Natuurlijk! Hier is een overzichtelijke SIEM-strategie gericht op proactieve bedreigingsjacht en forensisch onderzoek binnen jouw organisatie: 1. Doelstellingen en scope definiëren - Detecteren van ongebruikelijke activiteiten van medewerkers die mogelijk kwaadaardig zijn - Verbeteren van forensisch onderzoek voor langdurige, gerichte aanvallen op kritieke systemen 2. Data bronnen en integratie optimaliseren - Verzamelen en correleren van netwerkverkeer, endpoint detectie en firewall logs - Zorgen voor real-time data stroom en volledige dekking van kritieke systemen 3. Geavanceerde analysetechnieken inzetten - Implementeren van gedragsanalyses en anomaly detection (bijvoorbeeld via machine learning modellen) - Gebruik maken van threat intelligence feeds om bekende aanvalspatronen te identificeren 4. Proactieve bedreigingsjacht (Threat Hunting) - Opzetten van hypothese-gebaseerde jachtactiviteiten, zoals: - Ongebruikelijke login- of toegangspatronen - Data exfiltratie- of communicatiepatronen die afwijken van normaal - Gebruik maken van aangepaste queries en dashboards in SIEM om verdachte activiteiten te identificeren 5. Automatisering en waarschuwingen - Configureren van automatische alerts voor verdachte activiteiten - Integratie van SOAR (Security Orchestration, Automation and Response) tools voor snelle reactie 6. Forensisch onderzoek versterken - Documenteren en automatiseren van analyseprocedures - Gebruik maken van timeline- en drill-down functionaliteiten in SIEM voor diepgaande analyse - Regelmatige oefening en bijwerking van procedures op basis van recente aanvalsscenario's 7. Team en training - Opleiden van SOC-team in geavanceerde jachttechnieken en forensisch onderzoek - Organiseren van simulaties en tabletop-oefeningen 8. Beleid en compliance - Zorgen dat procedures voldoen aan relevante regelgeving en privacyrichtlijnen - Periodieke evaluatie en bijstelling van de strategie 9. Continual Improvement - Monitoren van de effectiviteit van detecties en procedures - Feedbackloops voor verbetering op basis van nieuwe bedreigingen en incidenten Door deze strategie te implementeren, versterk je de capaciteit van je organisatie om proactief bedreigingen te identificeren en effectief te onderzoeken, vooral gericht op langdurige en gerichte aanvallen.

Zeker, ik help u graag een proactieve SIEM-strategie te ontwikkelen. Hieronder vindt u een gestructureerd plan, specifiek gericht op uw doelen voor bedreigingsjacht en forensisch onderzoek. ### Overkoepelende Strategie: Van Reactief naar Proactief Het doel is om de SIEM in te zetten als het centrale zenuwstelsel voor security, niet alleen voor het genereren van alerts, maar vooral voor het actief jagen op bedreigingen en het efficiënter uitvoeren van forensisch onderzoek. De strategie rust op drie pijlers: 1. **Verbeterde Data-acquisitie en -normalisatie:** Zorgen dat de juiste data op de juiste manier in de SIEM beschikbaar is. 2. **Gestructureerde Bedreigingsjacht (Threat Hunting):** Een systematische, hypothesegedreven aanpak. 3. **Geautomatiseerde Forensische Voorbereiding:** Het automatiseren van repetitieve taken om onderzoek te versnellen. --- ### Stap 1: Optimalisatie van Data-bronnen en Logging Voordat er effectief gejaagd kan worden, moet de data kloppen. Met uw bronnen (netwerk, endpoint, firewall) adviseer ik de volgende focus: * **Netwerkverkeer (Netflow/Zeek logs):** * **Focus:** Richt u op het vastleggen van netwerkstromen (flow data). Dit is cruciaal voor het detecteren van ongebruikelijke communicatiepatronen (bv. data exfiltratie, command-and-control-verkeer). * **Actie:** Zorg dat Netflow of vergelijkbare data van alle kritieke netwerksegmenten naar de SIEM wordt gestuurd. * **Endpoint Detectie & Response (EDR):** * **Focus:** Dit is uw krachtigste bron voor het jagen op insider threats. EDR-data bevatten procesuitvoering, registerwijzigingen, bestandsactiviteiten en netwerkverbindingen op hostniveau. * **Actie:** Integreer de EDR-logboeken volledig met de SIEM. Creëer gedetailleerde use cases rond procesactiviteit (bv. ongebruikelijke parent-child process relationships, executie van scripting engines zoals PowerShell of Python). * **Firewall Logs:** * **Focus:** Gebruik deze niet alleen voor toegangscontrole, maar ook voor het identificeren van trends. Welke interne systemen communiceren veel naar buiten? Zijn er verbindingen naar verdachte geo-locaties of IP-reputaties? * **Actie:** Log zowel toegestaan als geweigerd verkeer. Geweigerd verkeer kan wijzen op mislukte pogingen, toegestaan verkeer op succesvolle (en mogelijk kwaadaardige) activiteit. **Kernpunt:** Normaliseer en verrijk deze data in de SIEM. Koppel activiteiten aan gebruikers, afdelingen en kritikaliteit van systemen. Dit maakt geavanceerde correlatie mogelijk. --- ### Stap 2: Implementatie van Proactieve Bedreigingsjacht (Threat Hunting) Gebaseerd op uw doel ("Detecteer ongebruikelijke activiteiten van medewerkers") en de dreiging ("Langdurige, gerichte aanvallen"), stel ik een **hypothesegedreven** jachtcyclus voor. **De Jachtcyclus:** 1. **Hypothese Formuleren:** Baseer hypotheses op de MITRE ATT&CK-framework. * **Voorbeeldhypothese 1 (Insider Threat):** "Een kwaadwillende medewerker misbruikt zijn toegangsrechten om gevoelige data te verzamelen en naar een externe locatie te exfiltreren over een langere periode." * **Voorbeeldhypothese 2 (Geavanceerde Aanval):** "Een aanvaller heeft langdurige toegang tot een kritiek systeem en beweegt zich lateraal door het netwerk om bij waardevolle data te komen." 2. **Onderzoeksmethode & Tooling (SIEM-query's):** Vertaal de hypothese naar concrete SIEM-query's. Enkele voorbeelden: * **Jacht op Data Exfiltratie:** * **Query:** Zoek naar ongebruikelijke grote hoeveelheden uitgaand verkeer van een enkele host of gebruiker, vooral buiten kantooruren. * **Data-bronnen:** Netwerkflow data, proxy/firewall logs. * **Jacht op Misbruik van Rechten (Insider Threat):** * **Query:** Identificeer gebruikers die toegang krijgen tot shares of systemen waar ze normaal gesproken niet mee werken (bv. HR-database, financiële systemen). Correlatie met inlogtijden buiten het normale patroon. * **Data-bronnen:** Windows Security Logs (bijv. Event ID 4624, 4663), EDR-data. * **Jacht op Persistente Aanwezigheid (Advanced Persistent Threat):** * **Query:** Zoek naar processen die zijn gestart vanuit ongebruikelijke locaties (bv. temp-folders, user profiles) of naar scheduled tasks/services die zijn aangemaakt door een gebruiker in plaats van door een beheerder. * **Data-bronnen:** EDR-logboeken, Windows Event Logs. 3. **Analyse en Afhandeling:** Het SOC-team analyseert de resultaten van de query's. Bevindingen leiden tot: * **Afhandeling:** Is het een false positive, een policy-overtreding of een echte bedreiging? * **Verbetering:** Wordt een echte bedreiging gevonden, creëer dan een **detectieregel** in de SIEM om dit in de toekomst automatisch te signaleren. Dit is de feedback-loop die bedreigingsjacht zo waardevol maakt. --- ### Stap 3: Stroomlijnen van Forensisch Onderzoek Om de handmatige analyse van het SOC-team te versnellen, automatiseert u de voorfase van forensisch onderzoek. 1. **Creëer Forensische Dashboards in de SIEM:** Ontwerp specifieke dashboards die een snel overzicht geven van een incident. Bijvoorbeeld een "Incident Investigation Dashboard" waarop men voor een specifieke host of gebruiker in één oogopslag ziet: * Alle netwerkverbindingen (in/uit). * Processen die zijn uitgevoerd in de afgelopen dagen. * Gebeurtenissen rond inloggen/uitloggen. * Bestandswijzigingen op gevoelige locaties. * Firewall- en proxy-activiteit. 2. **Automatiseer Data-aggregatie:** Stel playbooks of scripts op die, zodra een verdachte entiteit (IP, hostnaam, gebruiker) is geïdentificeerd, automatisch een rapport genereren met alle relevante logs uit de verschillende bronnen over een bepaalde periode. Dit bespaart het team uren aan handmatig zoeken. 3. **Integreer met EDR-tooling:** Zorg voor een directe integratie tussen de SIEM en de EDR. Als de SIEM een verdachte host detecteert, moet een analist met één klik een diepgaande scan kunnen starten of een proces kunnen isoleren via de EDR-console. --- ### Aanbevolen Actieplan (Kortetermijn & Langetermijn) **Kortetermijn (0-3 maanden):** 1. **Audit data-kwaliteit:** Controleer of alle kritieke data-bronnen correct en volledig in de SIEM worden opgenomen. 2. **Train het SOC-team:** Introduceer de concepten van hypothesegedreven jacht en het MITRE ATT&CK-framework. 3. **Bouw 2-3 eenvoudige jacht-dashboards:** Focus op de meest prangende hypotheses (bv. data exfiltratie, ongebruikelijke after-hours activiteit). **Middellangetermijn (3-9 maanden):** 1. **Start een geplande jachtcyclus:** Plan wekelijkse of maandelijkse jachtsessies. 2. **Automatiseer forensische dashboards:** Ontwikkel de gedetailleerde onderzoek-dashboards. 3. **Verfijn detectieregels:** Gebruik bevindingen uit de jacht om bestaande SIEM-regels te verbeteren en nieuwe te creëren. **Langetermijn (9+ maanden):** 1. **Introduceer Machine Learning (ML):** Gebruik de nu rijke dataset om ML-modellen te trainen voor het detecteren van afwijkingen in gebruikers- en systeemgedrag (UEBA - User and Entity Behavior Analytics). 2. **Threat Intelligence Integratie:** Verrijk SIEM-data automatisch met IOC's (Indicators of Compromise) van externe threat intelligence-feeds. Deze strategie transformeert uw SIEM van een passief alarmeringssysteem naar een actief platform voor het opsporen en onderzoeken van bedreigingen, perfect afgestemd op uw doelstellingen.