches volgens prioriteit en planning - Documenteer patching-activiteiten en eventuele problemen Stap 6: Validatie en verificatie - Voer post-patch scans uit met Nessus om kwetsbaarheden te verifiëren - Controleer logbestanden en systeemfunctionaliteit - Bevestig dat patches correct zijn toegepast en kwetsbaarheden verholpen Stap 7: Rapportage en documentatie - Houd een bijgewerkte patch- en kwetsbaarheidslogboek bij - Rapporteer periodiek aan management over de status en geïmplementeerde verbeteringen Stap 8: Continue verbetering - Evalueer regelmatig het patchbeheerproces - Pas procedures aan op basis van nieuwe bedreigingen, technologische ontwikkelingen en ervaringen - Zorg voor voortdurende training en bewustwording van het IT-team 7. Conclusie Door een gestructureerd en geautomatiseerd kwetsbaarheids- en patchbeheerproces te implementeren, minimaliseert u de risico's op exploits en beveiligingsincidenten. Het gebruik van Nessus voor scanning en WSUS voor Windows, aangevuld met Linux-automatisering en firmware-updates, zorgt voor een robuuste beveiligingshouding. Regelmatige evaluatie en verbetering van het proces garanderen dat uw netwerk beschermd blijft tegen nieuwe dreigingen.

Zeker, hier is een gedetailleerd netwerkbeveiligingsplan gericht op kwetsbaarheids- en patchbeheer, afgestemd op uw omgeving. ### **Netwerkbeveiligingsplan: Kwetsbaarheids- en Patchbeheer** **1. Doelstelling** Het hoofddoel van dit plan is het proactief beheren en verhelpen van kwetsbaarheden in de IT-omgeving om de beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van kritieke systemen (met name databaseservers en webservers) te waarborgen en de risico's op succesvolle exploits te minimaliseren. **2. Huidige Situatie Analyse** * **Netwerkapparatuur:** Cisco routers, Fortinet firewalls. * **Serveromgeving:** Windows Server 2019. * **Werkstations:** Ubuntu Linux. * **Huidig Patchbeheerproces:** Automatische patching voor Windows-systemen via WSUS met een wekelijkse updatecyclus. * **Gebruikte Tools:** WSUS (Windows patches), Nessus (kwetsbaarheidsscans). **3. Prioriteiten en Risico's** * **Hoogste Prioriteit (Kritieke Systemen):** * **Database- en webservers:** Deze systemen moeten altijd beschermd zijn. Uitval of een datalek heeft de grootste bedrijfsimpact. * **Risico's:** Zero-day exploits, bekende maar niet-gepatchte kwetsbaarheden, configuratiefouten, service-onderbrekingen door falende patches. * **Medium Prioriteit:** * **Netwerkapparatuur (Cisco, Fortinet):** Kwetsbaarheden kunnen leiden tot volledige netwerkuitval of inbraken. * **Risico's:** Onbevoegde toegang, denial-of-service, interceptie van netwerkverkeer. * **Lagere Prioriteit (maar essentieel):** * **Ubuntu Linux werkstations:** Kwetsbaarheden kunnen worden gebruikt als instappunt voor aanvallers. * **Risico's:** Diefstal van credentials, lateral movement binnen het netwerk. **4. Aanbevolen Tools en Automatisering** Uw huidige toolset is een goede basis. Hier zijn aanbevelingen voor optimalisatie: * **Kwetsbaarheidsscans:** **Nessus** (reeds in gebruik). Zorg voor regelmatige, geautomatiseerde scans. * **Windows Patchbeheer:** **WSUS** (reeds in gebruik). Optimaliseer de groepen en goedkeuringsregels. * **Linux Patchbeheer (Ubuntu):** Implementeer **APT (Advanced Package Tool) met automatisering** via scripts (bijv. `unattended-upgrades` pakket) of een configuratiebeheertool zoals **Ansible** voor gecontroleerde implementatie. * **Netwerkapparatuur Patchbeheer:** Gebruik de ingebouwde mechanismen van de leveranciers: * **Fortinet FortiGate:** Gebruik de **FortiGuard**-dienst voor geautomatiseerde meldingen en firmware-updates. * **Cisco routers:** Gebruik **Cisco IOS Software Checker** of een netwerkconfiguratiebeheertool voor het tracken en plannen van updates. * **Centraal Beheer (Optioneel, maar aanbevolen voor groei):** Overweeg een SIEM (Security Information and Event Management) systeem zoals **Splunk** of **ELK Stack** om logs van alle systemen en Nessus-scans te correleren voor een compleet beeld. --- ### **Gedetailleerd Stappenplan: De Patch- en Kwetsbaarheidsmanagement Cyclus** Dit plan volgt een continue cyclus van vier fasen. **Fase 1: Identificatie en Inventarisatie** 1. **Assetmanagement:** Houd een actuele lijst bij van alle hardware (Cisco, Fortinet) en software (Windows Server 2019, Ubuntu versies) inclusief hun IP-adressen, eigenaren en kritikaliteit. 2. **Kwetsbaarheidsscans:** * **Frequentie:** Voer wekelijkse **Nessus**-scans uit op het volledige netwerk. * **Focusscans:** Voer daarnaast dagelijks (of om de dag) een snelle scan uit op de **kritieke database- en webservers** om nieuwe bedreigingen snel te detecteren. * **Authenticated Scans:** Configureer Nessus om *authenticated scans* uit te voeren (met service-account credentials). Dit geeft een nauwkeuriger beeld van ontbrekende patches en configuratiefouten. **Fase 2: Beoordeling en Prioritering** 1. **Rapportage:** Genereer na elke Nessus-scan gedetailleerde rapporten. 2. **Risico-classificatie:** Classificeer kwetsbaarheden op basis van de **CVSS (Common Vulnerability Scoring System)**-score (bijv. Kritiek, Hoog, Medium, Laag). 3. **Prioritering:** Stel een prioriteitenlijst op door de ernst van de kwetsbaarheid te combineren met de kritikaliteit van het getroffen systeem. * **Voorbeeld:** Een kwetsbaarheid met score **Kritiek** op een **webserver** krijgt de allerhoogste prioriteit (P0). Een **Medium** score op een **Linux werkstation** krijgt een lagere prioriteit (P2). **Fase 3: Implementatie en Testen** *Dit is de kern van het patchproces, met verschillende paden voor verschillende systemen.* **A. Voor Kritieke Systemen (Database/Webservers - Windows Server 2019):** 1. **Testomgeving:** Pas patches **eerst** toe op een niet-productie-omgeving die identiek is aan de live omgeving. Test grondig of applicaties en services correct functioneren. 2. **Gecontroleerde Implementatie:** * Maak in WSUS een aparte computergroep aan voor deze servers (bijv. "KRITIEK-Servers"). * Keur patches goed voor deze groep **na** geslaagde tests. * Plan de implementatie buiten kantooruren om gebruikers niet te storen. Gebruik WSUS om een specifieke installatietijd in te stellen. * Houd een rollback-plan klaar (bijv. een recente systeemback-up). **B. Voor Windows Werkstations (via WSUS):** 1. **Staggered Deployment:** Deel werkstations op in groepen (bijv. "IT-Afdeling", "Financiën", "Algemeen"). 2. **Implementeer gefaseerd:** Rol patches eerst uit naar een kleine testgroep (de IT-afdeling). Als er na 24-48 uur geen problemen zijn, rol ze dan uit naar de volgende groepen. Dit bevat eventuele problemen. **C. Voor Ubuntu Linux Werkstations:** 1. **Automatisering:** Configureer `unattended-upgrades` voor het automatisch installeren van beveiligingsupdates. 2. **Gecontroleerde Updates (Aanbevolen):** Gebruik een tool zoals **Ansible**. * Schrijf een Ansible-playbook dat `apt-get update && apt-get upgrade --security-only` uitvoert. * Voer het playbook eerst uit op een testgroep werkstations. * Na succesvolle tests, rol het uit naar alle werkstations. Dit geeft meer controle dan volledig automatische updates. **D. Voor Netwerkapparatuur (Cisco, Fortinet):** 1. **Volg Leveranciersrichtlijnen:** Abonneer je op security advisories van Cisco en Fortinet. 2. **Plan Onderhoudsvensters:** Updates voor routers en firewalls veroorzaken altijd korte onderbrekingen. Plan dit zorgvuldig buiten kantooruren. 3. **Back-up Configuratie:** Maak altijd een volledige back-up van de configuratie voordat je een firmware-update uitvoert. **Fase 4: Verificatie en Rapportage** 1. **Verificatiescan:** Voer **binnen 48 uur** na patch-implementatie een nieuwe Nessus-scan uit op de gepatchte systemen om te verifiëren dat de kwetsbaarheid is verholpen. 2. **Documentatie:** Houd een patchlogboek bij met daarin: patch-ID, datum van implementatie, getroffen systemen, en resultaat van de verificatiescan. 3. **Rapportage aan Management:** Genereer maandelijkse rapporten met metrics zoals: * Aantal geïdentificeerde kwetsbaarheden. * Gemiddelde tijd om kritieke kwetsbaarheden te patchen (Time-to-Remediate). * Percentage succesvol verholpen kwetsbaarheden. **5. Respons op Kritieke Incidents (bijv. Zero-Day)** Houd een aparte, versnelde procedure klaar voor kritieke kwetsbaarheden (bijv. een zero-day in een webservice): 1. **Onmiddellijke Risicoanalyse:** Bepaal of uw systemen kwetsbaar zijn. 2. **Activeren Noodprocedure:** Omzeil de testfase indien het risico te hoog is. 3. **Implementeer Mitigerende Maatregelen:** Kan het isoleren van het systeem van het internet (via de Fortinet firewall) zijn totdat een patch beschikbaar is. 4. **Patch Onmiddellijk:** Zodra een patch beschikbaar is, pas deze direct toe volgens een versneld, maar gecontroleerd, proces. Dit plan biedt een gestructureerde, herhaalbare aanpak die is afgestemd op uw infrastructuur en de nadruk legt op de bescherming van uw meest waardevolle assets.