Natuurlijk! Hieronder vind je een gedetailleerde strategie voor het veilig delen van je hardware wallet-sleutels binnen een gedistribueerd vertrouwensnetwerk, gebruikmakend van threshold cryptografie en best practices voor beveiliging: 1. Implementatie van Threshold Cryptografie - Kies een geschikte threshold cryptografische methode, zoals Shamir's Secret Sharing of andere geavanceerde technieken (bijvoorbeeld threshold ECDSA of threshold Schnorr signatures), afhankelijk van je cryptografische behoeften en compatibiliteit. - Stel een veilige parameterset in: voor 5 deelnemers, waarbij minimaal 3 nodig zijn, configureer je de threshold (t=3) en het totale aantal shares (n=5). 2. Generatie van de Sleutel - Gebruik een veilige, offline omgeving voor de initiële sleutelgeneratie. - Maak gebruik van een hardware security module (HSM) of een air-gapped computer om de master private key te genereren. - Verdeeld de gegenereerde sleutel met behulp van de gekozen threshold cryptografische techniek in 5 shares, waarbij elke deelnemer één share ontvangt. 3. Secure Opslag en Toegangsbeheer - Bewaar elke sleutelshare op een aparte, beveiligde hardware wallet, hardware security module, of in een versleutelde omgeving. - Gebruik sterke, unieke wachtwoorden en versleuteling voor opslag. - Overweeg fysieke scheiding van shares en beperk fysieke toegang tot de opslagplaatsen. 4. Beveiliging van de Deelnemers - Zorg dat elke deelnemer een hardware wallet en een beveiligde, gecompromitteerde-proof communicatiekanaal gebruikt (bijvoorbeeld end-to-end versleutelde berichten via Signal of een vergelijkbare service). - Voer multi-factor authenticatie in voor toegang tot de shares. - Train deelnemers in beveiligingsbewustzijn en phishing-preventie. 5. Toegangscontrole en Samenwerkingsregels - Stel een strikt protocol op voor het samenvoegen van shares: - Minimaal 3 deelnemers moeten samenkomen om de sleutel te reconstrueren. - Documenteer en bewaak de procedures voor het aanvragen, delen en gebruiken van shares. - Gebruik veilige multi-party computation (MPC) technieken om transacties te ondertekenen zonder de hele sleutel te reconstrueren. 6. Bescherming tegen Insider Threats - Implementeer een 'least privilege'-principe: beperk toegang tot shares en reconstructie tot strikt noodzakelijke personen en momenten. - Gebruik audit logs en monitoring om alle acties te registreren. - Overweeg het gebruik van tijdvertragingen (timelocks) of multisignature-autorisaties voor kritieke transacties. 7. Periodieke Herziening en Key Rotation - Plan regelmatige audits en herzieningen van de beveiligingsmaatregelen. - Voer periodiek key rotations uit door nieuwe shares te genereren en oude shares te intrekken, om risico's te beperken. 8. Gebruik van Geavanceerde Cryptografische Technieken - Overweeg het gebruik van threshold signatures die directe transacties mogelijk maken zonder volledige reconstructie van de private key. - Maak gebruik van zero-knowledge proofs voor verificatie zonder blootstelling van de private sleutel. 9. Disaster Recovery en Back-up - Maak veilige, gescheiden back-ups van shares en bewaar deze op fysiek veilige locaties. - Zorg dat back-ups niet op dezelfde locatie liggen als de originele shares. 10. Documentatie en Training - Documenteer alle procedures, rollen en verantwoordelijkheden. - Train alle deelnemers in het veilig omgaan met shares en het naleven van de protocollen. Door deze stappen te volgen, creëer je een robuust, veilig en flexibel systeem voor het delen en beheren van je wallet-sleutels binnen een gedistribueerd vertrouwensnetwerk, met sterke bescherming tegen insider threats en andere aanvallen.

Zeker, hier is een gedetailleerde strategie voor het veilig delen van uw hardware wallet sleutels met behulp van threshold cryptografie, specifiek ontworpen om bescherming te bieden tegen insider threats. ### **Strategie: Veilig Sleutelbeheer met Threshold Cryptografie** Het centrale idee is om de hoofdprivate sleutel (de "seed") van uw hardware wallet nooit als één geheel te reconstrueren op één locatie. In plaats daarvan wordt deze opgesplitst in delen (shares) met behulp van een cryptografisch protocol, waarbij een subset van deze delen (uw "drempel" van 3) voldoende is om de oorspronkelijke sleutel te reconstrueren. #### **1. Keuze van het Cryptografisch Protocol: Shamir's Secret Sharing (SSS) of meer geavanceerde technieken** Voor uw use-case (5 deelnemers, drempel van 3) is **Shamir's Secret Sharing (SSS)** een uitstekende en veelgebruikte keuze. Echter, om extra beveiligingslagen toe te voegen, kunnen we overwegen om het te combineren met technieken voor **Verifieerbaar Secret Sharing (VSS)**. * **Shamir's Secret Sharing (SSS):** * **Werking:** De originele seed (het "geheim") wordt gebruikt om een polynoom van graad 2 (drempel - 1) te creëren. Vervolgens worden 5 punten op deze curve berekend. Elk punt is een "share". Met elk willekeurig setje van 3 punten kan de polynoom (en dus het geheim) exact worden gereconstrueerd. Met 2 of minder shares lekt er *absoluut geen informatie* over de oorspronkelijke seed. * **Implementatie:** Gebruik een gerenommeerde, auditte bibliotheek zoals die in de `sss` crate voor Rust of een vergelijkbare, goed onderzochte implementatie. **Vermijd zelfgeschreven code voor cryptografie.** * **Verifieerbaar Secret Sharing (VSS) - Aanbevolen voor Insider Threat Protection:** * **Doel:** Biedt bescherming tegen een kwaadwillende "dealer" (de persoon die de shares creëert, in dit geval uzelf) die inconsistente shares uitdeelt aan de deelnemers. Dit voorkomt dat tijdens de reconstructie blijkt dat sommige shares niet kloppen, wat tot verlies van fondsen kan leiden. * **Werking:** Bij het creëren van de shares genereert de dealer ook cryptografische commitments (bijv. met behulp van Pedersen commitments) voor de polynoom. Elke deelnemer kan zijn share verifiëren tegen deze commitments om er zeker van te zijn dat deze correct en consistent is met de shares van anderen. * **Conclusie:** Implementeer VSS om te garanderen dat alle deelnemers vanaf het begin valide shares hebben. Dit neutraliseert een potentieel insider threat-scenario waarbij de dealer het systeem saboteert. #### **2. Gedetailleerd Implementatieplan** **Stap 1: Voorbereiding en Seed Generatie** 1. Initialiseer uw hardware wallet (bijv. Ledger, Trezor) en noteer de **24-woord recovery seed phrase** op de bijgeleverde recovery sheet. Dit is uw ultieme back-up en moet **volledig offline en fysiek veilig** worden bewaard. 2. **Digitale omgeving:** Gebruik een schone, offline computer (bijv. een opstartbare USB met Tails OS of een dedicated air-gapped machine) voor alle volgende stappen. Dit minimaliseert het risico op malware. **Stap 2: Creëren van de Shares (Het Splitsen)** 1. Op de air-gapped machine, voer uw 24-woord seed in een speciaal script/programma in dat SSS/VSS implementeert. De seed wordt omgezet in een digitale string (bijv. hexadecimaal). 2. Het script splitst deze string in 5 shares met een drempel van 3. 3. **Cruciaal: Het originele geheim (de seed) wordt daarna veilig uit het geheugen van de computer gewist.** De hardware wallet recovery sheet blijft uw fysieke back-up. 4. Het script genereert voor elke share een menselijk leesbare code (bijv. een reeks van 20 woorden, vergelijkbaar met BIP39) of een QR-code. QR-codes zijn zeer efficiënt en foutbestendig. **Stap 3: Distributie en Opslag van Shares** * **Deelnemers:** Kies 5 betrouwbare deelnemers (Trustees). * **Fysieke Distributie:** Deel de 5 shares fysiek uit. Geef elke trustee een envelop met hun unieke share (bij voorkeur afgedrukt als QR-code en als tekst voor redundantie). * **Opslagvereisten voor Trustees:** Elke trustee moet zijn share opslaan met een hoge beveiligingsstandaard, vergelijkbaar met een eigen crypto-wallet. Ideale methoden: * **Op papier,** in een kluis. * **Op een cryptografische hardware token** (bijv. een YubiKey, of een dedicated offline device). * **Vermijd** het opslaan in plaintext op een internetverbonden computer of in de cloud. **Stap 4: Toegang en Reconstructie (Wanneer nodig)** Wanneer een transactie moet worden ondertekend of de wallet moet worden hersteld: 1. Minimaal 3 trustees komen samen in een beveiligde, bij voorkeur offline, omgeving. 2. Elk van de 3 voert zijn share in het reconstructiescript (bijv. door de QR-code te scannen). 3. Het script reconstrueert de oorspronkelijke private sleutel. 4. **Onmiddellijk gebruik en vernietiging:** De gereconstrueerde sleutel wordt **onmiddellijk** gebruikt om de transactie te ondertekenen of de wallet te herstellen op een schone hardware wallet. **Zodra de handeling voltooid is, wordt de gereconstrueerde private sleutel direct en veilig uit het geheugen van het device gewist.** Hij wordt nooit opgeslagen. #### **3. Geavanceerde Technieken voor Verbeterde Beveiliging** Om uw strategie nog robuuster te maken tegen insider threats: * **Multi-Party Computation (MPC) voor Ondertekenen:** * **Concept:** Dit is de heilige graal voor uw use-case. Met MPC hoeft de private sleutel *nooit* gereconstrueerd te worden, zelfs niet tijdelijk. In plaats daarvan werken de deelnemers samen om een transactie cryptografisch correct te ondertekenen, waarbij elk alleen zijn eigen share gebruikt. De private sleutel als geheel bestaat op geen enkel moment. * **Voordeel:** Elimineert het enige moment waarop de sleutel kwetsbaar is (tijdens reconstructie). Dit biedt de hoogste bescherming tegen insider threats, omdat geen enkele trustee of combinatie van trustees ooit de volledige sleutel kan onderscheppen. * **Implementatie:** Dit is complexer dan SSS en vereist gespecialiseerde software/hardware. Onderzoek platforms zoals `gnosis-safe` (voor smart contract wallets) of opkomende MPC-providers voor native Bitcoin/ETH. * **Proactieve Secret Sharing:** * **Concept:** De shares worden periodiek (bijv. maandelijks) vernieuwd zonder de onderliggende private sleutel te wijzigen. De oude shares worden ongeldig gemaakt en nieuwe worden uitgedeeld. * **Voordeel:** Beperkt de schade van een gecompromitteerde share. Als een insider erin slaagt een share te stelen, is deze alleen geldig tot de volgende "refresh". Dit is een uitstekende beveiliging tegen langdurige, stille infiltratie. #### **4. Best Practices en Operationele Veiligheid** 1. **Test de Recovery:** Voer, nadat de shares zijn gemaakt en uitgedeeld, een oefening uit met 3 trustees om te controleren of de wallet succesvol kan worden gereconstrueerd. Doe dit met een **testnet wallet** en geen echte fondsen. 2. **Juridische Overeenkomst:** Laat alle trustees een overeenkomst ondertekenen die de protocollen, verantwoordelijkheden en gevolgen van misbruik vastlegt. 3. **Redundantie:** Overweeg een schema van 7-of-10 of 5-of-7 voor grotere netwerken en betere fouttolerantie. Uw 5-of-3 schema is goed, maar biedt weinig speelruimte als shares verloren gaan. 4. **Levenscyclusbeheer:** Heb een plan voor het vervangen van shares als een trustee het netwerk verlaat of als u een trustee moet verwijderen. Dit vereist een volledige herinitialisatie van het schema met een nieuwe set shares. ### **Samenvatting van de Aanbeveling** Voor een optimale balans tussen veiligheid en praktische haalbaarheid: **Kernimplementatie:** Gebruik **Verifieerbaar Secret Sharing (VSS)** op een **air-gapped computer** om de seed van uw hardware wallet te splitsen in 5 shares met een drempel van 3. **Streefdoel voor de toekomst:** Onderzoek de implementatie van **Multi-Party Computation (MPC) voor ondertekenen** om de reconstructiefase volledig te elimineren, wat de ultieme bescherming biedt tegen insider threats. Deze strategie zorgt ervoor dat uw vermogen wordt beschermd, zelfs als 2 van de 5 deelnemers kwaadwillend worden of hun shares verliezen, terwijl het toegang behoudt voor de legitieme eigenaar via een vertrouwd quorum.