Natuurlijk, hier is een gestructureerde SIEM-strategie voor het detecteren en mitigeren van insider threats binnen jouw organisatie in de financiële sector met 500 medewerkers, gebruikmakend van Splunk Enterprise Security: 1. Doelstellingen definiëren - Detecteren van ongeautoriseerde of verdachte activiteiten door medewerkers. - Tijdig identificeren van potentieel insider gevaar. - Minimaliseren van de impact van insider threats door snelle mitigatie. 2. Data acquisitie en integratie - Zorg voor volledige integratie van Active Directory logs, inclusief aanmeldingen, wachtwoordwijzigingen, accountactiviteit en accountbeheer. - Verzamel netwerkverkeer data, inclusief verbindingen, datastromen, en verdachte communicatiepatronen. - Overweeg aanvullende bronnen zoals VPN logs, e-mail logs, en fysiek toegangssysteem logs voor een completer beeld. 3. Detectie van risicogedrag - Stel correlatie- en detectieregels op in Splunk voor het identificeren van: - Aanmeldingen buiten normale werktijden (bijvoorbeeld tussen 18:00 en 06:00 uur). - Herhaalde mislukte aanmeldingen. - Ongebruikelijke toegang tot gevoelige systemen of bestanden. - Veranderingen in accountrechten zonder goede documentatie. - Ongebruikelijke netwerkverbindingen of datastromen. - Gebruik machine learning modellen indien mogelijk voor het identificeren van afwijkingen en patronen. 4. Risicobeoordeling en prioritering - Ontwikkel een scoring systeem voor verdachte activiteiten gebaseerd op ernst, frequentie en context. - Prioriteer incidenten die mogelijk leiden tot datalekken, financieel verlies of reputatieschade. 5. Mitigatie en respons - Implementeer automatische alerts die Security Operations Center (SOC) waarschuwen bij hoge risicoscores. - Stel procedures op voor snelle interventie, zoals het tijdelijk blokkeren van accounts of het beperken van toegang. - Documenteer en evalueer incidenten om herhaling te voorkomen. 6. Beleid en governance - Versterk het toegangsbeheer door het toepassen van het principe van minste privilege. - Voer regelmatige audits uit op toegangsrechten en activiteiten. - Communiceer duidelijk beleid over insider threats en gedragscode. 7. Compliance en rapportage - Zorg dat alle monitoring en incidentenregistratie voldoen aan GDPR en ISO 27001. - Documenteer alle detectie- en mitigatieactiviteiten voor audits. - Implementeer rapportage dashboards voor management en compliance doeleinden. 8. Opleiding en bewustwording - Train medewerkers en IT-personeel over insider threats en de rol van SIEM. - Stimuleer een cultuur van security awareness en rapportage van verdachte activiteiten. 9. Continue verbetering - Voer regelmatig tests en simulaties uit om de effectiviteit van de strategie te beoordelen. - Pas regels en detectiemethoden aan op basis van nieuwe bedreigingen en inzichten. Door deze strategie te implementeren, versterk je de organisatie tegen insider threats en zorg je voor een veiligere financiële omgeving.

Beste collega, Hierbij presenteer ik een SIEM-strategie specifiek afgestemd op uw financiële organisatie van 500 medewerkers, met focus op het detecteren en mitigeren van insider threats binnen uw Splunk Enterprise Security-omgeving. ### 1. Strategisch Kader & Doelstellingen **Hoofddoel:** Proactieve detectie en snelle mitigatie van kwaadwillende of onopzettelijke insider threats. **Kernprincipes:** * **Preventie:** Voorkomen van incidenten door verdacht gedrag vroegtijdig te signaleren. * **Detectie:** Identificeren van afwijkende patronen die kunnen wijzen op een insider threat. * **Response:** Snel en effectief reageren om schade te beperken. * **Naleving:** Voldoen aan GDPR en ISO 27001 eisen voor logging, monitoring en incidentbeheer. ### 2. Uitbreiding Data-inname (Cruciale eerste stap) Uw huidige databronnen (AD logs, netwerkverkeer) zijn een goede basis, maar ontoereikend voor effectieve insider threat detection. Ik beveel aan om direct volgende bronnen te integreren in Splunk: * **Endpoint Detection & Response (EDR) logs:** Data van werkstations en servers (bv. CrowdStrike, Microsoft Defender). Essentieel voor het zien van wat gebruikers *daadwerkelijk doen* op hun systemen (bestandstoegang, USB-gebruik, procesexecutie). * **Database Activity Monitoring (DAM):** Logs van toegang tot gevoelige databases (klantgegevens, financiële transacties). Kritisch voor de financiële sector. * **Applicatielogs:** Logs van kritieke bedrijfsapplicaties (zoals core banking-systemen, HR-systemen). Wie doet wat, wanneer? * **Cloud Service Logs:** (Indien van toepassing) Bijv. Microsoft 365/Azure AD logs, toegang tot SaaS-diensten. * **Privileged Access Management (PAM) logs:** (Indien geïmplementeerd) Logs van toegang tot bevoorrechte accounts. **GDPR/ISO 27001 Nota:** Zorg voor een duidelijk loggingbeleid dat definieert wat, hoe lang en waarom wordt gelogd. Anonimiseer of pseudonimiseer persoonsgegevens waar mogelijk binnen de logs. ### 3. Ontwikkeling van Use Cases & Correlation Rules in Splunk ES Gebruik de beschikbare en nieuwe databronnen om specifieke detection rules te bouwen. Focus op afwijkingen van de norm (*baseline*). **Specifiek voor "Aanmeldingen buiten normale werktijden":** 1. **Baseline Bepalen:** Laat Splunk eerst een baseline leren van de normale aanmeldtijden per gebruiker of gebruikersgroep (bijv. 2-4 weken learning mode). 2. **Correlation Rule Creëren:** * **Rule Naam:** `ITHR01 - Afwijkende Aanmeldtijd Gebruiker` * **Logica:** Genereer een waarschuwing wanneer een gebruiker zich aanmeldt via Active Directory (bijv. tussen 20:00 - 06:00 of in het weekend) **en** dit X standaarddeviaties buiten zijn persoonlijke baseline valt. * **Verrijking:** Correlatie met netwerklogs: Waar kwam de aanmelding vandaan? (Intern IP vs. VPN IP vanaf een ongebruikelijke locatie). Dit geeft context. **Andere Essentiële Use Cases voor Insider Threats:** * **Privilege Escalation:** Gebruiker krijgt onverwacht beheerdersrechten in AD of een applicatie. * **Data Exfiltratie:** Grote hoeveelheden data worden overgezet naar externe cloudstorage (gedetecteerd via netwerkverkeer of EDR), USB-apparaten, of via e-mail. * **Access Spike:** Gebruiker benadert aanzienlijk meer bronnen (bestanden, databases) dan normaal, vooral buiten zijn/haar afdeling. * **Failed Access Attempts:** Herhaalde pogingen om toegang te krijgen tot gevoelige systemen of data waar de gebruiker geen rechten voor heeft. * **Account Sharing:** Meerdere aanmeldingen met hetzelfde account vanaf verschillende werkplekken in een kort tijdsbestek. ### 4. Implementatie van een Gefaseerde Response Workflow in Splunk ES Bouw niet alleen detecties, maar ook gestandaardiseerde response playbooks. 1. **Waarschuwing (Low Severity):** Bij een eerste, milde afwijking (bv. één late aanmelding). Automatische actie: Log de gebeurtenis. Mogelijk een automatische e-mail naar de manager van de gebruiker voor bewustwording. 2. **Hoog Risico (Medium/High Severity):** Bij meerdere afwijkingen of combinatie met andere risicofactoren (bv. late aanmelding + toegang tot gevoelige database). Actie: * Splunk ES genereert een notable event. * Automatisch verzamelen van relevante context (gebruikersinfo, bron-IP, toegangspogingen). * Melding naar het Security Operations Center (SOC) voor directe analyse. * **Optionele automatische mitigatie (voorzichtig!):** Bij zeer hoog vertrouwen kan een playbook de gebruikersaccount tijdelijk uitschakelen of netwerktoegang blokkeren via integratie met een firewall of NAC. 3. **Forensische Analyse:** Gebruik Splunk's zoekcapaciteiten om de volledige activiteit van een verdachte gebruiker over alle bronnen heen in kaart te brengen na detectie. ### 5. Aanbevelingen voor Verbetering Huidige Maatregelen Uw basis toegangscontrole en wachtwoordbeleid zijn een start, maar ontoereikend. * **Implementeer het Principle of Least Privilege (PoLP):** Gebruikers krijgen alleen de rechten die strikt nodig zijn voor hun werk. Voer regelmatig access reviews uit (vereist door ISO 27001). * **Introduceer Multi-Factor Authenticatie (MFA):** Voor alle toegang, vooral voor bevoorrechte accounts en toegang vanaf externe netwerken. Dit mitigeert het risico van gestolen credentials aanzienlijk. * **Overweeg een Privileged Access Management (PAM) oplossing:** Voor het beveiligen, roteren en monitoren van bevoorrechte accounts. * **Security Awareness Training:** Leer medewerkers herkennen wat verdacht gedrag is (zowel van collega's als van zichzelf) en hoe ze dit moeten melden. ### 6. Naleving (GDPR & ISO 27001) * **Documentatie:** Documenteer al uw use cases, detection rules en response procedures. Dit is evidence voor ISO 27001 audits. * **Logretentie:** Zorg dat uw logretentieperiode voldoet aan de eisen van GDPR en andere toepasselijke wetgeving. * **Incident Response Plan:** Zorg dat uw insider threat detection-strategie onderdeel is van het algemene Incident Response Plan, zoals vereist door ISO 27001 (Annex A 16). ### Conclusie Deze strategie transformeert uw SIEM van een passief logging-platform naar een proactief verdedigingssysteem tegen insider threats. De sleutel tot succes ligt in de uitbreiding van databronnen, het opstellen van slimme, gecorreleerde detection rules, en het koppelen daarvan aan een duidelijk responseproces. Begin met de use case voor late aanmeldingen, breid geleidelijk uit, en blijf de baselines en rules finetunen. Ik sta klaar voor verdere toelichting.