Natuurlijk! Hier is een voorstel voor een gebruikersonderwijs- en awarenessprogramma dat zich richt op het verbeteren van de effectiviteit van je SIEM-systeem door het trainen van je SOC-analisten: **1. Doelstellingen en kernboodschappen** - Verbeteren van de incidentdetectie- en analysevaardigheden van het team. - Verhogen van het praktische begrip van correlation rules en hun toepassing. - Bewustwording van best practices en valkuilen bij SIEM-gebruik. **2. Programmastructuur** **Fase 1: Introductie en basiskennis (1 dag)** - Overzicht van SIEM en de rol in security operations. - Uitleg van kernconcepten: logs, events, alerts, correlation rules. - Demonstratie van de huidige SIEM-omgeving. **Fase 2: Praktische training in correlation rules (2 dagen)** - Stap-voor-stap uitleg van het maken en aanpassen van correlation rules. - Voorbeelden van effectieve rules voor veelvoorkomende bedreigingen. - Hands-on oefeningen: zelf creëren en testen van correlation rules. - Case studies: incidenten analyseren met behulp van correlation rules. **Fase 3: Incidentdetectie en analysevaardigheden (2 dagen)** - Detectieproces: van alert tot incident. - Interpreteer en prioriteer alerts. - Analyse van nep-positieven en false negatives. - Gebruik van dashboards en zoekopdrachten (queries). **Fase 4: Awareness en best practices (1 dag)** - Common valkuilen en fouten. - Optimalisatie van SIEM-configuraties. - Continual learning en sharing van ervaringen. **3. Methodologie** - Interactieve presentaties en demos. - Praktijkgerichte oefeningen en simulaties. - Groepsdiscussies en peer review. - Toegang tot een testomgeving voor oefening buiten de sessies. **4. Evaluatie en follow-up** - Voor en na testen om kenniswinst te meten. - Feedback verzamelen voor verbetering. - Opzetten van een community of practice voor continue kennisdeling. - Periodieke refresher-sessies en updates. **5. Extra tips** - Gebruik realistische scenario's en data voor oefeningen. - Zorg voor een goede balans tussen theorie en praktijk. - Betrek ervaren analisten als mentoren of trainers. - Documenteer en deel handleidingen en checklists. Met dit programma versterk je niet alleen de technische vaardigheden, maar ook de bewustwording en zelfvertrouwen van je team in het gebruik van SIEM-tools.

Zeker! Hier is een gestructureerd gebruikersonderwijs- en awarenessprogramma op maat van jouw situatie. ### **Programma: SIEM Effectiviteit Versterking voor SOC-Teams** **Algemeen Doel:** Het vergroten van de praktische vaardigheden van SOC-analisten in het effectief gebruiken van het SIEM-systeem, leading to verbeterde detectie, snellere analyse en proactievere threat hunting. **Kernprincipes:** * **Praktijkgericht:** De nadruk ligt op *doen* in een veilige omgeving. * **Incrementeel:** Opbouwen van eenvoudige naar complexe vaardigheden. * **Relevant:** Gebruikmakend van jullie eigen SIEM-logboeken en bedreigingslandschap. * **Cyclisch:** Awareness is geen eenmalige gebeurtenis maar een doorlopend proces. --- ### **Programma-opbouw (Fasegewijs)** #### **Fase 1: Fundamenten Versterken (Weken 1-2)** *Doel: Een stevige, gemeenschappelijke basis creëren over jullie specifieke SIEM-tool en de principes van correlation.* 1. **Workshop: "Onze SIEM van Binnenuit"** * **Inhoud:** Niet generiek, maar specifiek voor jullie installatie. * Overzicht van de geïmplementeerde data-sources: Welke logbronnen (firewalls, EDR, netwerk) zijn actief? Wat loggen ze? * Uitleg van de standaard ingebouwde regels/alerts: Welke detecties zijn "out-of-the-box" actief? * Basis van de SIEM-querytaal (bijv. SPL, KQL, eigen syntax) voor eenvoudige zoekopdrachten. * **Format:** Interactieve sessie geleid door een senior analist of de SIEM-beheerder. 2. **E-learning Module: "Het ABC van Correlation Rules"** * **Inhoud:** Conceptuele uitleg met eenvoudige analogieën. * Wat is een correlation rule? (Bijv.: "Eén losse gebeurtenis is een waarneming; meerdere gebeurtenissen samen vertellen een verhaal"). * Bouwstenen van een rule: triggers, filters, thresholds, time windows. * Voorbeelden van veelvoorkomende rule-types (Brute Force, Lateral Movement, Data Exfiltratie). * **Format:** Korte, online module die analisten zelfstandig kunnen volgen. #### **Fase 2: Praktische Vaardigheden Opbouwen (Weken 3-6)** *Doel: Analisten hands-on ervaring geven in een risicovrije omgeving, direct gericht op de uitdaging "gebrek aan praktische ervaring".* 1. **Hands-on Lab Sessies: "The Rule Dojo"** * **Opzet:** Gebruik een development- of gesimuleerde SIEM-omgeving. * **Sessie 1: Regels Lezen en Begrijpen.** * Laat analisten bestaande correlation rules openen en reverse-engineeren. * Opdracht: "Leg in eigen woorden uit wat deze rule detecteert en waarom de logica zo is opgebouwd." * **Sessie 2: Regels Aanpassen en Fine-tunen.** * Oefenen met het aanpassen van thresholds om false positives te reduceren. (Bijv.: "Een inlogpoging vanaf een nieuw land is verdacht, 100 pogingen in 1 minuut is zeer verdacht"). * Oefenen met het toevoegen van uitzonderingen (whitelisting) voor specifieke service-accounts of IP-adressen. * **Sessie 3: Eenvoudige Regels Bouwen van Scratch.** * Aan de hand van een use case (bijv. "Detecteer meerdere gefaalde inlogpogingen gevolgd door een succesvolle inlogpoging vanaf hetzelfde IP-adres") bouwen de analisten stap-voor-stap een simpele rule. 2. **Geblindeerde Threat Hunting-oefeningen:** * **Opzet:** Plaats vooraf "kunstmatige" attack signatures in de logboeken van de lab-omgeving. * **Opdracht voor het team:** "Er is een indicator van compromise (IoC) aanwezig in de logs van de afgelopen 24 uur. Vind hem door middel van zoekopdrachten." * **Doel:** Stimuleert het creatief gebruik van de SIEM-querytaal buiten de bestaande regels om. #### **Fase 3: Integratie en Bewustwording (Doorlopend)** *Doel: De geleerde vaardigheden integreren in de dagelijkse werkzaamheden en een security-mindset cultiveren.* 1. **"Rule Review" Ritueel (Wekelijks, 30 minuten):** * **Opzet:** Een vast moment waarop het SOC-team samenkomt. * **Agenda:** * Bespreek een nieuwe of aangepaste correlation rule: hoe werkt hij, wat detecteert hij? * Analyseer een interessante false positive: waarom trad hij op? Kan de rule worden verbeterd? * Bespreek een *missed detection* (een incident dat niet door de SIEM werd gedetecteerd): Kunnen we een rule bouwen om dit in de toekomst wel te detecteren? * **Waarde:** Creëert collectief eigenaarschap over de effectiviteit van het SIEM. 2. **SIEM "Tip van de Week":** * **Opzet:** Een korte, visuele tip (een screenshot of korte video) gedeeld via een kanaal zoals Teams of Slack. * **Voorbeelden:** "Wist je dat je met deze zoekopdracht alle assets vindt die contact hebben gehad met een specifiek kwaadaardig IP?" of "Snelkoppeling: Gebruik deze syntax om resultaten in een tijdgrafiek weer te geven." 3. **Simulatie-oefeningen (Maandelijks/Kwartaal):** * **Opzet:** Een table-top of live-fire oefening waarbij een realistisch attack scenario wordt gespeeld. * **Rol van de SIEM:** Het team moet de aanval detecteren en analyseren met behulp van de SIEM als primair tool. Dit test de effectiviteit van zowel de regels als de vaardigheden van de analisten. --- ### **Meetbaarheid en Succescriteria** Om de effectiviteit van het programma te meten, stel je de volgende Key Performance Indicators (KPI's) vast: * **Detectie-effectiviteit:** * Vermindering van de *Mean Time to Detect (MTTD)*. * Toename van het percentage incidenten dat **eerste** wordt gedetecteerd door de SIEM (vs. externe meldingen). * **Rule-kwaliteit:** * Vermindering van het aantal *false positives* van bestaande regels. * Toename van het aantal *nieuwe, effectieve correlation rules* die door SOC-analisten zijn voorgesteld of gemaakt. * **Teamvaardigheid:** * Resultaten van geblindeerde hunting-oefeningen (tijd tot detectie, slagingspercentage). * Tevredenheid en zelfvertrouwen van het team (via anonieme enquêtes voor en na het programma). ### **Aanbeveling voor een Vliegende Start** Begin klein maar consistent. **Implementeer eerst het wekelijkse "Rule Review" ritueel.** Dit kost weinig voorbereidingstijd maar heeft direct impact op de bewustwording en het praktische begrip. Gebruik de vragen en inzichten uit deze sessies om de inhoud van de hands-on labs verder vorm te geven. Succes!