Natuurlijk, ik help u graag bij het ontwikkelen van een effectieve SIEM-alarmerings- en incidentresponsstrategie. Hier is een gestructureerde aanpak op basis van uw doelstellingen en beschikbare middelen: 1. Analyseer en Optimaliseer Huidige Alarminstellingen - Identificeer Valse Meldingen: Gebruik historische data om de oorzaak van veel valse alarmen te achterhalen. - Refinement van Regels: Pas de bestaande regels aan door gebruik te maken van meer context, bijvoorbeeld door gebruik te maken van whitelists of aanvullende filters. - Prioritering: Stel prioriteitsniveaus in op basis van de ernst en waarschijnlijkheid van ransomware-activiteiten. 2. Implementatie van Geavanceerde Detectiemethoden - Gedrag gebaseerde detectie: Gebruik anomaly detection om afwijkingen in netwerkverkeer, bestandsactiviteiten en gebruikersgedrag te identificeren. - Threat Intelligence Integratie: Koppel threat feeds aan uw SIEM voor real-time updates over ransomware- en malware-activiteit. - Automatisering: Zet automatische workflows en playbooks op voor snelle reactie, zoals het isoleren van geïnfecteerde systemen. 3. Snelle Detectie en Blokkering - Real-time Monitoring: Maak gebruik van het geavanceerde automatiseringsvermogen van uw securityteam om alerts onmiddellijk te analyseren. - Geautomatiseerde Blocks: Configureer automatische blokkades bij duidelijke indicatoren van ransomware-activiteit, onder strikte voorwaarden om false positives te verminderen. - Manual Escalatie: Zorg voor een duidelijk proces voor handmatige verificatie en interventie bij twijfel. 4. Incidentrespons en Herstel - Incident Response Plan: Ontwikkel en test een plan dat specifiek focust op ransomware-aanvallen, inclusief communicatie en herstelprocedures. - Forensisch Onderzoek: Gebruik de SIEM en andere tools om bewijs te verzamelen zonder de integriteit te schaden. - Back-ups en Herstel: Zorg dat er actuele, goed beveiligde back-ups beschikbaar zijn voor snel herstel. 5. Compliance en Privacy - GDPR: Zorg dat alle monitoring en gegevensverwerking voldoen aan de GDPR-vereisten, zoals minimale gegevensverwerking en goede documentatie. - ISO 27001: Implementeer controls voor risicoanalyse, toegangsbeheer en incidentenrapportage conform ISO 27001. - Logging en Documentatie: Houd gedetailleerde logs bij voor auditdoeleinden en compliance-verificatie. 6. Opleiding en Training - Team Training: Zorg dat het securityteam goed getraind is in het herkennen van ransomware-activiteiten en het gebruik van geautomatiseerde tools. - Simulaties: Voer regelmatig tabletop- en live-scenario’s uit om de respons te testen en verbeteren. 7. Continue Verbetering - Feedback Loops: Gebruik de uitkomst van incidenten en false positives om regels en detectiemethoden continu te verbeteren. - Monitoring Effectiviteit: Meet en evalueer regelmatig de snelheid en nauwkeurigheid van detectie en respons. Door deze stappen te volgen, maximaliseert u de effectiviteit van uw SIEM-alarmering en incidentrespons, vermindert u valse meldingen en voldoet u aan relevante compliance-eisen. Heeft u specifieke vragen over een van deze stappen of behoefte aan meer gedetailleerde adviezen?

Absoluut. Hierbij een gestructureerde strategie voor het ontwikkelen van een effectieve SIEM-alarmering en incidentrespons, specifiek gericht op ransomware, afgestemd op uw middelen en compliance-eisen. ### **Fase 1: Strategisch Kader & Fundament (Pre-Incident)** 1. **Herdefinieer Use Cases en Risico's:** * **Focus:** Verplaats de focus van generieke "malware" alerts naar specifieke **ransomware-indicatorgedragingen** (Tactics, Techniques, and Procedures - TTPs). Gebruik frameworks zoals MITRE ATT&CK. * **Kernuse-cases voor Ransomware:** * **Lateral Movement:** Detectie van PsExec, WMI, RDP en SMB-bruteforcepogingen van ongebruikelijke hosts. * **Privilege Escalation:** Misbruik van tools zoals Mimikatz, abnormale service-installaties of scheduled tasks met hoge privileges. * **Data Staging & Exfiltratie:** Grote, ongeplande bestandsoverdrachten naar externe cloudopslag (Dropbox, MEGA) of via FTP/HTTP vanaf een fileserver. * **Impact (Encryptie):** Massale, gelijktijdige bestandswijzigingen (.encrypted, .locked extensies), toegangsweigeringen, of uitvoering van bekende encryptie-executables (bijv. via command-line arguments die voldoen aan een patroon). * **Voorbereiding (Recon):** Scans van netwerkshares en mappen met gevoelige data vanaf een workstation. 2. **Triage- en Risicoclassificatiemodel:** * Implementeer een gestandaardiseerd risicoscoremodel voor alerts (bijv. Low, Medium, High, Critical). * **Kritieke alerts** moeten directe, geautomatiseerde actie triggeren (bijv. netwerkisolatie van de host). * Baseer de score op factoren zoals: betrouwbaarheid van de indicator, gevoeligheid van het betrokken systeem, en hoeveelheid data. 3. **Stel een Duidelijke Runbook & Playbook Library op:** * **Runbooks:** Stapsgewijze procedures voor *analisten* om een specifiek alarmtype te onderzoeken (bijv. "Hoe onderzoek ik een PsExec-alert?"). * **Playbooks:** Gestandaardiseerde reactieprocedures voor *beantwoorders* voor een gedefinieerd incidenttype (bijv. "Ransomware Playbook"). Dit moet escalatiepaden, communicatieprotocollen en contain-/eradication-stappen bevatten. --- ### **Fase 2: Optimalisatie van de SIEM & Automatisering (Implementatie)** Gezien uw geavanceerde automatisering, richt u zich hierop: 1. **Verminder False Positives door Verfijning:** * **Whitelisting:** Identificeer legale business-processen die alerts triggeren (bv. legitieme admin-tools, backup-software) en whitelist deze via nauwkeurige voorwaarden (bron-IP, doel-IP, gebruiker, proces-hash). * **Baseline en Anomaliedetectie:** Vervang simpele signature-based regels door gedragsbaselines. Gebruik machine learning (indien beschikbaar) om normaal gedrag te leren en significante afwijkingen te detecteren. * **Contextuele Verrijking:** Verrijk elke alert automatisch met context *voordat* deze bij een analist komt. Bijvoorbeeld: voeg informatie toe over de betrokken gebruiker (is het een admin?), host (bevat deze gevoelige data?), en threat intelligence (is het IP bekend kwaadaardig?). 2. **Implementeer Gelaagde Automatisering (SOAR):** * **Niveau 1: Alert Verrijking & Triaging:** Automatiseer het opzoeken van IP's in threat feeds, gebruikerinformatie in Active Directory, en hostinformatie in CMDB. * **Niveau 2: Semi-Automatische Respons:** Geef analisten knopjes in de SIEM-interface om acties te triggeren, zoals: "Quarantaine Host" (geïsoleerd van netwerk maar nog te onderzoeken) of "Reset Wachtwoord". * **Niveau 3: Volledig Automatische Respons:** Voor zeer betrouwbare, kritieke signatures (bijv. bekende ransomware executable-hash in gebruik), automatiseer de containmenteenheid (netwerkisolatie) onmiddellijk. **Let op:** Doe dit alleen voor indicators met een extreem hoge betrouwbaarheid om disruptie te voorkomen. --- ### **Fase 3: Het Incident Response (IR) Proces voor Ransomware** Uw playbook moet deze stappen bevatten: 1. **Detectie & Analyse:** * Gebruik de verrijkte alerts vanuit de SIEM. * Bevestig snel de impact: is het daadwerkelijke encryptie? Welke systemen zijn getroffen? Is data geëxfiltreerd? * **Stel de klok vast:** Wanneer begon de activiteit? Dit is cruciaal voor recovery. 2. **Containment & Uitroeiing:** * **Korte-termijn Containment:** Isoleer onmiddellijk de getroffen host(s) van het netwerk (via geautomatiseerde scripts of netwerkapparatuur). Schakel ze niet uit (verlies van forensisch bewijs). * **Lange-termijn Containment:** Verwijder de threat actor volledig uit de omgeving. Reset credentials, patch kwetsbaarheden, verwijder persistentie-mechanismen. Pas daarna weer aansluiten op het netwerk. 3. **Herstel & Communicatie:** * Herstel systemen vanuit schone backups. Test deze backups *voordat* ze in productie gaan. * Activeer uw communicatieplan: intern management, externe autoriteiten (als vereist onder GDPR voor datalekken) en mogelijk klanten. 4. **Post-Incident Activiteit:** * **Lessons Learned:** Houd een uitgebreide sessie. Wat werkte wel/niet? Hoe kunnen we detectie verbeteren? * **Feedbackloop:** Gebruik deze inzichten om SIEM-regels verder aan te scherpen, playbooks bij te werken en training aan te passen. --- ### **Integratie met Compliance (GDPR & ISO 27001)** * **ISO 27001:** Deze hele strategie ondersteunt direct meerdere annexen, vooral: * **A.12.4 (Event Logging):** Gecentraliseerde logging in de SIEM. * **A.16.1 (Management of Information Security Incidents):** Duidelijke responsprocedures, rollen en verantwoordelijkheden. * **A.17.2 (Redundancies):** Herstelprocedures vanuit backup. * **GDPR:** Ransomware kan een **datalek** zijn, vooral als persoonsgegevens zijn geëxfiltreerd of versleuteld (ontoegankelijk geworden). * Documenteer alle incidenten en uw response grondig om aan **verantwoordingsplicht (accountability)** te voldoen. * Uw detectie- en response-strategie is een **technische en organisatorische maatregel** om de risico's voor betrokkenen te beperken, zoals vereist door de AVG. * Heeft het incident geleid tot een risico voor de rechten en vrijheden van personen? Volg dan het **meldplicht datalekken** protocol binnen 72 uur. ### **Samenvatting van Actiepunten:** 1. **Herschool regels** naar TTP's i.p.v. signatures. 2. **Implementeer risicoscores** en contextuele verrijking. 3. **Ontwikkel en train** met specifieke ransomware runbooks en playbooks. 4. **Benut uw SOAR-capaciteiten** voor verrijking, triage en gecontroleerde automatisering. 5. **Stel een feedbackloop** in tussen het IR-team en de SIEM-beheerders om regels continu te verbeteren. 6. **Documenteer alles** voor ISO 27001 audits en AVG-verantwoordingsplicht. Deze aanpak transformeert uw SIEM van een tool die *meldingen genereert* naar een systeem dat *actie onderneemt* tegen bedreigingen zoals ransomware, terwijl het voldoet aan de strikte compliance-eisen.