Het ontwerpen van een OAuth 2.0 authenticatie- en autorisatiestroom met scope-prioritering en verschillende toegangsniveaus op basis van gebruikersrollen en applicatiecontext vereist een gestructureerde aanpak. Hieronder volgt een uitgebreide uitleg en best practices: 1. Scope-structuur en prioriteit toewijzen ------------------------------------------- - Definieer duidelijke scopes die verschillende functionaliteiten en data-toegang beschrijven, bijvoorbeeld: - `read:client_data` (laag prioriteit) - `write:client_data` (middelmatige prioriteit) - `delete:client_data` (hoog prioriteit) - `manage:users` (kritiek) - Ken prioriteiten toe door een hiërarchisch model: - Kritiek (bijvoorbeeld `manage:users`) moet altijd worden gegarandeerd en mag niet worden ingetrokken. - Middelmatig (bijvoorbeeld `write:client_data`) kan worden aangepast op basis van gebruikersrol. - Laag (bijvoorbeeld `read:client_data`) kan flexibel worden beheerd. - Implementeer een toewijzingsmechanisme waarbij kritieke scopes altijd worden meegestuurd en afgedwongen, terwijl minder belangrijke scopes optioneel of dynamisch kunnen worden aangepast. 2. Rollen en toegangsniveaus ---------------------------- - Bepaal voor elke rol (beheerder, medewerker, gast) welke scopes standaard worden toegekend: - Beheerder: alle scopes inclusief kritieke (`manage:users`) - Medewerker: lees- en schrijfrechten, geen beheer - Gast: beperkte leesrechten - Gebruik claims binnen access tokens (bijvoorbeeld `role`) om de rol van de gebruiker te identificeren. - Implementeer scope-filtering op API-niveau, afhankelijk van de rol en de context. 3. Applicatiecontext en dynamisch scopebeheer ---------------------------------------------- - Tijdens het autorisatieproces kunnen scopes worden aangepast: - Kritieke scopes worden altijd meegestuurd en afgedwongen. - Andere scopes kunnen worden aangepast op basis van gebruikersrol en applicatiecontext. - Gebruik bijvoorbeeld een scope-verklaring bij het verkrijgen van tokens, en controleer deze bij API-aanroepen. 4. Beveiligingsmaatregelen -------------------------- - **Tokens versleutelen**: - Gebruik JWT met versleuteling (`JWE`) of symmetrische/asymmetrische encryptie. - Onderteken tokens met een betrouwbare private key. - **IP-whitelisting**: - Controleer IP-adressen bij elke API-aanroep en blokkeer ongeautoriseerde IP's. - **Transportbeveiliging**: - Gebruik altijd HTTPS om gegevens te beveiligen tijdens transmissie. - **Tokenbeheer**: - Implementeer korte vervaltijden en refresh tokens. - Monitor en log gebruik voor verdachte activiteiten. 5. Implementatie in API-integratie ----------------------------------- - **Token validation**: - Controleer de geldigheid, handtekening en claims (zoals `role`, `scopes`). - **Scope en rol checks**: - Bij elke API-aanroep, controleer of de gebruiker de vereiste scope heeft op basis van hun rol en de context. - **Prioriteitshandhaving**: - Zorg dat kritieke scopes altijd worden geëvalueerd en afgedwongen. - Voor minder belangrijke scopes, controleer of ze mogen worden ingetrokken of aangepast. - **Dynamisch scopebeheer**: - Bied mechanismen voor het aanpassen van scopes (bijvoorbeeld via een beheerinterface) en pas tokens aan indien nodig. 6. Best practices voor beveiliging en beheer --------------------------------------------- - **Gebruik van HTTPS**: altijd TLS voor alle communicatie. - **Sterke tokens**: - Gebruik JWT met sterke cryptografische algoritmen. - Implementeer token-verificatie en -validatie. - **Minimale privileges**: - Geef gebruikers en applicaties alleen de minimum scopes die ze nodig hebben. - **Audit en logging**: - Log alle authenticatie- en autorisatie-acties. - **Regelmatige review**: - Controleer en update scopes en rollen regelmatig. - **Automatisering**: - Automatiseer scope-toewijzingen en herzieningen waar mogelijk. Door deze aanpak te volgen, creëer je een flexibele en veilige OAuth 2.0-implementatie die kritieke toegang altijd garandeert, terwijl je tegelijkertijd de controle hebt over minder belangrijke scopes en toegangsniveaus, afgestemd op gebruikersrollen en applicatiecontext.

Zeker, ik help je bij het ontwerpen van een OAuth 2.0-stroom met scope-prioritering en toegangsbeheer. Hieronder vind je een complete uitwerking in het Nederlands. ### **OAuth 2.0 Authenticatie- en Autorisatiestroom Ontwerp** #### **1. Scope-definitie en Prioritering** Scopes worden gedefinieerd met prioriteitsniveaus om kritieke toegang te garanderen: - **Kritieke Scopes (Hoogste Prioriteit):** Verplicht voor basisfunctionaliteit, kunnen niet worden ingetrokken. - `profile:read` (Basisprofielinformatie) - `security:log` (Beveiligingslogboeken) - **Standaard Scopes (Medium Prioriteit):** Essentieel voor dagelijkse werking, intrekken mogelijk maar met waarschuwing. - `contacts:read` (Klantgegevens lezen) - `tasks:manage` (Taken beheren) - **Optionele Scopes (Lage Prioriteit):** Kunnen flexibel worden ingetrokken of aangepast. - `reports:generate` (Rapporten genereren) - `notifications:send` (Notificaties versturen) #### **2. Toegangsniveaus per Gebruikersrol** Toegang wordt bepaald door combinatie van scope en rol: - **Beheerder:** - `*:full` (Volledige toegang tot alle scopes) - Kan scopes dynamisch aanpassen voor andere gebruikers - **Medewerker:** - `profile:read`, `contacts:read`, `tasks:manage` - Optionele scopes op aanvraag - **Gast:** - Alleen `profile:read` - Tijdelijke toegang met verloopdatum #### **3. Implementatiestappen** **A. Scope Registry Met Prioriteitsvlaggen:** ```json { "scopes": { "profile:read": {"priority": "critical", "revocable": false}, "contacts:read": {"priority": "standard", "revocable": true}, "tasks:manage": {"priority": "standard", "revocable": true} } } ``` **B. Autorisatie Server Logica:** - Valideer eerst kritieke scopes → dan standaard → dan optioneel - Implementeer scope-validatie middleware: ```javascript function validateScopes(requiredScopes, userScopes) { const criticalScopes = requiredScopes.filter(s => s.priority === 'critical'); return criticalScopes.every(s => userScopes.includes(s.name)); } ``` **C. Dynamische Scope-toewijzing:** - Gebruik OAuth 2.0 `scope` parameter met prioriteitsindicatoren: `scope=critical:profile:read standard:contacts:read optional:reports:generate` #### **4. Beveiligingsmaatregelen** **A. Token Versleuteling:** - Gebruik JWT met HS256 of RS256 signing - Encrypt tokens met AES-256-GCM - Korte expiratie (30 minuten voor access tokens) **B. IP-whitelisting:** ```python def check_ip_whitelist(client_ip): allowed_ips = ['192.168.1.0/24', '10.0.0.1'] return any(client_ip in ip_network(ip) for ip in allowed_ips) ``` **C. Aanvullende Beveiliging:** - Refresh token rotation - Token binding to client certificates - Uitgebreide logging van scope-gebruik #### **5. Best Practices voor Beheer** - **Scope Governance:** - Review scope-toewijzingen wekelijks - Automatische deprovisioning bij rolwijzigingen - Scope-usage analytics implementeren - **Monitoring:** - Real-time alerts bij mislukte autorisatiepogingen - Dashboard voor scope-gebruik per rol - Automatische detectie van ongebruikte scopes - **Noodprocedures:** - Kritieke scopes kunnen nooit worden ingetrokken - Standaard scopes: 24u waarschuwing voor intrekking - Optionele scopes: direct intrekken mogelijk #### **6. API-integratie Voorbeeld** ```java // Scope-aware API endpoint @GetMapping("/contacts") @PreAuthorize("hasScope('contacts:read') && hasRole('MEDEWERKER')") public ResponseEntity getContacts() { if (!validateScopePriority("contacts:read", "standard")) { throw new InsufficientScopeException("Scope niet beschikbaar"); } // Business logic } ``` ### **Conclusie** Dit ontwerp garandeert dat kritieke functionaliteit altijd beschikbaar blijft terwijl flexibiliteit behouden blijft voor minder belangrijke features. Door de combinatie van scope-prioritering, rolgebaseerde toegang en robuuste beveiliging creëer je een veilige en beheersbare authenticatiestroom voor je klantenbeheer applicatie. Implementeer regelmatige security audits en houd de scope-definities actueel volgens het principe van least privilege.