Natuurlijk! Hier zijn aanbevelingen voor het ontwikkelen van een Zero Trust-strategie gericht op incident response en herstel voor jouw organisatie, met 50 medewerkers: **1. Detectie** - **Versterk real-time monitoring**: Zorg dat alle kritieke systemen en gegevens continu worden gemonitord met uitgebreide logging en analyse, inclusief endpoints, netwerken en cloud-diensten. - **Gebruik AI en machine learning**: Blijf AI inzetten voor het identificeren van afwijkingen en verdachte activiteiten, vooral gericht op patronen die wijzen op ransomware of phishing. - **Segmenteer netwerken**: Implementeer micro-segmentatie om de verspreiding van aanvallen te beperken en sneller verdachte activiteiten te isoleren. - **Bewustwording en training**: Verhoog de alertheid van medewerkers op phishing en andere social engineering-aanvallen door regelmatige trainingen en simulaties. **2. Containment** - **Automatisering van isolatie**: Implementeer geautomatiseerde procedures om geïnfecteerde systemen onmiddellijk te isoleren zodra een dreiging wordt gedetecteerd. - **Zero Trust access control**: Gebruik strikte, op basis van identiteit en context gebaseerde toegangscontrole, zodat gebruikers en apparaten alleen toegang krijgen tot benodigde resources. - **Multi-factor authenticatie (MFA)**: Zorg dat alle toegang, vooral tot kritieke systemen, MFA vereist, zodat gestolen credentials minder effectief zijn. **3. Mitigatie** - **Snelle responsplannen**: Ontwikkel en oefen gedetailleerde incident response plannen die specifiek ingaan op ransomware en phishing-aanvallen. - **Patchmanagement**: Zorg voor regelmatige updates en patches van alle systemen om bekende kwetsbaarheden te dichten. - **Verhoog back-up en herstelbaarheid**: Maak regelmatige, veilige back-ups van alle kritieke gegevens en systemen. Test herstelprocedures periodiek om te zorgen dat gegevens snel kunnen worden hersteld. **4. Herstel** - **Gestructureerd herstelproces**: Implementeer een gestructureerd stappenplan voor herstel dat onder andere communicatie, analyse en herconfiguratie omvat. - **Forensisch onderzoek**: Voer na elk incident een forensisch onderzoek uit om de oorzaak te achterhalen en herhaling te voorkomen. - **Versterk na incidenten**: Evalueer en verbeter je Zero Trust beleid en beveiligingsmaatregelen op basis van lessons learned. **Algemene aanbevelingen binnen een Zero Trust raamwerk:** - **Identity and Access Management (IAM)**: Gebruik sterke authenticatie en least privilege principes. - **Continu leren en aanpassen**: Houd trends en nieuwe dreigingen bij en pas je strategie voortdurend aan. - **Compliance en documentatie**: Zorg dat alle procedures voldoen aan ISO 27001 eisen en documenteer incidenten en responsacties nauwkeurig. Door deze aanpak te combineren met je bestaande AI-gestuurde detectie en monitoring, creëer je een robuuste Zero Trust strategie die snel incidenten kan identificeren, beperken en herstellen, en zo de beveiliging van je organisatie versterkt.

Zeker, hierbij een op maat gemaakt Zero Trust strategieplan voor incident response en herstel voor een organisatie van 50 medewerkers, afgestemd op uw specifieke eisen. ### **Zero Trust Incident Response & Herstel Strategie** **Uitgangspunt Zero Trust:** "Never trust, always verify." Elk verzoek, elke gebruiker en elk apparaat wordt continu geverifieerd, ongeacht de locatie. Dit principe wordt toegepast op alle fasen van incident response. --- ### **Aanbevelingen per Fase** #### **1. Detectie (Identification) – "Verifieer alles, altijd"** Het doel is om afwijkingen van de norm zo snel mogelijk te identificeren, gebruikmakend van uw bestaande geautomatiseerde monitoring. * **Verfijn de AI-gestuurde detectie:** * **Gedragsanalyse (UEBA):** Implementeer User and Entity Behavior Analytics (UEBA). Laat de AI een basislijn leren van normaal gedrag per gebruiker en apparaat. Een marketingmedewerker die plotseling toegang zoekt tot financiële database-servers is een rode vlag. * **Microsegmentatie Monitoring:** Monitor netwerkverkeer tussen microsegmenten. Elke poging tot laterale beweging (bijv. van een gebruikerssegment naar een serversegment) moet onmiddellijk worden gedetecteerd en gealarmeerd als deze niet is geautoriseerd door strikte policies. * **Focus op dreigingen:** Train de AI-modellen specifiek op indicators of compromise (IoCs) gerelateerd aan **ransomware** (bijv. massale bestandsversleuteling, communicatie met bekende C&C-servers) en **phishing** (bijv. ongebruikelijke inlogpogingen, geografisch verdachte logins). * **Zero Trust Tooling:** * Een Identity and Access Management (IAM) platform met Multi-Factor Authenticatie (MFA) dat inzicht geeft in alle authenticatiepogingen. * Een Endpoint Detection and Response (EDR) oplossing op alle endpoints (laptops, servers) die verdachte activiteiten kan detecteren en isoleren. #### **2. Containment (Insluiting) – "Beperk de schade direct"** Bij een gedetecteerd incident moet de impact direct worden ingedamd, zonder het vertrouwen van een "veilig intern netwerk". * **Automatische, op identiteit gebaseerde isolatie:** * **Dynamic Policy Enforcement:** Stel automatische response-playbooks in. Bij een vermoeden van ransomware op een endpoint moet de EDR het apparaat onmiddellijk kunnen isoleren van het netwerk, maar wel toegang houden tot hersteltools. * **Toegang intrekken:** Bij een verdachte login (phishing) moet het IAM-systeem onmiddellijk de sessie(s) van die gebruiker beëindigen en de toegangstokens ongeldig verklaren, totdat de identiteit opnieuw is geverifieerd. * **Microsegmentatie als verdedigingslinie:** Gebruik microsegmentatie om de verspreiding van ransomware te blokkeren. Als een server is geïnfecteerd, kunnen de netwerkpolicies rondom dat segment direct worden aangescherpt om communicatie met andere segmenten te blokkeren. * **Zero Trust Tooling:** * EDR-oplossing met geautomatiseerde containment-functies. * Een Software-Defined Perimeter (SDP) of next-gen firewall die policies dynamisch kan aanpassen. #### **3. Uitroeiing & Herstel (Eradication & Recovery) – "Veilig en gecontroleerd terugkeren"** Na insluiting moet de dreiging worden verwijderd en systemen veilig worden hersteld, wederom gebaseerd op verificatie. * **Geautomatiseerde en gecontroleerde herstelscenario's:** * **Veilig Herstelimage:** Houd "golden images" bij van essentiële systemen (schone, goedgekeurde configuraties). Voordat een systeem wordt hersteld, moet het worden geverifieerd (gehardened, geüpdatet) tegen het golden image. * **Gecontroleerde Data Restore:** Herstel data vanaf schone back-ups, maar verifieer de integriteit van de back-up eerst. Implementeer het principe van least privilege voor het herstelproces: alleen geautoriseerde beheerders hebben toegang tot back-upsystemen. * **Root Cause Analysis (RCA):** Onderzoek hoe de aanval slaagde binnen het Zero Trust model. Was een MFA-factor gekraakt? Was een policy te ruim? Gebruik deze inzichten om de policies continu te verbeteren ("Adaptive Policies"). * **Zero Trust Tooling:** * Gestroomlijnde backup- en disaster recovery-oplossingen die integriteitscontroles uitvoeren. * Configuration Management Databases (CMDB) om golden images te beheren. #### **4. Post-Incident Activiteiten – "Lessen leren en policies aanpassen"** * **ISO 27001 Compliance:** Documenteer het hele incident, de genomen acties en de RCA uitvoerig. Dit is cruciaal voor uw certificering en toekomstige audits. * **Adaptief Zero Trust Model:** Gebruik de geleerde lessen om uw toegangspolicies, detectieregels en response-playbooks aan te scherpen. Zero Trust is een continu verbeterproces. ### **Samenvatting van de Kernaanbevelingen** | Fase | Zero Trust Aanpak | Concrete Actie voor uw Organisatie | | :--- | :--- | :--- | | **Detectie** | Verifieer gedrag tegen een basislijn. | Implementeer UEBA en monitor microsegmentatie. | | **Containment** | Isoleer op basis van identiteit/risico. | Automatiseer containment via EDR en IAM. | | **Herstel** | Verifieer systemen voordat ze terugkeren. | Gebruik golden images en gecontroleerde data-restore. | | **Leren** | Pas policies adaptief aan. | Documenteer voor ISO 27001 en verfijn policies. | Deze strategie zorgt ervoor dat uw sterke basis (automatisering, AI) wordt versterkt door een Zero Trust mentaliteit, waarbij continu wordt geverifieerd, waardoor de impact van incidenten zoals ransomware en phishing wordt geminimaliseerd en het herstel gecontroleerd en veilig verloopt.