Natuurlijk! Een geschikt design pattern voor het verbeteren van de veiligheid in jouw webapplicatie is het **Security Decorator Pattern** gecombineerd met principes van **Role-Based Access Control (RBAC)** en **Input Validation**. Hiermee kun je beveiligingscontroles modulair en herbruikbaar maken, waardoor je de veiligheid van je applicatie versterkt en veelvoorkomende problemen voorkomt. --- ### Belangrijkste componenten 1. **SecurityComponent (Interface/Abstracte klasse)** Definieert de basisinterface voor alle beveiligingsgerelateerde operaties, zoals gegevensverwerking en toegang. 2. **ConcreteSecurityComponent** De implementatie die daadwerkelijke functionaliteit bevat, bijvoorbeeld het verwerken van klantdata. 3. **SecurityDecorator (Decorators)** Decorators die extra beveiligingslaag toevoegen, zoals authenticatie, autorisatie, en input validatie. 4. **AuthDecorator** Verifieert of de gebruiker de juiste rol heeft om de actie uit te voeren. 5. **InputValidationDecorator** Controleert of de input veilig is, bijvoorbeeld door SQL-injectie te voorkomen. 6. **DataEncryptionDecorator** Versleutelt gevoelige data vóór opslag of verzending. --- ### Interacties - De client roept de beveiligde methode aan via een **SecurityDecorator**. - De decorator voert eerst beveiligingscontroles uit (authenticatie, autorisatie, validatie). - Indien alle controles slagen, wordt de onderliggende component (bv. data verwerking) aangeroepen. - Bij problemen wordt een beveiligingsfout geraised, waardoor ongeautoriseerde of gevaarlijke acties voorkomen worden. --- ### Voorbeeld in Java ```java // Stap 1: Basis interface public interface DataHandler { void processData(String data); } // Stap 2: Concrete implementatie public class BasicDataHandler implements DataHandler { @Override public void processData(String data) { // Verwerking van de gevoelige data System.out.println("Data verwerkt: " + data); } } // Stap 3: Decorator abstracte klasse public abstract class DataHandlerDecorator implements DataHandler { protected DataHandler wrappee; public DataHandlerDecorator(DataHandler wrappee) { this.wrappee = wrappee; } @Override public void processData(String data) { wrappee.processData(data); } } // Stap 4: Authenticatie en autorisatie decorator public class AuthDecorator extends DataHandlerDecorator { private String userRole; public AuthDecorator(DataHandler wrappee, String userRole) { super(wrappee); this.userRole = userRole; } @Override public void processData(String data) { if (isAuthorized()) { super.processData(data); } else { throw new SecurityException("Onbevoegde toegang!"); } } private boolean isAuthorized() { // Simpele rolcontrole return "ADMIN".equals(userRole) || "FINANCE".equals(userRole); } } // Stap 5: Input validatie decorator public class InputValidationDecorator extends DataHandlerDecorator { public InputValidationDecorator(DataHandler wrappee) { super(wrappee); } @Override public void processData(String data) { if (isValid(data)) { super.processData(data); } else { throw new SecurityException("Ongeldige input!"); } } private boolean isValid(String data) { // Simpele check: geen SQL-injectie tekens return data != null && !data.contains(";") && !data.contains("--"); } } // Usage voorbeeld public class Main { public static void main(String[] args) { DataHandler handler = new BasicDataHandler(); handler = new InputValidationDecorator(handler); handler = new AuthDecorator(handler, "ADMIN"); try { handler.processData("Klantgegevens"); } catch (SecurityException e) { System.out.println("Beveiligingsfout: " + e.getMessage()); } } } ``` --- ### Hoe helpt dit patroon bij beveiligingsproblemen? - **Injectieaanvallen voorkomen:** Door input validatie (bijvoorbeeld SQL-injectie check) wordt gevaarlijke input geblokkeerd voordat het de database bereikt. - **Onbevoegde toegang voorkomen:** De AuthDecorator controleert gebruikersrollen en voorkomt dat onbevoegden gevoelige gegevens kunnen verwerken. - **Data-lekken voorkomen:** Door encryptie-decorators kun je gevoelige data beveiligen tijdens opslag en transmissie. - **Modulariteit en herbruikbaarheid:** Beveiligingsmaatregelen worden losgekoppeld van de kernfunctionaliteit, waardoor je eenvoudig extra controles kunt toevoegen of aanpassen. --- ### Samenvatting Door het **Security Decorator Pattern** te gebruiken, bouw je een flexibele en herbruikbare beveiligingslaag in je applicatie. Dit vermindert de kans op veelvoorkomende beveiligingsproblemen en maakt je architectuur veiliger en onderhoudsvriendelijker.

Zeker. Hier is een ontwerp voor een beveiligingspatroon genaamd **Gelaagde Beveiligingsgateway met Gedeelde Verantwoordelijkheid (Layered Security Gateway with Shared Responsibility)**, specifiek ontworpen voor uw financiële webapplicatie. Dit patroon combineert principes van meerdere klassieke patronen (Facade, Chain of Responsibility, Proxy, Decorator) in een gelaagde, security-first architectuur. --- ### 1. Patroonnaam & Doel * **Naam:** Gelaagde Beveiligingsgateway met Gedeelde Verantwoordelijkheid (LSG-SR) * **Doel:** Het bieden van een gecentraliseerde, afdwingbare en onderhoudbare beveiligingslaag die alle inkomende verzoeken en uitgaande reacties screenen op beveiligingsrisico's voordat ze de kernbedrijfslogica bereiken. Het verdeelt de veiligheidsverantwoordelijkheden over gespecialiseerde componenten. ### 2. Belangrijkste Componenten en Hun Interacties Het patroon bestaat uit de volgende lagen en componenten, die een verzoek sequentieel verwerken: ```mermaid graph TD A[HTTP Request] --> B[1. Input Validation Layer<br>Request Validator]; B -- Geldig Verzoek --> C[2. Authentication Layer<br>Authentication Gateway]; C -- Geverifieerde Gebruiker --> D[3. Authorization Layer<br>Authorization Gateway]; D -- Geautoriseerd Verzoek --> E[4. Core Business Logic<br>@Service Beans]; E --> F[5. Output Encoding Layer<br>Response Encoder]; F --> G[HTTP Response]; B -- Ongeldig Verzoek --> G; C -- Niet-Authenticated --> G; D -- Niet-Geautoriseerd --> G; H[Security Context<br>ThreadLocal] --> C; H --> D; ``` **1. Input Validation & Sanitization Layer (Request Validator)** * **Verantwoordelijkheid:** Valideer en saneer alle inkomende data (parameters, headers, body) strikt tegen een gedefinieerd schema (whitelisting). Dit is de eerste verdedigingslinie tegen injectieaanvallen. * **Implementatie:** Een servlet-filter (`Filter`) of Spring's `Interceptor`. * **Interactie:** Ontvangt het verzoek eerst. Als validatie mislukt, wordt het verzoek direct geweigerd met een foutmelding (bijv. 400 Bad Request). Bij succes wordt het verzoek doorgestuurd naar de volgende laag. **2. Authentication Layer (Authentication Gateway)** * **Verantwoordelijkheid:** Verifieer de identiteit van de gebruiker (bv. via JWT, OAuth2 token, sessie). * **Implementatie:** Een speciale `AuthenticationFilter` (vaak geleverd door frameworks zoals Spring Security). * **Interactie:** Neemt het gevalideerde verzoek over. Bij succesvolle authenticatie wordt het authenticatieobject (Principal) opgeslagen in een `SecurityContext` (meestal een `ThreadLocal`) en wordt het verzoek doorgegeven. Bij mislukking: 401 Unauthorized. **3. Authorization Layer (Authorization Gateway)** * **Verantwoordelijkheid:** Controleer of de reeds geverifieerde gebruiker de benodigde rechten (permissies/rollen) heeft om de aangevraagde actie uit te voeren. * **Implementatie:** Access Decision Managers of method security (bv. `@PreAuthorize`) in Spring Security. * **Interactie:** Leest de `SecurityContext` en de aanvraag (URL, HTTP methode). Besluit of toegang wordt verleend (doorsturen naar business logic) of geweigerd (403 Forbidden). **4. Core Business Logic (Service Laag)** * **Verantwoordelijkheid:** Voert de eigenlijke bedrijfsoperaties uit (bv. een bankoverschrijving verwerken). **Cruciaal:** Deze laag vertrouwt erop dat de vorige lagen alle beveiligingschecks hebben uitgevoerd. Het bevat zelf minimale beveiligingscode. * **Implementatie:** Standaard@Service beans. **5. Output Encoding / Response Sanitization Layer (Response Encoder)** * **Verantwoordelijkheid:** Zorgt ervoor dat alle uitgaande data veilig is voor het beoogde kanaal (bv. HTML escaping voor een webinterface, JSON escaping voor API's) om XSS en andere injectie-achtige lekken te voorkomen. * **Implementatie:** Een response filter of automatisch gedaan door moderne template engines (Thymeleaf) en JSON serializers (Jackson). * **Interactie:** Intercepteert de response van de business logic voordat deze naar de client wordt teruggestuurd. --- ### 3. Implementatievoorbeelden in Java (Spring Boot Context) **1. Input Validation Layer (met Spring Validation & Bean Validation)** ```java // Data Transfer Object (DTO) met validatie-annotaties public class LoginRequest { @NotBlank @Email private String email; @NotBlank @Size(min = 12, max = 100) // Sterk wachtwoordbeleid private String password; // getters & setters } // Controller die automatisch valideert @RestController @RequestMapping("/api/auth") public class AuthController { @PostMapping("/login") public ResponseEntity<?> login(@Valid @RequestBody LoginRequest loginRequest) { // @Valid triggert validatie // Deze methode wordt alleen bereikt als de input geldig is. // Authenticatie logica... return ResponseEntity.ok().build(); } } ``` **2. Authentication & Authorization Layer (met Spring Security)** ```java @Configuration @EnableWebSecurity @EnableMethodSecurity(prePostEnabled = true) // Schakel method security in public class SecurityConfig { @Bean public SecurityFilterChain filterChain(HttpSecurity http) throws Exception { http .csrf(csrf -> csrf.disable()) // Uitgezet voor API, gebruik CSRF-token voor stateful apps .authorizeHttpRequests(authz -> authz .requestMatchers("/api/public/**").permitAll() .requestMatchers("/api/admin/**").hasRole("ADMIN") .anyRequest().authenticated() // Alle andere verzoeken vereisen authenticatie ) .sessionManagement(session -> session.sessionCreationPolicy(SessionCreationPolicy.STATELESS)) .oauth2ResourceServer(OAuth2ResourceServerConfigurer::jwt); // Gebruik JWT voor authenticatie return http.build(); } } // Service laag met autorisatie-annotaties op methodeniveau @Service public class AccountService { @PreAuthorize("hasPermission(#accountId, 'Account', 'VIEW') or hasRole('ADMIN')") public Account getAccountDetails(String accountId) { // Deze methode wordt alleen aangeroepen als de gebruiker de juiste rechten heeft. return accountRepository.findById(accountId).orElseThrow(); } } ``` **3. Output Encoding (Automatisch door Thymeleaf)** In Thymeleaf templates worden alle expressies (`${...}`) standaard **ge-escaped** (HTML encoded), wat XSS voorkomt. ```html <p th:text="${userSuppliedContent}"></p> <!-- Veilig: <script> wordt &lt;script&gt; --> ``` **4. Data-encryptie in Rust (Database Layer)** ```java // Gebruik JPA lifecycle hooks om gevoelige data te encrypten voordat het wordt opgeslagen @Entity public class Customer { @Id @GeneratedValue private Long id; private String name; @Convert(converter = CryptoConverter.class) // Converter voor transparente encryptie/decryptie private String bsnNumber; // getters & setters } // Implementatie van de AttributeConverter @Converter public class CryptoConverter implements AttributeConverter<String, String> { private final EncryptionUtil encryptionUtil; // Jouw encryptie utility @Override public String convertToDatabaseColumn(String attribute) { return encryptionUtil.encrypt(attribute); // Encrypt voor opslag in DB } @Override public String convertToEntityAttribute(String dbData) { return encryptionUtil.decrypt(dbData); // Decrypt bij het lezen uit DB } } ``` --- ### 4. Hoe dit patroon veelvoorkomende problemen voorkomt * **Injectieaanvallen (SQL, NoSQL, OS Command):** * **Voorkomen door:** De **Input Validation Layer**. Door strikte whitelisting validatie (zoals `@Email`, `@Pattern`) en het gebruik van prepared statements (via JPA/Hibernate), wordt vijandige payload geneutraliseerd voordat deze de query kan bereiken. * **Ongeautoriseerde Toegang:** * **Voorkomen door:** De **Authentication & Authorization Layers**. Elke request moet een geldig token/sessie hebben (`Authentication`). Vervolgens wordt gecontroleerd of de specifieke gebruiker (`Authorization`) de actie mag uitvoeren (`@PreAuthorize`, `hasRole`). Dit principe heet **Least Privilege**. * **Cross-Site Scripting (XSS):** * **Voorkomen door:** De **Input Validation Layer** (saneert input) gecombineerd met de **Output Encoding Layer** (escaped output). Dit maakt payloads onschadelijk, zowel bij binnenkomst als vertrek. * **Data-Lekken:** * **Voorkomen door:** **Autorisatie op service-laag.** Zelfs als een UI-element per ongeluk wordt getoond, blokkeert `@PreAuthorize` toegang tot de data in de API. Daarnaast zorgt encryptie in rust (`CryptoConverter`) ervoor dat gestolen databasegegevens onleesbaar zijn. * **Zwakke Audit- en Loggingmechanismen:** * **Verbeterd door:** De gecentraliseerde aard van de lagen. Je kunt eenvoudig een audit-logging component toevoegen dat belangrijke gebeurtenissen logt (bijv. geslaagde/mislukte login, toegangsweigeringen) op de grensvlakken tussen deze lagen. Dit LSG-SR-patroon zorgt voor **defence in depth** (veiligheidslagen), **scheiding van taken** (separation of concerns) en een **centrale plek** voor beveiligingsbeleid, wat het beheer en de handhaving sterk verbetert.